De jaarlijkse ranglijst christenvervolging werd twee jaar geleden voor het eerst gepresenteerd in het Europees Parlement, zegt Van Dalen. De Nederlandse parlementariër was daarbij net als dit jaar een van de gastheren. Hij noemt het opvallend dat nu meer dan twintig parlementsleden of hun vertegenwoordigers, afkomstig uit alle fracties, aanwezig waren bij de presentatie. Bovendien woonden zo’n veertig vertegenwoordigers van non-gouvernementele organisaties (ngo’s) de bijeenkomst bij. Van Dalen denkt dat dat samenhangt met de toegenomen aandacht voor godsdienstvrijheid.

De Europarlementariër is enerzijds blij dat het zaaltje waar de presentatie wordt gehouden, het grote aantal belangstellenden nauwelijks kan bevatten. „Maar het is droevig dat christenvervolging zo hoog op de agenda is komen te staan.”

De belangstelling heeft ook te maken met het feit dat Open Doors, een organisatie die opkomt voor vervolgde christenen, een steeds grotere naamsbekendheid heeft bij Europese instanties, legt Van Dalen uit. „Een paar jaar geleden hebben we Open Doors voorgedragen voor de Sacharovprijs voor de mensenrechten, van het Europees Parlement. Hoewel de organisatie de prijs niet heeft gekregen, droeg dat wel enorm bij aan de naamsbekendheid van Open Doors.”

De presentatie van de ranglijst in het Parlement heeft volgens Van Dalen „zonder meer” effect. „Dat vertaalt zich niet altijd direct in acties, sommige dingen moeten ook groeien. Er is een start gemaakt met het voorlichten van alle diplomaten van de Europese Unie op het gebied van godsdienstvrijheid. Vanuit alle EU-ambassades wereldwijd moet daardoor gewerkt worden aan het signaleren van godsdienst- en geloofsvervolging en het ondernemen van actie daartegen, ook in de zin van preventie.”

Asia Bibi

Van Dalen onderstreept dat ook concrete resultaten zijn geboekt. Zo betaalt de Europese Unie sinds augustus een deel van de advocaatkosten die gemaakt worden door Asia Bibi, een christin die in Pakistan veroordeeld is tot de doodstraf.

Als het aan Van Dalen ligt, krijgt de Europese buitenlandvertegenwoordiger Mogherini uiteindelijk een afdeling onder haar hoede die aandacht geeft aan landen waar geloofsvervolging plaatsheeft. „Ook zou ik graag zien dat er tempo wordt gemaakt met de bijscholing van EU-personeel rond vragen als wat godsdienstvrijheid is en wat er aan geloofsvervolging gedaan kan worden. Er worden acties ondernomen op dat punt, ook Open Doors heeft daar een rol in, maar het gaat vanuit de EU nu nog te langzaam.”

De Europarlementariër ziet de commissie voor religieuze vrijheid van het Amerikaanse Congres als voorbeeld voor Europa. Deze commissie brengt jaarlijks rapporten uit over religieuze vrijheid wereldwijd.

Van Dalen zou daarnaast graag net als de Amerikanen een ambassadeur godsdienstvrijheid aanstellen. „Er is op dit moment een EU-mensenrechtenadviseur, de Griek Stavros Lambrinidis. Hij schenkt ook aandacht aan geloofsvervolging. In oktober is hij in Pakistan geweest om aandacht te vragen voor de zaak van Asia Bibi. Maar zijn benoeming geldt voor twee jaar. De aandacht die Lambrinidis aan christenvervolging schenkt, hangt nog te veel samen met zijn persoonlijke betrokkenheid bij het onderwerp. Daarom is het van belang dat er iemand komt die specifiek aandacht heeft voor de positie van vervolgde christenen.”

Intergroep

Voorlopig is het eerste tastbare resultaat van onder meer de inspanningen van Van Dalen en SP-Europarlementariër De Jong de oprichting volgende week woensdag van de parlementaire intergroep voor vrijheid van religie of geloof en religieuze intolerantie. Van Dalen: „Al in de vorige mandaatperiode van het Europees Parlement bestond er een werkgroep van enkele parlementsleden inzake godsdienstvrijheid. Die werkgroepleden zijn erin geslaagd de steun van alle fractievoorzitters te krijgen, waardoor de intergroep wordt opgericht. Dat is stevige politieke steun in de rug.”

Een verschil met de werkgroep is dat de parlementariërs daarin alleen voor zichzelf konden spreken. Die status verandert nu. De lijst van intergroepen wordt door alle fracties goedgekeurd. Van Dalen: „De intergroep kan hierdoor het Europees Parlement ook representeren. De recente aanslag en de dreiging van aanslagen, het toenemende extremisme en de groeiende intolerantie zijn allemaal redenen voor de intergroep om snel aan de slag te gaan.”

Parlementariër in gebed

„Wanneer hebt u voor het laatst getuigd van Christus?” Indringend kijkt de Slowaakse Europarlementariër Branislav Škripek de zaal in het gebouw van het Europees Parlement rond. „We kunnen wel voor godsdienstvrijheid pleiten, maar er is geen andere manier om de wereld te veranderen dan door het gebed en het brengen van het Evangelie.”

De Slowaak kreeg een atheïstische opvoeding, zei hij donderdag bij de Open Doorspresentatie. „Sinds mijn bekering kom ik voortdurend christenen tegen. Hoe dat komt? Omdat die mensen zichtbaar zijn als christen. Daarom is vrijheid van godsdienst van belang. Het moet niet zo zijn dat je je geloof alleen achter de voordeur mag belijden.”

Škripek roept parlementsleden op om te bidden. „Het gebed is een krachtig wapen, het is een kracht die u allen hebt.” Dan voegt hij de daad bij het woord en gaat voor in gebed. Daarin vraagt hij om bijstand voor vervolgde christenen en om kracht en wijsheid om het Evangelie uit te dragen.