Wie denkt aan het Arabisch schiereiland, die denkt aan de islam. Het is de regio waar de islamitische profeet Mohammed het levenslicht zag. Met de steden Mekka en Medina heeft Saoedi-Arabië –het belangrijkste land in de regio– de voornaamste plaatsen van de islam in huis. Ook in landen als Jemen en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) is de islam de dominante godsdienst.

Onder het woestijnzand van deze olierijke landen ligt echter eeuwenoud christelijk erfgoed verborgen. Dat bleek begin deze maand, toen de Verenigde Arabische Emiraten de vondst van een christelijk klooster bekendmaakten.

Het gebouw, gelegen op het eiland Al Siniya, stamt hoogstwaarschijnlijk uit de tijd voordat de islam zich over het Arabische schiereiland verspreidde. Uit koolstofdatering blijkt dat het ontstaan van het klooster is te dateren tussen 534 en 656. De grondlegger van de islam, Mohammed, werd geboren rond 570 en stierf in 632.

Erkenning

„Het is een uiterst zeldzame ontdekking”, duidt dr. Tim Power de vondst. De archeoloog van de Universiteit van de Verenigde Arabische Emiraten maakt deel uit van het team dat het klooster ontdekte. „Het is een belangrijke herinnering aan een verloren hoofdstuk in de Arabische geschiedenis.”

De hoogleraar bestrijdt de gedachte dat christenen er met geweld zijn verjaagd. „De plaats werd langzaam verlaten. Er was geen teken van verwoesting of geweld of verbranding.” Het klooster raakte in onbruik doordat het christendom steeds meer naar de achtergrond verdween ten gunste van de islam, aldus Power.

De archeologische vindplaats kreeg zelfs bezoek van Mohamed Khalifa Al Mubarak van het ministerie van Cultuur en Toerisme. De vondst van het klooster benadrukt de rijke geschiedenis van verschillende religies en culturen die het schiereiland duizenden jaren bewoonden, verklaarde hij.

De erkenning van deze gedeelde geschiedenis is belangrijk voor christenen. In het Midden-Oosten leeft onder moslims nog vaak de gedachte dat het christendom is geïmporteerd door westerse landen in koloniale tijden. Het erkennen van de christelijke geschiedenis kan bijdragen aan volwaardig burgerschap van christenen in Arabische landen. Iets wat vaak ontbreekt.

De VAE steken daar voorzichtig positief tegen af. Hoewel de islam de staatsgodsdienst is, krijgen ook andere religies ruimte. Het land –dat bestaat uit zeven emiraten– kent tientallen kerken en christenen mogen hun geloof praktiseren, zij het met beperkingen. Het is voor kerken bij wet verboden om klokkentorens te bouwen of om religieuze symbolen –zoals kruisen– te tonen.

Somber

De situatie in naburige landen is duidelijk minder rooskleurig, terwijl ook die eeuwenoud christelijk erfgoed herbergen. In het streng-islamitische Saoedi-Arabië is het verboden om in het openbaar een andere religie dan de islam te belijden. Besloten samenkomsten door de vele christelijke gastarbeiders worden gedoogd. Bekeerlingen echter lopen groot gevaar.

Deze sombere situatie blijkt wel uit de Ranglijst Christenvervolging van Open Doors. Saudi-Arabië bezet de elfde plaats. Ook de positie van het naburige Jemen (5) en Qatar (18) maakt duidelijk dat het christendom geen onderdeel mag zijn van een gedeelde geschiedenis.

In deze tweewekelijkse rubriek worden verdrukte en vervolgde christenen voor het voetlicht gebracht.