Polen schat schade door nazi’s op 1,3 biljoen en wil compensatie
Polen schat de schade die nazi-Duitsland in het land heeft aangericht tijdens de Tweede Wereldoorlog op ruim 1,3 biljoen euro. Voorzitter Jarosław Kaczynski van regeringspartij PiS heeft dat donderdag meegedeeld. Duitsland wordt formeel gevraagd herstelbetalingen te doen. Berlijn reageerde afwijzend.
„Vandaag in het koninklijk kasteel van Warschau wordt het besluit genomen en aangekondigd dat Polen herstelbetalingen zal vragen, herstelbetalingen voor alles wat de Duitsers tussen 1939 en 1945 in Polen hebben gedaan”, aldus Kaczynski. Hij zei dat op dezelfde dag dat 83 jaar geleden de Duitsers Polen binnenvielen en de oorlog in 1939 een feit was.
Volgens de PiS-voorzitter gaat het om een conservatieve schatting en kan het bedrag nog verder oplopen. Het wordt volgens hem in ieder geval nog een „lange en moeilijke weg” naar compensatie.
Een Poolse parlementaire commissie is donderdag met een driedelig rapport gekomen over de verwoesting die de nazi’s in Polen aanrichtten. Het is bedoeld als onderbouwing van de eisen voor herstelbetalingen. Alleen al het eerste deel telt meer dan 500 pagina’s. De commissie werd in 2017 in het leven geroepen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwamen naar schatting zes miljoen Polen om het leven, onder wie drie miljoen Poolse Joden.
„Het standpunt van de Duitse regering is ongewijzigd, de kwestie van de herstelbetalingen is afgerond”, reageerde het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken. Het gaat onder meer om het Twee-plus-Vier-verdrag dat Oost- en West-Duitsland bij hun hereniging hebben ondertekend. Ook Frankrijk, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en de Sovjet-Unie hebben in 1990 hun handtekening eronder gezet.
In 1953 deed de communistische leiding van Polen tevens afstand van het recht op schadevergoeding. Dat gebeurde onder druk van Moskou, dat Oost-Duitsland - eveneens een satellietstaat van de Sovjet-Unie - wilde ontzien. De PiS vindt dat besluit ongeldig. Duitsland stelt daartegenover dat Polen het meermalen heeft bevestigd.
Vlak voor de officiële bekendmaking verweet de Poolse oppositieleider en oud-premier Donald Tusk de regering in Warschau een anti-Duitse koers te varen. Volgens de oud-voorzitter van de Europese Raad is de regeringspartij het niet per se te doen om de herstelbetalingen, maar gaat het om een binnenlandse politieke campagne. „PiS-leider Jaroslaw Kaczynski maakt er geen geheim van dat hij met deze anti-Duitslandcampagne meer steun wil krijgen voor de regeringspartij.”