De NAVO polariseert en destabiliseert, aldus Sjöström Becker, secretaris-generaal van de christelijke vredesbeweging Kristna Fredsrörelsen. Wie wapens opneemt, draagt volgens haar niet constructief bij aan vrede. Met dat standpunt behoort ze tot het derde deel van de Zweden dat tegen NAVO-lidmaatschap is. Twee derde van de bevolking steunt toetreding tot het bondgenootschap.

Waarom denkt u dat toetreding tot de NAVO een slecht idee is?

„Militaire allianties met kernwapens leiden tot destabilisatie en polarisatie. Het creëren van akkoorden verhoogt het aantal beschikbare wapens omdat landen hun arsenaal delen. Als vredesbeweging zijn wij van mening dat een toename van het aantal wapens de veiligheid vermindert.

Ook zaaien militaire allianties verdeeldheid door anderen uit te sluiten. Door aansluiting bij een militair bondgenootschap, verbind je je met landen waaraan je vervolgens loyaal moet zijn, zelfs als je het oneens bent met hun, soms ondemocratische, beleid. Bovendien distantieer je je van naties die geen NAVO-lid zijn.

Daarnaast gaf onze neutraliteit ons geloofwaardigheid om te wijzen op mensenrechtenschendingen in andere landen. Door toe te treden tot een militaire alliantie, verliezen we die objectiviteit en klinkt het bijvoorbeeld vreemd als we ons uitspreken tegen kernwapens terwijl we zelf deel zijn van een nucleaire alliantie.”

Hoe verdedigt u als christen uw standpunt?

„Wij zien Jezus als een geweldloos rolmodel. Hij droeg een vredesboodschap uit en onderstreepte het belang om met compassie naar andere mensen te kijken. Doden van de naaste past volgens mij niet in dat plaatje.

Ik denk dat het Bijbels is om andere mensen te benaderen vanuit het uitgangspunt: ”hoe kunnen we het welzijn van ons beiden bevorderen?”, in plaats van: ”hoe kan ik van de ander winnen? Het gaat er niet om de andere partij te laten verliezen, maar om het goede voor alle mensen te zoeken.”

Zou u zeggen dat geweld nooit gerechtvaardigd is?

„Als geweldloze organisatie met wortels in het christelijke pacifisme, zijn wij tegen elke vorm van geweld. Er is geen solide rechtvaardiging voor het extreme menselijke lijden dat oorlog en geweld veroorzaken. Bovendien hebben de geschiedenis en onderzoek ons geleerd dat geweld niet kan leiden tot duurzame vrede.

Ik wil echter niet oordelen over iemand die zich in een situatie bevindt waarin geweld het laatste redmiddel is om te overleven. Als ik kijk naar de afschuwelijke situatie in Boetsja, waar zoveel burgers zijn gedood, durf ik niet te zeggen wat ik zou doen als ik in hun plaats had gestaan. Het is niet aan mij om vanuit mijn kantoor te zeggen dat geweld fout is als iemand je zal doden als je hem niet neerschiet.

Ik ben er echter van overtuigd dat het doden van vijanden niet het probleem oplost dat aan conflicten ten grondslag ligt. We kunnen geen vrede stichten door wraak.”

Wat zou u doen als een agressor Zweden zou binnenvallen?

„Als pogingen om een gewelddadig conflict te voorkomen zijn mislukt, zouden we ons civiele netwerk kunnen gebruiken en onze toevlucht nemen tot geweldloos verzet. Onze partners in het buitenland zouden kunnen helpen door met de agressor te onderhandelen of door trainingen te geven om een georganiseerde verzetsbeweging op te zetten. We zouden protesteren tegen de bezetter, bijvoorbeeld door burgerlijk verzet en demonstraties, maar tegelijkertijd onderhandelingen voeren. Als je een georganiseerde verzetsbeweging hebt, is het voor een bezetter moeilijk om de baas te blijven.”

Hoe succesvol zijn geweldloze middelen?

„Ze zijn effectief. Onze organisatie werkt al lang samen met vredesbewegingen in bijvoorbeeld Colombia. Daar hebben we een groep gesteund die vrijstellingen van de dienstplicht propageerde. Dat leidde tot wetgeving die dienstweigering mogelijk maakte. De sleutel tot succes is: hoe kunnen we elkaar vinden zonder polarisatie of spanningen te veroorzaken?”