Biden zet met uitspraak over Poetin toon vredesoverleg
De Amerikaanse president Joe Biden heeft zaterdagavond met een onhandige opmerking dat Vladimir Poetin als president moet vertrekken een zwaar stempel gezet op de vredesbesprekingen tussen Rusland en Oekraïne die maandag in Istanboel beginnen.
Biden deed zijn uitlatingen aan het slot van een toespraak in de Poolse hoofdstad Warschau, waar hij op bezoek was om de situatie in Oekraïne te bespreken. „In vredesnaam, deze man kan niet aan de macht blijven”, zei de president.
De uitspraak van de Amerikaanse president zorgde voor paniek in het Witte Huis. Vrijwel onmiddellijk probeerde dat duidelijk te maken dat Biden niet uit is op een machtswisseling in Moskou. Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, benadrukte dat zondag nog eens tijdens zijn bezoek aan Israël.
Zowel de Franse president Emmanuel Macron als de Duitse bondskanselier Olaf Scholz distantieerde zich van Bidens hartenkreet. Macron waarschuwde voor escalatie door woorden en Scholz zei dat de NAVO niet uit is op een machtswisseling in Rusland.
Amerikaanse commentatoren zeggen dat Bidens uitspraak een verspreking is. De president is daar berucht om.
Tegelijk wijzen waarnemers in de VS en in Europa op de wissel die de opmerking van de Amerikaanse president trekt op de vredesbespreking die van maandag tot en met woensdag in Istanboel gepland staan. „Als je probeert tot overleg te komen, moet je niet zeggen dat een van de partijen het veld moet ruimen. Dan hebben gesprekken geen zin”, zegt een commentator van The Washington Post.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft zondag zijn Russische ambtgenoot Poetin in een telefoongesprek verteld dat een staakt-het-vuren en betere humanitaire omstandigheden nodig zijn na de Russische invasie in Oekraïne.
Geschilpunten
Erdogan, die in het conflict probeert te bemiddelen, ziet nog maar twee onopgeloste geschilpunten tussen Oekraïne en Rusland. Dat zijn de status van de Oost-Oekraïense regio Donbas, waar de pro-Russische zelfverklaarde republiekjes Donetsk en Loehansk liggen, en de positie van het schiereiland de Krim, dat in 2014 door de Russen werd ingenomen.
De Britse inlichtingendienst meldt dat Rusland zijn strategie aan het wijzigen is omdat men beseft dat het geheel bezetten van Oekraïne niet lukt. De militaire top zou aandringen op gedeeltelijke terugtrekking uit Oekraïne.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski zei zondagavond dat Oekraïne tijdens de nieuwe gespreksronde in Istanboel zal aandringen op de soevereiniteit en territoriale integriteit van het land. „Onze prioriteiten bij de onderhandelingen zijn bekend: over de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne is geen twijfel mogelijk”, aldus Zelenski in een videoboodschap.
