Kardinaal De Jong postuum onderscheiden door Yad Vashem
Kardinaal De Jong (1885-1955),voormalig aartsbisschop van Utrecht, is door het Holocaust Herinneringscentrum Yad Vashem in Jeruzalem postuum onderscheiden tot Rechtvaardige onder de Volkeren.
Dat heeft het centrum op 31 januari bekendgemaakt.
Jan de Jong, in 1855 geboren op Ameland, verzette zich als aartsbisschop tijdens de bezetting fel en openlijk tegen de Jodenvervolging door de nazi’s. Bekend is zijn bisschoppelijke brief waarin hij de misdaden tegen de Joden sterk veroordeelde. Die werd op 21 februari 1943 in alle rooms-katholieke kerken in ons land voorgelezen. De Jong kreeg vooraf bezoek van de SS, maar liet zich niet intimideren. Hij voerde ook in stilte verzet door in de kluis van het aartsbisschoppelijk paleis de versleutelde onderduiknamen van Joodse kinderen te bewaren. Na de oorlog werd De Jong, in februari 1946, door paus Pius XII tot kardinaal benoemd,
In 2017 diende het aartsbisdom Utrecht een verzoek in bij het Holocaust Herinneringscentrum Yad Vashem in Jeruzalem om De Jong de onderscheiding Rechtvaardige onder de Volkeren toe te kennen. Voor toekenning wordt door Yad Vashem een uitgebreid onderzoek naar daadwerkelijke hulp aan Joden in samenhang met het nemen van grote risico’s voor de persoon zelf vereist. Er dreigde een kink in de kabel te komen toen er berichten kwamen dat De Jong betrokken zou zijn geweest bij een poging om een SS’er van het vuurpeleton te redden. Maar anderhalf jaar geleden vond historicus Joep van Gennep in de archieven een brief uit 1949 waarin kardinaal De Jong een verzoek van een kampaalmoezenier om bij de minister van Justitie te bemiddelen voor de SS’er met grote stelligheid afwees. Daarmee kwam de weg vrij om de procedure voort te zetten die op 31 januari leidde tot het besluit van Yad Vashem om deze kardinaal te onderscheiden. Later dit jaar zal de ambassadeur van Israël de onderscheiding overhandigen aan een familielid van De jong.