De Britten melden het hoogste aantal nieuwe coronabesmettingen sinds het begin van de uitbraak vorig jaar. Het Verenigd Koninkrijk registreerde in een etmaal 78.610 gevallen, ruim 10.000 infecties meer dan het vorige record op 8 januari.

De gezondheidsautoriteiten verwachten voor de komende dagen een „duizelingwekkende” stijging, nu de omikronvariant zich razendsnel verspreidt en op weg is de dominante vorm te worden.

Defensie is bereid om meer mensen in te zetten om de GGD’en te helpen, nu die in korte tijd veel meer boosterprikken moeten geven. Zo’n 1500 militairen zijn beschikbaar, twee keer zo veel als nu, heeft het ministerie woensdag besloten. Of ze worden ingezet en waar, hangt af van verzoeken van de GGD.

Tussen dinsdagochtend en woensdagochtend zijn 13.557 positieve coronatests geregistreerd. Het is de derde dag op rij dat dit aantal onder de 14.000 zit.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) registreerde in de afgelopen week 111.890 positieve tests. Dat is 24 procent lager dan het totaal over de zeven dagen ervoor. Het is de snelste daling op weekbasis sinds 8 augustus.

Gemiddeld waren er in de afgelopen week 15.984 positieve tests per dag. Dat is het laagste niveau sinds 16 november, ongeveer een maand geleden. Het gemiddelde daalt voor de tiende dag op rij.

Amsterdam telde 688 positieve tests, Den Haag 466 en Rotterdam 447. In Utrecht kregen 314 mensen te horen dat ze het coronavirus hebben opgelopen. In Almere werden 197 besmettingen vastgesteld. Vier gemeenten hadden geen enkele positieve test.

Het RIVM kreeg de afgelopen dag 41 meldingen dat coronapatiënten aan de gevolgen van de besmetting zijn overleden. Onder hen zijn zijn vier inwoners van Amsterdam en vier inwoners van het Friese Dantumadiel. Eindhoven telde drie sterfgevallen, Apeldoorn en Hardenberg elk twee. Dat het overlijden van deze mensen nu is geregistreerd, wil niet zeggen dat ze de afgelopen dag zijn overleden.

In de afgelopen week zijn 414 sterfgevallen geregistreerd; gemiddeld zo’n 59 per dag.

Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is woensdag hard gedaald. In de ziekenhuizen liggen nu in totaal 2622 coronapatiënten, 122 minder dan dinsdag. Dat is de grootste daling op één dag sinds 19 mei, zo valt op te maken uit de meest recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Op de intensive cares nam het aantal Covidpatiënten af met acht tot 626. Op de verpleegafdelingen liggen 1996 coronapatiënten, 114 minder dan een dag eerder. Dat is het laagste aantal in meer dan drie weken.

In de afgelopen 24 uur zijn er 34 nieuwe patiënten met corona opgenomen op de ic’s. Op de verpleegafdelingen werden 222 nieuwe Covidpatiënten binnengebracht. Dat zijn er bij elkaar 42 minder dan dinsdag.

Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, wees eerder deze week al op de daling van het dagelijkse aantal nieuwe coronapatiënten dat wordt opgenomen. Maar dat heeft volgens hem pas na een tijdje effect op de druk in de ziekenhuizen. Pas als er dagelijks minder dan twintig nieuwe coronapatiënten op de ic’s worden opgenomen, daalt de bezetting dusdanig dat de reguliere zorg weer kan worden opgepakt.

In Duitsland dreigt een tekort aan coronavaccins doordat meer mensen sneller een extra prik krijgen. Een Duitse organisatie van artsen spreekt over een „fataal signaal” en reageert met onbegrip nadat de kersverse gezondheidsminister Karl Lauterbach heeft erkend dat er niet voldoende doses zijn.

De bewindsman liet onlangs de voorraad inventariseren. Voor het eerste kwartaal van het nieuwe jaar is er te weinig. „Dat was een verrassing voor velen, ook voor mij”, aldus de sociaaldemocraat Lauterbach tegen Duitse media. Hij probeert snel nieuwe vaccins te bestellen, ook direct bij bedrijven „maar het moet allemaal wel conform de Europese regels”.

Volgens de minister van Werkgelegenheid, Hubertus Heil, ligt de schuld voor het tekort bij de vorige gezondheidsminister Jens Spahn. Die zou geen schoon schip hebben gemaakt. Daardoor krijgt de nieuwe regering de problemen nu op het bordje, aldus Heil, een partijgenoot van Lauterbach.

Ook artsenorganisaties schuiven de schuld in de schoenen van de christendemocraat Spahn. De voorzitter van de Bundesärztekammer zegt zich niet te kunnen voorstellen dat de voormalige bewindsman het dreigende tekort niet zag aankomen. Onder hem werd de vaccinatiecampagne immers al versneld.

Volgens het tijdschrift Der Spiegel zijn er in januari maar 1,2 miljoen doses Pfizer/BioNTech beschikbaar, slechts ongeveer een zesde van de gebruikelijke hoeveelheid.

De GGD’en hebben 9000 extra mensen nodig voor de versnelling van de boosterprikcampagne, zo laat de koepelorganisatie GGD GHOR Nederland weten. De totale GGD-capaciteit voor de prikcampagne moet groeien van 18.000 naar zo’n 27.000 mensen.

Demissionair coronaminister Hugo de Jonge kondigde deze week aan dat de boosterprikcampagne versneld wordt. Dat wil zeggen dat alle 18-plussers uiterlijk in de tweede helft van januari een boosterprik krijgen aangeboden, aldus de minister.

Op de website ggdreservisten.nl zijn tot dusver zo’n 12.000 aanmeldingen binnengekomen van mensen die willen helpen bij de boosterprikcampagne. Maar of al deze mensen geschikt zijn om te helpen wordt nog uitgezocht, aldus een woordvoerder van de GGD.

Mensen die twee keer gevaccineerd zijn met AstraZeneca lijken niet beschermd te zijn tegen ziek worden door de Omikron-variant van het coronavirus. Dat zei Jaap van Dissel woensdag in de technische briefing in de Tweede Kamer.

Van Dissel baseert zich op cijfers uit Engeland over de nieuwe virusvariant. „Voor klachten bij infectie biedt het in het Verenigd Koninkrijk geen beschermende werking”, aldus Van Dissel.
Hij benadrukte dat dat niet betekent dat AstraZeneca niet beschermt tegen ernstiger ziekte, waarbij opname in een ziekenhuis nodig is. „Maar die cijfers hebben we nog niet”.

De opkomst van de Omikron-variant van het coronavirus is reden om opnieuw te kijken naar de effectiviteit van het coronatoegangsbewijs (CTB). Dat zei Jaap van Dissel van het RIVM woensdag in de Tweede Kamer.

Met het CTB kunnen mensen die gevaccineerd, getest of recent genezen van corona zijn, toegang krijgen tot bijvoorbeeld de horeca of de cultuursector. Maar uit de eerste cijfers blijkt dat de vaccins veel minder effectief zijn tegen de Omikron-variant.

„Het coronatoegangsbewijs is gebaseerd op immuniteit, op afweer tegen de Delta-variant met name. Omikron zou dat zomaar kunnen veranderen”, aldus Van Dissel. „Dat betekent dat we dat in het Outbreak Management Team opnieuw moeten analyseren. Dan moet je ook nagaan, wat is de potentiële bescherming van het coronatoegangsbewijs.”

Van Dissel benadrukt dat dit „redelijk ingrijpend” is, en ook gevolgen kan hebben „voor het internationaal personenverkeer”. „We hebben even tijd nodig om dit door te denken, wat de consequenties zijn”.

De Omikron-variant van het coronavirus zal begin januari waarschijnlijk de Delta-variant verdrijven als de meest voorkomende variant in Nederland. Meer dan de helft van alle besmettingen zal dan met de nieuwe virusversie zijn. Dat verwacht het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

De variant verspreidt zich snel. Begin december ging het bij 1 op de 1000 coronagevallen om Omikron.

Wat het betekent voor het aantal ziekenhuisopnames, is onzeker, zegt RIVM-baas Jaap van Dissel. Tijdens een briefing voor de Tweede Kamer verwees hij naar voorlopige uitkomsten van Britse onderzoekers. Zij verwachten in januari ongeveer 2400 ziekenhuisopnames per dag „in ons meest optimistische scenario”.

Als die inschatting klopt, zou dat omgerekend voor Nederland kunnen neerkomen op 600 ziekenhuisopnames per dag, aldus Van Dissel. Van die 600 mensen zouden dagelijks 100 tot 125 mensen op de intensive cares kunnen belanden. Op de piek van de huidige golf, eind november en begin december, waren er ongeveer 400 ziekenhuisopnames per dag, waarvan ongeveer 50 op de intensive cares.

Mensen die op de wachtlijst staan om bijvoorbeeld een nieuwe heup te krijgen, moeten er rekening mee houden dat ze de komende maanden nog niet behandeld kunnen worden. Dat zegt Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg.
Ziekenhuizen nemen de laatste paar dagen iets minder nieuwe coronapatiënten op, maar de instroom is nog altijd groot en de druk is hoog. Ziekenhuizen stellen planbare behandelingen uit. De komst van de nieuwe Omikron-variant van het coronavirus kan leiden tot een nieuwe golf.

Kuipers: „De kans is groot dat de meeste mensen ook in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar op de wachtlijst blijven. Als iemand een versleten heup heeft en niet mobiel is, is drie maanden wachten buitengewoon lang. Bovendien leidt het potentieel tot gezondheidsschade. Dit heeft grote impact.”

Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) heeft de Gezondheidsraad gevraagd om zijn eigen adviezen over de boostercampagne onder de loep te nemen. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.

De adviezen van de Gezondheidsraad zijn een belangrijke leidraad voor het kabinet, en worden vaak gevolgd. De raad adviseerde in september om voorbereidingen te treffen voor een boostercampagne, maar kwam pas vorige maand met het advies om te beginnen de boosterprikken te zetten.

De Jonge heeft gevraagd „te reflecteren op de opeenvolgende adviezen over boostervaccinatie, zowel procesmatig als inhoudelijk”. Daarbij vraagt hij specifiek te kijken naar een aantal Israëlische onderzoeken naar het effect van een boosterprik „en te reflecteren op de vraag of op basis van deze Israëlische studies destijds tot een andere afweging gekomen had kunnen of moeten worden met betrekking tot de timing van de boostercampagne”.

Op de trage start van de Nederlandse boostercampagne was in de Kamer veel kritiek. In eerste instantie zou het tot maart 2022 duren voordat iedereen de kans zou hebben gekregen een derde prik te halen.

De Jonge kondigde dinsdag op de persconferentie een versnelling in de campagne aan. Uiterlijk in de tweede helft van januari moet nu elke volwassene een prik kunnen krijgen. Dat komt neer op een tempo van twee miljoen prikken per week. Op de top van de vaccinatiecampagne dit jaar werden er een miljoen prikken per week gezet.

De GGD en het RIVM konden dinsdag nog niet zeggen hoe deze versnelling vorm zal krijgen.

De GGD is woensdag vanwege drukte telefonisch niet bereikbaar, meldt de landelijke koepel GGD GHOR Nederland. Sinds dinsdagavond is het extra druk op het telefoonnummer, toen tijdens de persconferentie bekend werd gemaakt dat ook zestigplussers die minimaal drie maanden geleden de laatste coronaprik hebben gehad, een afspraak kunnen maken voor een boosterprik.

GGD GHOR Nederland meldt dat „door de honderdduizenden oproepen per dag”, het callcenter van de Landelijke Vaccinatie Afsprakenlijn „onder extreme druk” staat. Daardoor kunnen geen extra telefoontjes meer worden aangenomen. Ook moet worden voorkomen dat het telefoonnetwerk in de problemen komt, aldus de organisatie. De telefoonlijn bellen heeft volgens de GGD „voorlopig geen zin”. De gezondheidsdienst roept mensen op de afspraak online in te plannen.

Eerder gold een wachttijd van zes maanden na de volledige vaccinatie totdat een boosterprik kon worden gehaald. Vanwege de verwachte opkomst van de Omikron-variant is de tijd verkort. Ook mensen die langer dan drie maanden geleden een coronabesmetting hebben doorgemaakt, komen in aanmerking voor een vervroegde extra prik.

Op het moment is het coronatoegangsbewijs op basis van vaccinatie eindeloos geldig binnen Nederland. Daar komt echter verandering in, meldt het ministerie van Volksgezondheid woensdag aan NU.nl.

Het is nog niet zeker hoelang vaccinatie geldig blijft. Demissionair minister Hugo de Jonge streeft ernaar om de geldigheidsduur gelijk te trekken met het Europese coronabewijs, waarvoor in de Europese Unie een geldigheid van negen maanden is afgesproken. „Die richtlijnen kunnen nog veranderen”, benadrukt een woordvoerder van het ministerie.

De Jonge wil een geldigheidsduur omdat de effectiviteit van vaccins langzaam afneemt. „De bescherming tegen ziekenhuisopname en sterfte als gevolg van volledige vaccinatie is nog steeds zeer hoog voor de deltavariant”, schrijft hij in een Kamerbrief. „De bescherming tegen transmissie neemt echter af, naarmate de volledige vaccinatie langer geleden is afgerond. Dit geldt temeer voor de omikronvariant.”

Meerdere EU-landen beginnen woensdag met het vaccineren van jonge kinderen tegen het coronavirus. Zo hopen ze de verspreiding van het virus tegen te gaan en scholen open te kunnen houden.

Duitsland, Spanje, Griekenland en Hongarije behoren tot de landen die kinderen vanaf 5 jaar gaan inenten. Denemarken begon daar vorige maand al mee. De vraag naar vaccins voor kinderen lijkt in eerste instantie vaak groot te zijn. In Griekenland hebben tienduizenden ouders al een afspraak gemaakt om hun jonge kinderen te laten vaccineren.

Ouders in Nederland moeten iets langer wachten. Nederland stuurt in de tweede helft van december uitnodigingen aan kinderen van 5 tot en met 11 die medische risico’s hebben. Ze lijden bijvoorbeeld aan ernstige astma of hebben een aangeboren hartafwijking. De niet-kwetsbare kinderen komen in de tweede helft van januari aan de beurt.

In buurland Duitsland konden kinderen op sommige plaatsen dinsdag al terecht voor een coronaprik. In andere delen van het land kan dat vanaf woensdag of donderdag. Vaccinatiecomité STIKO heeft alleen aanbevolen om kinderen met medische risico’s te vaccineren, maar ook voor gezonde kinderen kan een prik worden aangevraagd. Er zijn plannen om die toe te dienen in musea en dierentuinen en om mobiele vaccinatieteams naar scholen te sturen.

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) bepaalde vorige maand dat het vaccin van Pfizer/BioNTech veilig en effectief is voor jonge kinderen. Die krijgen wel een veel kleinere dosis toegediend dan volwassenen. Buiten Europa hebben de Verenigde Staten al zo’n 5 miljoen kinderen in de leeftijdsgroep van 5 tot en met 11 jaar ingeënt. Dat was het eerste grote land dat besloot tot een vaccinatiecampagne voor die groep.

De Patiëntenfederatie is blij dat de miljoen 60-minners uit de zogenoemde griepprikpopulatie vanaf volgende week donderdag uitgenodigd worden voor een boostervaccinatie. Demissionair coronaminister Hugo de Jonge maakte dat plan bekend tijdens de coronapersconferentie.

Afgelopen lente kregen mensen die vanwege een zwakkere gezondheid ook in aanmerking komen voor de jaarlijkse griepprik voorrang bij de coronavaccinatie. Ze kregen voorrang zodat ze sneller beschermd zouden zijn tegen het virus. Het zijn bijvoorbeeld mensen die een longaandoening hebben. In de eerdere planning van de boostercampagne kwamen deze mensen echter niet eerder in aanmerking voor een oppepprik dan leeftijdsgenoten.

De Patiëntenfederatie pleitte daar wel voor, omdat er anders extra veel maanden tussen de laatste vaccinatie en de boosterprik zou komen te zitten. De bescherming van de coronavaccins neemt af naarmate het langer geleden is dat de laatste prik is gezet. Juist voor deze groep kwetsbare mensen is het belang van bescherming tegen het virus extra groot, zo redeneert de federatie.

Volgens het plan van De Jonge heeft iedereen boven de 18 jaar uiterlijk in de tweede helft van januari een boosterprik aangeboden gekregen. De voorrang van de griepprikpopulatie op leeftijdsgenoten is dus maximaal een aantal weken. Bovendien moeten grote groepen mensen komende weken tegelijkertijd worden geprikt. „Het zal druk worden”, beaamt een woordvoerder van de Patiëntenfederatie. „Maar ze kunnen zich in ieder geval melden. Ze hoeven nu in elk geval niet langer te wachten.”

Speciale eenheden hebben invallen gedaan in de Duitse stad Dresden vanwege een vermeend plan om deelstaatpremier Michael Kretschmer te vermoorden. De dreiging komt volgens media in Duitsland uit de hoek van tegenstanders van het vaccinatiebeleid.

De operatie van de politie volgt op berichtgeving van omroep ZDF. Die had onlangs gemeld dat radicale vaccinatietegenstanders op berichtendienst Telegram hadden gesproken over plannen om de regeringschef van Saksen te vermoorden. Leden van de groep wekten de indruk dat ze mogelijk over wapens beschikten.

De politie stuurde een zwaarbewapende eenheid op pad om gebouwen te doorzoeken. De autoriteiten melden dat invallen worden gedaan op zeker zes locaties. Het vermoeden zou bestaan dat een „ernstige geweldsdaad” tegen de staat wordt voorbereid. Over mogelijke aanhoudingen is nog niets bekendgemaakt.

Duitsland telt een grote beweging van burgers die zich verzetten tegen het coronabeleid van de overheid. Die heeft ook veel steun in Saksen, waar de vaccinatiegraad onder het landelijke gemiddelde ligt. Er verzamelde zich eerder nog een groep demonstranten met fakkels bij de woning van een minister in de oostelijke deelstaat.

Van de 22,55 miljoen doses coronavaccin die Nederland dit jaar doneert aan het internationale vaccinatieprogramma Covax hebben inmiddels 17 miljoen doses een bestemming gekregen. Daarvan zijn zo’n 5 miljoen gedoneerde vaccins aangekomen in onder meer Indonesië, Kenia, Laos, Cambodja, de Filipijnen en Vanuatu, melden de demissionaire ministers Hugo de Jonge (VWS) en Tom de Bruijn van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in een brief aan de Tweede Kamer.

De Jonge schreef eind september in een brief aan de Tweede Kamer dat er tot dat moment een half miljoen doses aan het vaccinatieprogramma Covax van onder andere de Wereldgezondheidsorganisatie gedoneerd waren. Dat aantal was lager dan voorzien als gevolg van praktische problemen. Inmiddels zijn volgens de brief ruim 500.000 vaccins AstraZeneca gearriveerd in Indonesië en 750.000 in Kenia. Woensdag komen 3 miljoen van de beloofde 4,5 miljoen doses van het Janssen-vaccin aan op de Filipijnen.

De resterende 5 miljoen gedoneerde vaccins zijn nog niet aan Covax aangeboden. Deze vertraging wordt veroorzaakt doordat het gezamenlijke aanbod van vaccins vanuit de EU aan Covax, de productiecapaciteit van vaccins overschrijdt. De verwachting is volgens beide bewindslieden dat deze vaccins snel zullen worden aangeboden aan Gavi, de organisatie die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het Covax-programma.

De Federal Reserve, de Amerikaanse koepel van centrale banken, zal woensdag de uitkomsten van de beleidsvergadering bekendmaken. Naar verwachting gaat de Fed dan een versnelling aankondigen van de afbouw van zijn coronasteunmaatregelen voor de grootste economie ter wereld.

Fed-voorzitter Jerome Powell liet eind november al weten dat de coronasteun mogelijk sneller moet worden teruggedraaid doordat de inflatie hardnekkiger blijkt dan eerder gedacht. Vorige week bleek dat de inflatie in de VS in november is gestegen tot het hoogste niveau in bijna 40 jaar. De rente blijft echter vrijwel zeker nog onveranderd. De Amerikaanse centrale bank begon dinsdag aan zijn laatste tweedaagse beleidsvergadering van 2021.

De centrale bank startte in november met de afbouw van zijn opkoopprogramma van obligaties. De Fed kocht tot en met oktober maandelijks voor 120 miljard dollar, omgerekend ruim 103 miljard euro, aan obligaties op om de economie te stimuleren. Vanaf november werd dat programma met 15 miljard dollar per maand verlaagd. Daarmee zou dat programma medio volgend jaar volledig afgebouwd kunnen zijn.

Kenners verwachten dat de Fed het tempo van de afbouw zal opvoeren tot 30 miljard dollar per maand. Het opkoopprogramma van obligaties zou daarmee in maart 2022 al volledig afgebouwd kunnen zijn. De afloop van het opkoopprogramma is ook van belang voor de rente. De Fed heeft namelijk aangegeven de rente pas te verhogen als de opkoop van obligaties is gestopt.

Tot nu toe ging de Fed op basis van de zogeheten ‘dot plot’, een grafische weergave van de renteverwachtingen van de Fed-bestuurders voor de komende twee jaar, uit van één renteverhoging in 2022, gevolgd door meerdere renteverhogingen in 2023 en 2024. Op de financiële markten wordt al rekening gehouden met mogelijk twee tot drie renteverhogingen in het komende jaar als de inflatie niet afzwakt.

Het besluit van de Fed wordt om 20.00 uur Nederlandse tijd bekendgemaakt. Later zal Powell een toelichting geven op het besluit. Ook komt de centrale bank met nieuwe groeiramingen voor de Amerikaanse economie.

De vervroegde kerstvakantie van de basisscholen, de Omikron-variant en de boostercampagne zullen woensdag belangrijke thema’s zijn tijdens het debat in de Tweede Kamer over de verlenging van de avondlockdown. De maatregelen om verspreiding van corona te voorkomen blijven nog vier weken van kracht, maakte het demissionaire kabinet dinsdagavond bekend.

In de Kamer wordt al langer geroepen om de boostercampagne te versnellen, omdat vooral veel gevaccineerde ouderen toch ziek worden als ze besmet raken. De versnelling leek eerder niet mogelijk, maar dinsdagavond kondigde het kabinet aan dat alle mensen boven de 18 jaar half januari een boosterprik aangeboden hebben gekregen. Vanwege de dreiging van de Omikron-variant is ook besloten om de periode tussen de laatste vaccinatie of de besmetting en de boosterprik te verkorten van zes naar drie maanden.

Het kabinet besloot pas deze week de leerlingen in het primair onderwijs een week eerder met vakantie te sturen. Daar voelde minister Arie Slob van Onderwijs lang niets voor. Partijen zullen willen weten waarom hiertoe niet eerder is besloten. Het OMT dringt er al veel langer op aan op het vervroegen van de vakantie.

Premier Mark Rutte en zorgminister Hugo de Jonge maken zich „serieuze zorgen” over de nieuwe Omikron-variant van het coronavirus, zeiden ze op de persconferentie. Die variant is veel besmettelijker dan de Delta-variant, die nu nog dominant is. Daarom wordt de boostercampagne versneld en de avondlockdown verlengd, ondanks afnemende besmettingsaantallen.

De eerste groep militairen helpt woensdag op verschillende vaccinatielocaties in Gelderland met het zetten van boosterprikken. Ongeveer veertig militairen gaan onder meer op locaties in Arnhem en Ede aan de slag. Een dag eerder heeft de groep een training gekregen om coronavaccinaties te zetten.

De woordvoerder van het ministerie van Defensie dacht eerder dat de militairen op dinsdag al boosterprikken zouden zetten. Dit bleek uiteindelijk woensdag te zijn.

Het is mogelijk dat de GGD meer militairen wil inschakelen om te helpen bij de boostercampagne. „Dat is afhankelijk van de vraag van de GGD en de situatie in de toekomst”, meldde Defensie eerder al.

Om de boostercampagne te versnellen, zijn verscheidene groepen opgeroepen voor hulp. Op de website ggdreservisten.nl kwamen tot afgelopen vrijdag 11.000 aanmeldingen binnen. Die site ging een week daarvoor online.

Het demissionaire kabinet wil de wetgeving waarin de coronamaatregelen zijn vastgelegd - de Tijdelijke wet maatregelen Covid-19 (Twm) - het liefst zoals nu telkens blijven verlengen met drie maanden. Het parlement had al meerdere malen aan het kabinet gevraagd hoe de toekomst van de wet eruit ziet.

Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) schrijft aan de Tweede Kamer dat er ook andere opties zijn, maar dat deze de voorkeur van het kabinet heeft omdat daarmee „het tijdelijk karakter van de Twm wordt gerespecteerd”. Bovendien geeft deze keuze volgens hem de Kamers de meeste ruimte om invloed uit te oefenen. En de regering kan makkelijk onderdelen van de wet laten vallen als die niet meer nodig zijn.

Twee andere opties als coronawetgeving ziet het kabinet niet zitten. De eerste is de mogelijkheid om een beperkt aantal bestaande bepalingen permanent te maken. Dat is echter alleen mogelijk volgens De Jonge als het coronavirus onder controle is. Daardoor valt deze af.

De andere optie is om alle bestaande bepalingen permanent te maken. Het kabinet ziet hier weinig in omdat dan het tijdelijke karakter verdwijnt die de Twm wel heeft. Verder hebben beide Kamers dan niet meer de mogelijkheid „om elke drie maanden door middel van een goedkeuringswet al dan niet in te stemmen met het in stand blijven van deze bevoegdheden”.

Het kabinet gaat er gezien de huidige besmettingsaantallen en de Omikronvariant vanuit dat de Twm verlengd moet worden van 1 maart tot 1 juni volgend jaar.

Ventileren helpt om besmettingen met het coronavirus via de lucht te beperken. Dat stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in een rapport dat naar de Tweede Kamer is gestuurd. Helemaal voorkomen kan ventilatie die besmettingen echter niet.

Het RIVM deed onderzoek naar het effect van verschillende hoeveelheden ventilatie van binnenruimten op de ‘aerogene transmissie’, dat is de besmetting met het virus via kleine druppels (aerosolen) die over een grotere afstand dan anderhalve meter en een langere tijd in de lucht zweven. In vergelijking met niet-ventileren zorgt ventileren volgens de minimale eisen die bestaan in het Bouwbesluit 2012 er al voor dat de kans op aerogene besmetting flink kleiner wordt.

De mate van dit effect onderzocht het RIVM in verschillende binnenruimten; van een nachtclub tot een klaslokaal, een kantoorruimte en een supermarkt. Vooral in een nachtclub of concertzaal, waar veel mensen samenkomen, vermindert het ventileren het verwachte aantal zieken het meest, stelt het RIVM.

Het zorgen voor frisse lucht werd in juli van dit jaar toegevoegd aan het rijtje met basismaatregelen waar het kabinet steeds aandacht voor vraagt. Het RIVM zei toen dat nog niet helemaal duidelijk was in hoeverre ventilatie helpt om het aantal besmettingen met het coronavirus naar beneden te brengen, maar adviseerde toch om de hele dag goed te ventileren.

Ventilatie neemt het risico op aerogene transmissie nooit helemaal weg, schrijft het RIVM in het onderzoek. „Ook bij heel veel ventilatie, waarbij de binnenlucht bijvoorbeeld elke 2 minuten helemaal wordt ververst, blijft een kans bestaan dat het virus op deze manier wordt overgedragen.” Andere manieren waarop mensen besmet kunnen raken, zoals besmetting binnen anderhalve meter, zijn in dit onderzoek niet bekeken.

Lees ook

Staphorster basisscholen moeten toch ventileren, ook met filter

Het demissionaire kabinet gaat opnieuw geld beschikbaar stellen voor de subsidieregeling ‘coronabanen in de zorg’ en de Nationale Zorgklas. Voor volgend jaar gaat het om 47,5 miljoen euro, aldus minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid).

Daartoe is besloten „vanwege de aanhoudende druk op de zorg en de onzekerheid over de effecten van de Omikronvariant op het aantal ziekenhuisopnames”, schrijft De Jonge aan de Tweede Kamer. Het OMT verwacht dat de Omikronvariant in januari al de dominante variant zal zijn.

Er is een groot tekort aan personeel in de zorg. Dit jaar zijn door subsidies van ‘coronabanen in de zorg’ ongeveer 7200 banen gecreëerd, aldus de minister. Verder hebben volgens hem ongeveer 5000 mensen een opleiding tot zorgondersteuner gevolgd aan de Nationale Zorgklas.

In de tweede helft van dit jaar was 40 miljoen euro uitgetrokken voor ‘coronabanen in de zorg’. Door corona zijn veel operaties uitgesteld en daardoor zijn er meer handen nodig. Met het geld kunnen onder anderen zorgassistenten en gastvrouwen en -heren worden aangenomen.

De Verenigde Staten hebben volgens tellingen van de Johns Hopkins University in Baltimore dinsdag de grens van 800.000 doden door Covid-19 overschreden. Maandag slechtte het land al de grens van 50 miljoen besmettingen.

Alleen al in 2021 vielen er ongeveer 450.000 doden, ondanks het feit dat effectieve vaccins vanaf het voorjaar van 2021 algemeen verkrijgbaar waren. De overgrote meerderheid van de sterfgevallen zijn niet-gevaccineerde mensen. Ongeveer 72 procent van de Amerikaanse bevolking heeft ten minste één dosis van het Covid-19-vaccin gekregen.

Beide treurige mijlpalen werden bereikt te midden van de vijfde golf van besmettingen in de VS, die net als de vorige golf gedreven wordt door de Delta-variant. Experts maken zich nu zorgen over de Omikron-variant die zich in het land begint te verspreiden, ook al vertegenwoordigt deze momenteel slechts ongeveer 3 procent van de nieuwe gevallen in de VS.

De VS zijn het land met de meeste Covid-19-doden ter wereld. Het land registreerde over de afgelopen twee weken gemiddeld 1150 Covid-19-sterfgevallen per dag, volgens de Amerikaanse gezondheidsautoriteit CDC.

Wereldwijd heeft de pandemie sinds begin 2020 ten minste 5,3 miljoen mensen het leven gekost, becijferde het Franse persbureau AFP dinsdag op basis van officiële bronnen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zou de ware tol echter twee tot drie keer hoger kunnen zijn.

Google heeft zijn werknemers verteld dat ze hun salaris zullen verliezen - en uiteindelijk worden ontslagen - als ze zich niet houden aan het Covid-19-vaccinatiebeleid van het bedrijf. Dat zou staan in interne documenten die tv-zender CNBC heeft ingezien.

In een door de directie verspreid memo kregen werknemers tot 3 december de tijd om hun vaccinatiestatus aan te geven of om een ​​medische of religieuze vrijstelling aan te vragen. Na die datum zou contact worden opgenomen met werknemers die hun status niet hadden geüpload of niet waren gevaccineerd, evenals met degenen wier vrijstellingsverzoeken niet waren goedgekeurd.

In het memo stond tevens dat werknemers die zich niet aan de vaccinatieregels hebben gehouden tegen de deadline van 18 januari, voor dertig dagen op „betaald administratief verlof” zullen worden geplaatst. Daarna zet het bedrijf hen voor maximaal zes maanden op „onbetaald persoonlijk verlof”, gevolgd door ontslag.

De regering van president Joe Biden heeft Amerikaanse bedrijven met honderd of meer werknemers bevolen ervoor te zorgen dat hun werknemers vóór 18 januari volledig zijn gevaccineerd of regelmatig op Covid-19 worden getest. Hoewel deze order op last van een federale rechter voorlopig niet van kracht is, is Google dus toch van plan zich eraan te houden.

Ruim een kwart van de ouders (27 procent) brengt hun kinderen naar opa en oma in de week voor kerst waarin de basisscholen en de kinderopvang dicht zijn. En dat terwijl het Outbreak Management Team (OMT) en premier Mark Rutte juist opriepen om kinderen in deze extra week niet naar de grootouders te brengen, meldt Hart van Nederland na een rondvraag in het Hart van Nederland-panel.

Precies de helft (50 procent) van de ruim 3700 deelnemers aan het panel dinsdag zegt op een of manier last van te hebben van het besluit van het kabinet om de basisscholen te sluiten. De andere helft raakt het niet. Hiermee wordt het probleem een week naar voren gehaald, merkt een ander panellid op. „Wie gaat er op de kinderen passen? Opa en oma. Dus als er besmettingen komen dan komen die een week eerder. Nog niet alle opa’s en oma’s hebben hun boosterprik al kunnen halen, wat de kans op de besmetting nog meer vergroot.”
17 procent van de basisschoolouders is al naar de werkgever gestapt met de vraag om minder te werken komende week. Tien procent zal geen last hebben van de maatregel, daarvan zijn de kinderen al wat ouder en kunnen die alleen thuisblijven.

De Covid-19-vaccins van Moderna, Johnson & Johnson en Pfizer/BioNTech lijken significant minder bescherming te bieden tegen de Omikron-variant van het virus dan tegen andere varianten, zo blijkt uit dinsdag gepubliceerd onderzoek door het Massachusetts General Hospital (MGH), Harvard en MIT. Een boosterprik zou waarschijnlijk het grootste deel van de bescherming herstellen, zeggen de onderzoekers.

In de nog niet door vakgenoten beoordeelde studie werd bloed getest van mensen die vaccins van Moderna, Johnson & Johnson en Pfizer/BioNTech ontvingen tegen een pseudovirus dat ontworpen is om op de Omikron-variant te lijken. De onderzoekers vonden „lage tot afwezige” niveaus van antilichamen van de variant. Het bloed van recente ontvangers van een extra boosterdosis vertoonde daarentegen krachtige neutralisatie van de variant.

De wetenschappers suggereerden ook dat Omikron besmettelijker is dan eerdere zorgwekkende varianten, bijvoorbeeld ongeveer twee keer zo overdraagbaar als de momenteel dominante Delta-variant.

Zzp’ers-vereniging Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) vraagt het kabinet om de coronasteunregeling TOZO terug te brengen voor getroffen zzp’ers nu de avondlockdown is verlengd tot half januari. In veel sectoren zoals de horeca, cultuur en sport is daarom veel minder werk en zelfstandigen in die sectoren komen daardoor volgens VZN in „ernstige nood, zowel financieel als mentaal”.

Voorzitter Cristel van de Ven vindt dat demissionair premier Mark Rutte, die zelfstandige ondernemers noemde in een rijtje met getroffen sectoren, in de kou laat staan. „Grotere ondernemingen met hoge vaste lasten en personeel worden door onze overheid gestut. Zelfstandigen worden verwezen naar de bijstand.”

De versoepelde bijzondere bijstand die is opengesteld voor zzp’ers wordt volgens VZN niet in alle gemeenten versoepeld toegepast. „De versoepelde regeling is geen passend alternatief voor de TOZO, en bovendien mentaal van een totaal andere orde.” Voor andere regels zoals de TVL (Tegemoetkoming Vaste Lasten) komen zelfstandigen vaak niet in aanmerking. Van de Ven noemt de huidige regels „een recept voor ellende”.

Lees het blog van dinsdag hier.