„Dit lijkt de zoveelste keer dat de NCTV zich niet aan de wet houdt”, twittert Kamerlid Hanneke van der Werf. „Dat roept de vraag op wanneer de NCTV nog meer op eigen houtje onrechtmatig geopereerd heeft.”

NRC meldde vrijdag op basis van eigen onderzoek dat tien gemeenten in het geheim onderzoek hebben laten doen in de moslimgemeenschap. Er werd gevoelige informatie verzameld over bijvoorbeeld moskeebestuurders en imams. De NCTV betaalde daaraan mee en droeg ook het onderzoeksbureau aan dat met dat onderzoek werd belast.

Een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid bevestigt dat de NCTV op deze manier bij de onderzoeken betrokken was. Gemeenten maakten wel hun eigen keuzes, benadrukt hij. Of zij binnen de grenzen van de wet en van hun eigen bevoegdheden zijn gebleven, laat hij in het midden. Deskundigen plaatsen daar in NRC vraagtekens bij. Het is „niet aan de NCTV” om daarover te oordelen, aldus de zegsman.

„Schandalig”, twittert DENK-Kamerlid Stephan van Baarle. „Het gemak waarmee de overheid (grond-)rechten schendt als het om de islam of moslims gaat is schrikbarend. Dit moet keihard worden bestreden.” De islamitische koepelorganisatie SPIOR sprak vrijdag al van „spionageactiviteiten”. Het Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN) laat zaterdag weten dat de „geheime infiltraties” tot een „enorme schok hebben geleid binnen de Nederlandse moslimgemeenschap”. „De deelnemende gemeenten maken zich schuldig aan etnisch en religieus profileren van onschuldige burgers”, meldt de koepel in een persbericht.

Binnen de moslimgemeenschap is veel onrust ontstaan, meldt het Contactorgaan Moslims & Overheid (CMO). „Veel moslims voelen zich onveilig. Het gebedshuis is een plek waar je je als individu veilig moet voelen en waar je elkaar vertrouwt”, aldus het CMO. Ook is het CMO geschrokken van het aantal gemeenten dat een onderzoek liet uitvoeren. „We vragen ons af waar het moreel en maatschappelijk kompas is gebleven bij deze gemeentebesturen”, aldus voorzitter Muhsin Koktas.