Olga staat te flyeren terwijl drommen mensen zich vanuit de oude trolleybus op het centrale plein begeven. Ze draagt een witte jas met daarop het partijlogo van Poetins Verenigd Rusland. Op de flyer staat waar en wanneer de mensen kunnen stemmen en het kale hoofd van een Verenigd Rusland-afgevaardigde. Ze heeft ook bij andere partijen zoals Rechtvaardig Rusland nagevraagd, maar „ze betalen overal 250 roebel (2,90 euro) per uur”, zegt de 18-jarige studente. Nu staat Olga twee uur per dag campagne te voeren. Niet uit het hart, maar vooral om het geld. En om de carrière. Het staat ook nog eens goed op haar cv.

Alles wordt in het werk gesteld om de absolute meerderheid van 336 van de 450 zetels die Verenigd Rusland nu heeft, te behouden. In een gelekt audiobericht dat in handen kwam van de oppositiekrant Novaja Gazeta, blijkt dat Verenigd Rusland uit is op een uitslag van tussen de 42 en 45 procent van de stemmen. Dat zou in theorie genoeg moeten zijn om Verenigd Rusland ten minste 301 zetels (meer dan twee derde) op te leveren in de Doema: de helft van de zetels wordt namelijk via een districtenstelsel gekozen met een ”winner-takes-all”-syteem.

Peilingen

Of dat Verenigd Rusland daadwerkelijk gaat lukken, is nog maar de vraag. De partij daalt al jaren in populariteit. Hoewel Poetin nog steeds erg gewaardeerd is onder Russen, zijn mensen de corruptie en vriendjespolitiek binnen Verenigd Rusland erg zat, zeker sinds de pensioenleeftijd in 2019 omhoogging. De partij stond eind augustus nog op 28,3 procent. Nu, vlak voor de verkiezingen, gaf het officiële peilbureau VTsIOM Verenigd Rusland iets meer: 35,5 procent van de stemmen. Dat komt mede door het plaatsen van de populaire defensieminister Sergej Sjoigoe en minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov als lijsttrekkers.

Of die peilingen betrouwbaar zijn, is ook nog maar de vraag: het enige enigszins betrouwbare peilbureau Levada werd maanden terug door de Russische autoriteiten aangemerkt als ”buitenlandse agent” en het centrum mag daardoor geen onderzoek meer doen. Volgens critici is VTsIOM niet meer dan een staatsbedrijf dat kan sleutelen aan de cijfers.

Fraude

Al maandenlang gebruikt het Kremlin steeds meer repressie om kritiek en oppositiegeluiden in te dammen en zo een verkiezingsnederlaag te voorkomen. Het fonds voor bestrijding van corruptie (FBK) van Aleksej Navalni is bijvoorbeeld als ”extremistische organisatie” verboden en Navalni zelf zit achter de tralies. Veel journalisten en media zijn bestempeld als buitenlandse agent en verliezen daardoor veel publiek en inkomsten – en gaan failliet.

Ook klinkt bij veel critici de verwachting dat er weer fraude zal worden gepleegd komend weekend: het volproppen van stembussen, het meerdere malen stemmen van vrijwilligers en het vervalsen van processen-verbaal. Er zijn bij voorgaande verkiezingen veel onregelmatigheden aangetoond.

In Moskou kan men dit keer digitaal stemmen, volgens burgemeester Sergej Sobjanin vanwege de „pandemische situatie”, maar er zijn veel vragen over hoe deze stemmen worden geteld. Onafhankelijke controle via internet is moeilijker dan in het kieslokaal.

In de gelekte audioberichten zou Zjanna Prokofieva, lid van Verenigd Rusland in het stadje Koroljov, vlak buiten Moskou, aan vrijwilligers uitgebreid hebben uitgelegd hoe men fraude kan plegen. „De wens van de autoriteiten is om dit alles netjes te doen, zonder opmerkingen, zonder verklaringen, zonder klachten, zonder de kieswetgeving te schenden”, is te horen.

Communisten

Belangrijker misschien wel dan de uitslag van Verenigd Rusland is de uitkomst voor de communisten. De partij van de oude rot in het vak Gennadi Zjoeganov lijkt zo’n 17,5 procent of meer van de stemmen te gaan halen. Dat zou mogelijk voor het Kremlin gevaarlijk kunnen zijn. In de achterban van de Communistische Partij gaan regionaal steeds meer kritische geluiden op tegen Verenigd Rusland en president Poetin. Het lijkt erop dat de communisten zich de komende termijn meer zullen gaan profileren als echte oppositie en minder als schoothondje van het Kremlin, zeker met een toegenomen aantal zetels.

Hoe het ook zij, de Doema is al twintig jaar lang niet meer dan een praatgroep over de stand van zaken in het land. Het gebeurt eigenlijk nooit dat de Doema een voorstel wegstemt, zeker niet als het Kremlin zelf de wet initieert. Dat de zaal vol zit met bijna 450 jaknikkers bleek bijvoorbeeld uit de stemming om de grondwet te wijzigingen, begin vorig jaar: niemand stemde tegen, alleen 43 blanco. Poetin heeft de Doema, vol met steenrijke oligarchen, legerkopstukken, BR’ers en sporters, stevig in zijn zak.