Gesprek Israël en Palestijnen zal ook over politiek moeten gaan
Israël en de Palestijnse Autoriteit (PA) praten weer met elkaar. De Israëlische minister van Defensie, Benny Gantz, bracht zondag een bezoek aan Ramallah om de Palestijnse president Mahmoud Abbas te ontmoeten. Het overleg ging over praktische zaken, en niet over een diplomatieke oplossing.
De ontmoeting vond uiteraard plaats met toestemming van premier Naftali Bennett, en met medeweten van de minister van Buitenlandse Zaken, Yair Lapid.
Helemaal verbroken zijn de relaties niet geweest, want er bleef altijd wel enig contact op het gebied van veiligheid en dagelijkse kwesties. Gantz en Abbas spraken nu over veiligheidskwesties en de economische situatie op de Westelijke Jordaanoever. Maar ook de toestand in de Gazastrook, waar de islamitische Hamas de scepter zwaait, kwam aan de orde.
Israël leent de PA 500.000 sjekels (130.000 euro) en geeft de Palestijnen 16.000 extra werkvergunningen voor werk in Israël, waarmee het totaal op 106.000 komt. Verder staat Israël de bouw toe van 1000 huizen voor Palestijnen in het zogenoemde C-gebied. Dat is het deel van de Westoever dat Israël bestuurt en waar Israël zelf 2200 extra huizen voor Joden gaat bouwen.
Het doel van dit alles is de stabiliteit van de regering van Abbas te vergroten. Als er chaos ontstaat op de Westelijke Jordaanoever, worden daar namelijk Palestijnen én Israëliërs de dupe van. Israël kan dan een toename van onrust en aanslagen verwachten. Hoewel de ontmoeting een stap is in de positieve richting, blijft een serieuze hervatting van vredesonderhandelingen noodzakelijk. Het diplomatiek overleg brak af in 2014.
Woordvoerders rond Bennett haastten zich te benadrukken dat de ontmoeting geen hervatting van het diplomatieke proces inhoudt. Dat heeft een binnenlands-politieke achtergrond. De regering bestaat uit verschillende politieke partijen, waarvan sommige wel een politieke oplossing willen, gebaseerd op een tweestatenoplossing, en andere niet. Daaronder valt de rechts-radicale Yaminapartij van Bennett zelf.
Er bestaan ook interne problemen bij de Palestijnen. Ze zijn verdeeld tussen de Palestijnse Autoriteit en Hamas, die weigert zich bij het bestaan van de staat Israël neer te leggen en akkoorden tussen de PA en Israël te erkennen. Lapid wees er woensdag tijdens een bijeenkomst van de buitenlandse persassociatie op dat er sinds 2005 geen presidentsverkiezingen meer zijn geweest en dat Abbas al oud is: hij is 85. Dat maakt de situatie er niet gemakkelijker op.
Maar Lapid verliest de hoop niet. „We moeten letten op wat er gebeurt bij de PA en ervoor zorgen dat we niets destructiefs doen. Zo kan er de mogelijkheid komen om naar de onderhandelingstafel terug te keren en een positieve oplossing te vinden. Dat is, zoals ik geloof, een tweestatenoplossing.”
Lapid zei ook dat hij er over twee jaar –als hij het premierschap van Bennett overneemt– waarschijnlijk over kan praten. Maar dat zal hij dan uiteraard wel moeten doen in overleg met zijn collega’s, zodat alle partijen in de coalitie er weet van hebben.