„Nog nooit ben ik zo boos geweest op een Democratische president,” zei een veteraan die nu medewerker is van de Democraten in het Congres.

Een chirurg die werkte bij de luchtmacht noemde de evacuaties in een gesprek met Politico „een enorme blunder.” „Die hadden veel beter kunnen worden georganiseerd. Ik voel zowel verdriet als veel woede voor al die mensen die ik in het verleden heb zien sterven, zowel onder Amerikanen als onder onze bondgenoten en de Afghanen. Is dat dan allemaal voor niets geweest?”

De luchtmachtarts vertelt hoe het hem trof toen hij hoorde van de dood van de mariniers bij de zelfmoordaanslag van vorige week. „Ik begon gewoon te huilen aan mijn bureau terwijl er patiënten bij waren.”

Een militaire arts die diende in Kandahar verklaarde zich in Politico eveneens boos over de dood van de mariniers. „Het deed me denken aan hoe ik me voelde toen mijn legeronderdeel werd aangevallen en we diverse Amerikaanse soldaten verloren: pure woede en wrok. We werden aangevallen door degenen die we probeerden te helpen.”

Dat de Amerikanen weg moeten uit Afghanistan is op zichzelf voor de veteranen geen punt van discussie. „We kunnen daar niet blijven,” zegt de arts die in Kandahar werkte. „Ja, we moeten doen wat we kunnen om degenen te steunen die ons tijdens de oorlog hebben geholpen. Maar het is van het grootste belang dat we verder verlies van Amerikaanse mensenlevens voorkomen. We hebben twintig jaar geprobeerd de Afghanen te helpen met als prijs dat talloze Amerikaanse levens permanent zijn veranderd door de dood, door vreselijke verwondingen en vooral door mentale gezondheidseffecten die zoveel mensen de rest van hun leven zullen achtervolgen.”

In de steek gelaten

De kritiek van de (voormalige) militairen richt zich vooral op de ongeorganiseerde evacuatie. Ryan Weld, voormalig inlichtingenofficier van de luchtmacht die in 2010 in Afghanistan werkte, stelt: „We hebben de morele plicht om de Afghanen die met ons hebben samengewerkt op te halen.”

Een luchtmachtofficier die tot voor kort werkzaam was bij een opbouwteam in Afghanistan voelt zich in de steek gelaten: „We hebben het gevoel dat we onze broeders en zusters achterlaten die wij in deze situatie hebben gebracht. We voelen ons gekwetst. We voelen ons beschaamd en we beginnen ons hulpeloos te voelen. Ik begin me misleid te voelen.”

Irakveteraan van het Korps Mariniers, Jeff Phaneuf, was de achterliggende dagen vanuit Washington betrokken bij de evacuatie. Hij vertelt dat er honderden leven zijn gered. „Zij konden vertrekken. En tegelijk moeten er teveel achterblijven. Ik heb wanhopige smeekbeden ontvangen voor hulp van hoge militaire leiders, ambtenaren van het Witte Huis en leden van het Congres, om nog maar te zwijgen van doodsbange Afghanen en hun families die op de een of andere manier mijn nummer hadden gekregen.”

Phaneuf vertelt dat hij gewoon een student is en toevallig ook veteraan. „Het feit dat mensen hebben moeten vertrouwen op een informeel netwerk van dierenartsen, journalisten en hulpverleners om hun familie eruit te krijgen, is een duidelijk bewijs van wat een catastrofe deze terugtrekking is geweest.”