Avondklok wordt verlengd tot en met 2 maart
De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 2 maart in een harde lockdown. Ook geldt er een avondklok. Volg in dit liveblog het coronanieuws.
Advertentie
Een grote meerderheid van de Nederlanders (80 procent) staat achter de avondklok. Maar dat het maximumaantal bezoekers per huishouden door het kabinet is teruggebracht van twee naar één, daar heeft maar de helft (50 procent) begrip voor.
Dat meldt gezondheidsinstituut RIVM op basis van onderzoek naar het draagvlak onder de bevolking voor de coronamaatregelen en de naleving van de regels. De steekproef werd uitgevoerd tussen 26 januari en 1 februari.
Waar begin vorige maand, tijdens een eerdere peiling, nog ruim 90 procent aangaf zich aan de regel van twee bezoekers per dag te houden, is dat gedaald naar 80 procent sinds maximaal een persoon op bezoek mag komen. Vier op de tien ondervraagden geven volgens het RIVM nu aan helemaal geen bezoek te hebben ontvangen.
Bijna alle Nederlanders (94 procent) zeggen zich ook echt aan de avondklok te houden. Er zijn wel verschillen in de diverse leeftijdsgroepen: zes op tien jongeren (16-24 jaar) zegt binnen te blijven. Onder mensen van 55 jaar en ouder zijn dat er meer: negen op de tien.
De avondklok geldt sinds 23 januari. Tussen 21.00 en 04.30 uur mogen mensen hun huis niet verlaten zonder geldige reden.
Op 23 februari houdt het kabinet de huidige coronamaatregelen opnieuw tegen het licht. De avondklok gaat nu gelijk op met de harde lockdown, die het kabinet medio december instelde en vanwege alle onzekerheden al twee keer heeft verlengd, in principe tot 3 maart.
De avondklok wordt woensdag met drie weken verlengd naar 3 maart om 04.30 uur in de ochtend. Het kabinet besloot dat maandag na crisisoverleg met de meest betrokken ministers. Aanleiding is de onzekerheid over de Britse coronavariant die een stuk besmettelijker is dan het oorspronkelijke virus. Justitieminister Ferd Grapperhaus maakte dat na afloop bekend tijdens een persmoment op het ministerie van Algemene Zaken. De Tweede Kamer zal er mogelijk dinsdag nog over debatteren.
De verlenging loopt in beginsel tot 3 maart, maar „als er aanleiding is om er eerder mee te stoppen, dan zullen we dat ook doen”, zei de minister. Op 23 februari komt er een nieuw moment voor het kabinet om alle coronamaatregelen te wegen. De avondklok zal dan apart worden beoordeeld en misschien kan die dan volgens hem eerder worden afgeschaft. De avondklok gaat nu gelijk op met de harde lockdown, die het kabinet medio december instelde en vanwege alle onzekerheden al twee keer heeft verlengd, ook tot begin maart.
Grapperhaus zei dat het OMT-team van deskundigen aan het kabinet „gemotiveerd heeft geadviseerd” om door te gaan met de avondklok. Deze maatregel ging op 23 januari in en dat is nog te kort om de effecten van de maatregel goed te kunnen vaststellen. Wel is volgens hem duidelijk dat de mobiliteit en het aantal bezoeken en dus contactmomenten tussen mensen, flink zijn afgenomen.
Ook zorgminister Hugo de Jonge benadrukte dat. „We hebben twee maatregelen tegelijkertijd genomen: het huisbezoek per dag van twee naar één en de avondklok.” Hij wees op schattingen die aangeven dat de avondklok een vermindering van 10 procent kan zijn op de zogeheten R-waarde, de mate waarin een besmet persoon een ander besmet. „Die 10 procent valt onder aangenomen 8 tot 13 procent die gezien wordt in het buitenland. Je kan pas later zien of deze aanname ook in het echt klopt”, aldus De Jonge.
De avondklok kost politiek gezien veel moeite. Na aanvankelijke weerzin, ging een groot deel van de Kamer vorige maand akkoord, zij het dat die pas inging vanaf 21.00 uur.
Het nieuws dat het coronavaccin van AstraZeneca minder bescherming lijkt te bieden tegen milde en matige ziekteverschijnselen na een besmetting met een Zuid-Afrikaanse coronavirusvariant is zorgwekkend, maar nog geen reden het af te schrijven. Deskundigen van Wereldgezondheidsorganisatie WHO zeggen dat in reactie op bevindingen van wetenschappers over het vaccin van de Brits-Zweedse farmaceut.
„Dit is duidelijk zorgwekkend nieuws”, zei WHO-topman Tedros Adhanom Ghebreyesus. Hij benadrukte net als AstraZeneca dat de studie werd uitgevoerd met relatief weinig (2000) en vooral jonge en gezonde deelnemers. Voor bredere conclusies zijn meer gegevens nodig, aldus de WHO.
Het AstraZeneca-vaccin is het belangrijkste inentingsmiddel dat de organisatie wil inzetten in armere landen. Het bewijs tot nu wijst erop dat het ernstige symptomen vermindert en ervoor zorgt dat minder besmette mensen naar het ziekenhuis moeten of sterven. Wel werd eerder duidelijk dat er maar weinig gegevens zijn over de algemene werkzaamheid bij ouderen.
Zuid-Afrika heeft het begin van de vaccinatiecampagne met het AstraZeneca-vaccin voorlopig opgeschort. Andere landen zoals het Verenigde Koninkrijk hebben hun inwoners gerustgesteld en gaan ondanks de studie door met inenten.
Het middel werd eind vorige maand goedgekeurd voor gebruik in de Europese Unie, ook voor ouderen. In Nederland kunnen huisartsenpraktijken het vaccin vanaf dinsdag bestellen. Binnen een paar dagen zouden dan de eerste mensen kunnen worden gevaccineerd, maar het vaccin is nog maar beperkt beschikbaar. Nederlanders onder de 65 en medewerkers van verpleeghuizen, gehandicaptenzorg en wijkverpleging komen ervoor in aanmerking.
In Rusland zijn meer dan 162.000 mensen overleden door het coronavirus, ruim twee keer zo veel als het officieel gemelde dodental. Voorlopige cijfers van het nationale statistiekbureau Rosstat wijzen dat uit.
Vorig jaar stierven 162.429 Russen aan Covid-19, terwijl de Russische regering het heeft over ruim 77.000. Het verschil kan worden verklaard doordat de overheid alleen de gevallen meetelt waarin Covid-19 officieel na een autopsie is vastgesteld.
Het statistiekbureau keek naar de oversterfte, waaruit blijkt dat vorig jaar bijna 18 procent meer mensen in Rusland overleden dan in 2019, zei vicepremier Tatiana Golikova. December was de dodelijkste maand met 44.435 coronagerelateerde sterfgevallen.
Met de nieuwe berekening zou Rusland wereldwijd na de VS en Brazilië de meeste coronadoden hebben, meer dan Mexico en India. Het land neemt op de lijst van de Johns Hopkins University nu een achtste plek in.
Verschillende teststraten en vaccinatielocaties blijven ook dinsdag gesloten vanwege de weersomstandigheden. Zondag waren alle locaties dicht en maandag ging een aantal locaties niet open vanwege de gladheid en de sneeuw.
GGD Rotterdam-Rijnmond opent een beperkt aantal locaties. Locaties Topsportcentrum, Kralingse Zoom, Koperstraat en Zuidland blijven tot nader order gesloten.
Coronatestlocatie Gorinchem blijft gesloten tot en met 14 februari, meldt GGD Zuid-Holland Zuid. Tot diezelfde dag blijft ook de autoteststraat in de RAI Amsterdam niet toegankelijk volgens de GGD.
De vaccinatielocatie in Alkmaar gaat dinsdag ook nog niet open volgens GGD Hollands Noorden. In de regio Utrecht rijden de mobiele testbussen tot en met woensdag niet.
In veel andere regio’s zijn de locaties in principe dinsdag open. De regionale GGD’s bepalen zelf of ze locaties sluiten vanwege het weer. Als een test- of vaccinatielocatie gesloten blijft, worden mensen met een afspraak gebeld en ingedeeld op een andere locatie of ander tijdstip.
In principe geldt de verlenging van de avondklok tot en met de nacht van 2 op 3 maart om 4.30 uur, maar het kabinet kijkt over twee weken goed of de maatregel mogelijk toch eerder van tafel kan. Dat zegt justitieminister Ferd Grapperhaus na overleg met ministers over de coronamaatregelen. De spertijd maakt deel uit van een pakket maatregelen, maar zal los worden bekeken.
Dat het kabinet langer vasthoudt aan de avondklok, lekte eerder al uit. De maatregel „drukt zwaar” maar volgens de experts van het RIVM en het OMT is het nog nodig hieraan vast te houden, zegt Grapperhaus. „Als er aanleiding is om er eerder mee te stoppen, dan zullen we dat ook doen”, aldus de bewindsman. „Omdat het zo’n uitzonderlijke, aparte bevoegdheid is, en in een andere wet is geregeld, gaan we het afzonderlijk beoordelen.”
Hoewel het effect van de avondklok op de besmettingen nog onbekend is, ziet het RIVM wel minder bewegingen en bezoeken, zegt Grapperhaus. De maatregel is wat het kabinet betreft daarom belangrijk genoeg om nog in stand te houden. „De tekenen zijn gunstig, over de werking.”
De 25 burgemeesters die samen het Veiligheidsberaad vormen, hebben begrip voor de verlenging van de avondklok. Maar ze willen binnenkort wel weten wat nou precies de bijdrage van het instellen van een avondklok is geweest op het laten dalen van de besmettingscijfers, zegt beraadsvoorzitter Hubert Bruls, tevens burgemeester van Nijmegen.
Lang niet alle burgemeesters waren vóór een avondklok. Volgens Bruls moeten ze nu erkennen dat de maatregel wel functioneert: er zijn na 21.00 uur duidelijk minder mensen op straat en er is minder bezoek thuis. Over het algemeen loopt het met de naleving van de maatregelen ook goed. „Daarom snappen we dat het kabinet dit verlengt, ook al vanwege de dreiging van de Britse variant van het virus. Maar om de mensen te blijven motiveren, is het wel nodig dat we het effect ervan gaan zien”, aldus de Nijmeegse burgemeester maandag.
Justitieminister Ferd Grapperhaus was maandag namens het kabinet bij de onlinevergadering van het beraad. De burgemeesters hebben er bij hem op aangedrongen om ook te kijken naar de bezoekbeperking, zodra er coronamaatregelen versoepeld kunnen worden. Veel burgemeesters horen dat hun inwoners daar meer last van hebben dan van de avondklok, zeker nu het ’s avonds zo hard vriest. Bruls: „Er is natuurlijk geen enkele maatregel die we leuk vinden. Iedereen snakt naar een versoepeling. Dat mensen de bezoekbeperking zo erg vinden, bewijst misschien wel dat het echt nodig was, dat velen toch nog met te veel mensen bij elkaar kwamen.”
Advertentie
Festiviteiten op het ijs die veel schaatsers of veel toeschouwers trekken zijn onder de huidige coronamaatregelen niet mogelijk. Burgemeesters zullen er geen vergunning voor afgeven. Dergelijke bijeenkomsten zijn ook al gauw een evenement en dat is in elk geval verboden. Dat hebben de 25 burgemeesters die samen het Veiligheidsberaad vormen maandag met elkaar besproken.
„IJsclubs moeten nu geen ijsfeesten willen organiseren. Dat is binnen de geldende coronaregels niet te doen. Alleen al de verplichte 1,5 meter afstand tussen mensen maakt het bijna onmogelijk. Dat is ook de reden dat een heel groot evenement als de Vierdaagse maandag al moest beslissen om de wandeltocht voor juli van dit jaar af te gelasten”, aldus beraadsvoorzitter Hubert Bruls, tevens burgemeester van Nijmegen. „Corona werpt zijn schaduw ver vooruit.”
Het Veiligheidsberaad heeft maandag ook gesproken over een gevraagd advies van het Outbreak Management Team (OMT) over demonstreren. Volgens het OMT kan de volksgezondheid een reden zijn om het aantal demonstranten aan banden te leggen. Maar er kan geen algemeen geldend maximaal aantal deelnemers worden genoemd, aangezien elke demonstratie anders is. „Het blijft maatwerk, waarbij een burgemeester het aantal deelnemers dus wel vooraf mag inperken om redenen van gezondheid”, aldus Bruls.
OV-NL, de branchevereniging van het openbaar vervoer, is niet verrast door de verlenging van de avondklok. Volgens ingewijden verlengt het kabinet deze maatregel vanwege de bestrijding van het coronavirus tot en met 2 maart.
„We hadden dit wel verwacht op basis van de besmettingen. Maar wij blijven gewoon rijden. Dat hebben we zo met het kabinet afgesproken”, aldus voorzitter Pedro Peters.
Sinds de invoering van de avondklok maken mensen in de avond zeer weinig gebruik van het openbaar vervoer. „Het zijn er maar een paar duizend. Gemiddeld zijn het er normaal wel 80.000. Soms zitten er maar een of twee mensen in een bus en er rijden ook veel lege bussen. Dat is niet leuk om zo je werk te doen. Maar we blijven er zeker mee doorgaan omdat het belangrijk is voor mensen die het openbaar vervoer nodig hebben.”
Ron Wright, een Republikeins lid van het Amerikaanse parlement, is overleden nadat hij enkele weken geleden positief was getest op het coronavirus. Dat heeft zijn familie bekendgemaakt. De afgevaardigde uit Texas kampte ook met longkanker. Hij werd 67 jaar.
Wright kwam in 2019 in het Huis van Afgevaardigden als opvolger van Joe Barton, die met pensioen ging.
Nu ook in Vlaanderen de schaatskoorts oploopt, komen lokale bestuurders er vast in actie om schaatsers te weren. Zo blijft de groeiende ijsvloer op veel Vlaamse natuurplassen verboden terrein.
Belgen mogen volgens de coronaregels het ijs op, mits er hooguit vier volwassenen samen op schaatsen en op 1,5 meter van elkaar. Door de stevige vorst is het ijs aan het eind van de week hier en daar waarschijnlijk dik genoeg.
Maar plaatselijke bestuurders en beheerders zien de schaatsers liever niet komen, uit angst voor al te grote drukte. Toen er in de kerstvakantie een laag sneeuw viel in de Ardennen, sloten burgemeesters ook al wegen om de toeloop te stuiten.
In de natuurgebieden van Agentschap Natuur en Bos zijn schaatsers niet welkom, heeft de Vlaamse natuurbeheerder laten weten. Ook de Kraenepoel, een meer in Oost-Vlaanderen dat doorgaans veel schaatsers trekt, mag niemand op. Voor de vermaarde Damse Vaart, tussen Brugge en het Zeeuws-Vlaamse Sluis, dreigt mogelijk hetzelfde lot.
Na een lange periode van thuisonderwijs kunden de kinderen maandagochtend weer naar school – als het weer dat toelaat tenminste.
In de Nederlandse ziekenhuizen liggen nu 2034 coronapatiënten, 54 meer dan zondag. Van deze mensen liggen er 542 op de intensive care, een stijging van 7 patiënten, en 1492 op de verpleegafdelingen, 47 patiënten meer dan een dag eerder. Dat meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Gemiddeld zijn er nu op de IC en in de kliniek wel minder nieuwe opnames dan vorige week.
Maandag zijn 146 nieuwe Covid-patiënten opgenomen, 23 minder dan de vorige dag. Van hen moesten er 26 naar de IC, 7 meer dan zondag, en 120 naar de verpleegafdelingen, 30 minder.
Op de IC liggen behalve de 542 coronapatiënten ook 455 mensen om andere redenen. De Covid-bezetting op de IC daalt langzaam, zegt het LCPS, maar blijft hoog. „Daardoor liggen er meer Covid- dan non-Covid-patiënten”, aldus de organisatie.
„Het gemiddeld aantal opnames is in de afgelopen week gedaald. Ook de bezetting volgt een dalende trend. Of dit doorzet is onzeker, door de Britse coronavariant”, zegt het centrum verder.
Zorginstellingen kunnen vanwege corona besluiten dat een patiënt slechts één bezoeker per dag kan ontvangen. Maar dat is „een minimum en geen regel.”
Dat schrijft minister De Jonge van VWS in antwoord op Kamervragen van Van der Staaij (SGP) en Dik-Faber (CU). Zij toonden zich vorige week verontrust over het feit dat tenminste twintig ziekenhuizen die door het Reformatorisch Dagblad werden benaderd een externe pastor van een patiënt alleen bij die patiënt toelaten als die de enige bezoeker van die dag is. Dat betekent in dat geval dat geen enkel familielid op diezelfde dag deze patiënt kan bezoeken.
Tussen zondagochtend en maandagochtend zijn slechts 2273 nieuwe coronagevallen geregistreerd bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Op zondag waren alle teststraten dicht vanwege het winterweer. Laboratoria verwerkten nog wel de uitslagen van tests van zaterdag.
Het RIVM denkt dat de sluiting van de teststraten ook nog effect kan hebben op de cijfers van dinsdag en woensdag, en dus ook op de weekcijfers die het instituut dinsdag naar buiten brengt.
Tot aan zondag daalde het gemiddelde aantal nieuwe gevallen, maar niet meer zo snel als in de weken ervoor. Het RIVM vreest dat het aantal positieve tests in de loop van februari kan stijgen door de opmars van de Britse variant.
De Duitse deelstaat Baden-Württemberg neemt afscheid van de avondklok nadat een rechter had uitgesproken dat het uitgaansverbod een „excessieve” maatregel is. Het leeuwendeel van de bijna 11 miljoen inwoners van de zuidwestelijke deelstaat moet sinds half december binnenblijven tussen 20.00 uur en 05.00 uur. Die beperking is na woensdagavond geschiedenis.
De rechtbank stelt dat onder de Duitse wet een avondklok alleen is toegestaan als allerlaatste maatregel, waarbij moet worden aangetoond dat de strijd tegen het coronavirus anders zou worden belemmerd. En dat is volgens de rechtbank nu niet het geval.
Duitsland zit al weken in een strenge lockdown. Niet-essentiële winkels en scholen zijn dicht. Baden-Württemberg is een van de weinige Duitse regio’s die overgingen tot een avondklok in aanvulling op de nationale maatregelen.
Bondskanselier Angela Merkel heeft woensdag weer overleg met de zestien deelstaatpremiers over de lockdown die vooralsnog tot half februari loopt. De infectiegraad daalt in veel delen van het land, maar er zijn zorgen over nieuwe virusvarianten. Van diverse kanten is al gewaarschuwd dat noemenswaardige versoepelingen daarom niet gepast zouden zijn.
D66-fractievoorzitter Rob Jetten wil ondanks de strenge coronamaatregelen het houden van schaatstoertochten en marathons op natuurijs niet op voorhand uitsluiten. Zelfs een Elfstedentocht zou, onder strenge voorwaarden en zonder publiek, wat hem betreft mogelijk moeten zijn.
Premier Mark Rutte zei vrijdag dat voor schaatswedstrijden geen uitzondering wordt gemaakt op de coronaregels. Maar dat vindt Jetten voorbarig, zeker omdat het besmettingsrisico in de buitenlucht volgens hem klein is.
Het is volgens Jetten belangrijk om juist tijdens deze strenge lockdown, toch ook „een beetje plezier” te hebben. „Even met sneeuwballen gooien of met een slee rijden, lekker het natuurijs op, dat is voor heel veel mensen nu even de uitlaatklep die we nodig hebben”, zegt hij.
Voorzitter Wiebe Wieling van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden sloot afgelopen weekeinde uit dat er tijdens de coronapandemie een Elfstedentocht komt. Maar ook daar valt als het aan Jetten ligt over te praten, als er genoeg ijs ligt. „Laten we kijken hoe dat wél kan, en niet bij voorbaat zeggen dat het niet mag.”
PVV-leider Geert Wilders is nog stelliger dan Jetten. Hij vindt dat de Elfstedentocht door móet gaan, als het ijs daar dik genoeg voor wordt. „Het is een historisch en uniek evenement en Nederland op zijn best”, twittert hij.
„Iedereen wil natuurlijk het liefst dat die ‘tocht der tochten’ doorgaat, als het zo koud blijft”, zegt PvdA-leider Lilianne Ploumen. Maar de politiek gaat daar volgens haar niet over. „Ik hoor heel graag of en hoe het zou kunnen, net als alle andere Nederlanders.”
Het nieuwe coronavaccin van AstraZeneca dat onlangs werd toegelaten gaat eerst naar huisartsen in Zeeland. Die kunnen er mensen van 63 en 64 jaar mee inenten. Huisartsenpraktijken kunnen het vaccin vanaf dinsdag bestellen en „binnen een paar dagen” zouden dan de eerste mensen kunnen worden gevaccineerd. De Landelijke Huisartsen Vereniging en het Nederlands Huisartsen Genootschap weten nog niet precies wanneer de eerste prik met het middel wordt gezet.
Het coronavaccin is ook bestemd voor drie groepen met medische risico’s: mensen met het syndroom van Down, mensen met morbide obesitas en mensen die door een neurologische aandoening moeite hebben met ademhalen. Ook de medewerkers van de huisartsenpraktijken kunnen dat middel krijgen „in het kader van wie vaccineert wordt eerst zelf gevaccineerd”.
Het vaccin is nog beperkt beschikbaar. Daarom kan het tot in maart duren voor elke huisartsenpraktijk in Nederland bevoorraad is.
Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid besloot vorige week dat het coronavaccin van AstraZeneca ook wordt toegediend aan mensen die in verpleeghuizen, gehandicaptenzorg en wijkverpleging werken. Die vaccinaties gaan via de GGD’en en beginnen voor zover bekend half februari.
Ondanks dat zijn avonturenboerderij gesloten is, werkt Michael van Hoorne (40) hard door. Samen met het personeel stoomt hij zijn speelpark in de Alblasserwaard klaar voor het moment waarop de bezoekers weer welkom zijn.
De avondklok wordt verlengd tot en met 2 maart. Dat maakt het kabinet later maandagmiddag bekend, bevestigen ingewijden na berichtgeving van De Telegraaf.
Daarmee loopt de spertijd net zo lang door als de rest van de maatregelen die sinds het begin van de strenge lockdown van kracht zijn. Op 23 februari wordt gekeken of de maatregel van kracht moet blijven. Op die dag wordt ook gekeken of de overige maatregelen van kracht moeten blijven, of dat er kan worden versoepeld.
De crisiscommissie van het kabinet moet later maandag nog officieel de knoop doorhakken.
Het kabinet had het OMT gevraagd te onderzoeken of het huidige pakket maatregelen voldoende is om de Britse variant van het virus te bestrijden. Die is veel besmettelijker dan de ‘oude’ variant. Daarbij moest het OMT ook kijken naar de avondklok die woensdagmorgen zou aflopen. RIVM-directeur Jaap van Dissel zei vorige week in de Tweede Kamer dat er weinig ruimte tot versoepeling is.
Premier Mark Rutte gaf eerder aan graag van de avondklok af te willen. De omstreden avondklok werd op 23 januari ingevoerd. Pas na twee weken zou het effect ervan zichtbaar zijn, werd eerder gezegd.
Het kabinet besloot vorige week de meeste coronamaatregelen te verlengen tot 2 maart.
De Europese Commissie roept EU-landen op coronavaccins aan Oekraïne te geven. Het land heeft nog geen prik gezet. President Zelenski staat onder druk om bij Rusland aan te kloppen voor het succesvolle vaccin dat die grote buur heeft ontwikkeld.
„Ik heb onze lidstaten gevraagd om een deel van hun doses aan Oekraïne te schenken”, zegt voorzitter Ursula von der Leyen van de commissie. „Boven op Covax.”
Covax is het internationale vaccinfonds voor arme landen waarvan de Europese Unie de belangrijkste geldschieter is. Het heeft Oekraïne, dat ongeveer 40 miljoen inwoners heeft, 8 miljoen doses beloofd. De eerste Covax-vaccins komen nog deze maand, verzekerde Von der Leyen in een videotoespraak voor een coronaconferentie in Kiev.
Oekraïne heeft ook 5 miljoen doses besteld van het Chinese CoronaVac. Verder heeft het de hand gelegd op 12 miljoen doses van AstraZeneca en Novavax, liet de regering in Kiev vorige week weten. Dat is samen nog niet genoeg om alle Oekraïners de vereiste twee prikken te geven.
Sinds Kiev afstand nam van Rusland en aansluiting zoekt bij de EU, zijn de betrekkingen met het buurland ijzig. Het Westen en Rusland strijden in Oekraïne om invloed.
De Vierdaagse gaat dit jaar niet door vanwege de coronacrisis. Stichting De 4Daagse meldde dat het onmogelijk is de 104de Vierdaagse te organiseren zoals mensen dat mogen verwachten. Het houden van 1,5 meter afstand is onmogelijk en de vaccinatiegraad is niet hoog genoeg, aldus de stichting. Vorig jaar werd de Vierdaagse ook afgelast vanwege de coronapandemie.
Volgens de stichting is de kans groot dat de 1,5-metermaatregel in juli nog altijd geldt. „Voor wandelaars valt tijdens wandeldagen op het start- en finishterrein veel te regelen, maar onderweg en voor het publiek zorgt dit voor problemen. We moeten rekening houden met de aantrekkingskracht van de Vierdaagse op het publiek. Het controleren en naleven van de 1,5-metermaatregel is bij het grootste evenement van Nederland onmogelijk. Bovendien vragen we ons af: is de Vierdaagse nog wel de Vierdaagse zonder het feest en de support van de toeschouwers aan de zijlijn?”
Ook heeft de organisatie twijfels over de vaccinatiegraad in Nederland in de derde week van juli. Marsleider Henny Sackers: „Wij voelen een grote verantwoordelijkheid voor de veiligheid en gezondheid van onze deelnemers, toeschouwers, vrijwilligers en medewerkers. We kunnen hun veiligheid op dit moment niet garanderen en willen niemand blootstellen aan gevaar in welke vorm dan ook.”
De organisatie laat weten dat de afgelopen maanden alle mogelijkheden zijn onderzocht om de Vierdaagse in 2021 te kunnen organiseren. Zo is onder meer onderzocht of het evenement verplaatst kon worden naar een andere datum en of er op meerdere routes tegelijkertijd konden worden gelopen. Al deze opties waren om uiteenlopende redenen niet haalbaar en/of wenselijk.
Deelnemers die in 2020 stonden ingeschreven en hebben betaald, zijn verzekerd van deelname bij de eerstvolgende editie van de Vierdaagse.
Het vaccin wordt er in verschillende landen mede door gebrek aan informatie van verdacht mogelijk niet geschikt te zijn voor ouderen en mogelijk niet te werken tegen varianten van het virus. Véran bestrijdt dat maandag, net als de Britse bewindsman belast met het vaccinnatieprogramma, Nadhim Zahawi. Die zei dat alles erop wijst dat het betrouwbare vaccin goed werkt, ook tegen nieuwe varianten van het coronavirus.
De bewindslieden reageerden op een besluit van de gezondheidsautoriteiten in Zuid-Afrika om voorlopig te stoppen met het middel van AstraZeneca, omdat het misschien niet goed werkt tegen de virusvariant die daar domineert.
In totaal schreef de politie 8139 coronaboetes uit, onder anderen aan mensen die geen mondkapje droegen. Verder kregen 463 mensen een waarschuwing omdat ze zich niet aan de coronamaatregelen hielden.
De avondklok werd op zaterdag 23 januari ingevoerd. Wekelijks maakt de politie bekend hoeveel coronagerelateerde boetes zijn uitgeschreven.
„Hoewel er via bron- en contactonderzoek inzicht is in de verspreiding van het coronavirus in Nederland, is niet altijd duidelijk waar iemand een besmetting heeft opgelopen. En waarom sommige mensen het virus wel krijgen en anderen niet. Daarnaast kunnen andere factoren de kans op een besmetting vergroten, zoals de gezinssituatie of type beroep”, aldus het RIVM.
Iedereen die een testafspraak maakt bij de Gemeentelijke Gezondheidsdienst kan meedoen aan het onderzoek en krijgt een uitnodiging om een vragenlijst in te vullen.
Het RIVM gaat de antwoorden van mensen met een negatieve testuitslag en mensen met een positieve testuitslag met elkaar vergeleken. Zo wordt bepaald welke factoren het risico op besmetting met het coronavirus verhogen of juist verlagen. Volgens het instituut is het belangrijk dat mensen de vragenlijst invullen voordat ze hun testuitslag hebben ontvangen. „Als je weet dat je positief bent getest vul je de vragenlijst misschien anders in dan als je weet dat je negatief bent getest.”
Ondernemersorganisaties roepen het kabinet op na te denken over het wegstrepen van uitgestelde belastingen. In een reactie laat het ministerie van Financiën weten: „De Belastingdienst onderzoekt samen met andere schuldeisers en schuldhulpverleners met welke richtlijnen saneringsverzoeken soepel en efficiënt behandeld kunnen worden. In het geval van sanering kan een deel van de schuld komen te vervallen.”
„Kwijtschelding van belastingschuld is de snelste manier om ondernemers weer lucht te geven”, zegt MKB-voorman Jacco Vonhof. Jan Meerman, directeur van INretail, noemt het „onvermijdelijk”.
Het besluit volgde op de resultaten van een nieuwe studie. Daaruit komt naar voren dat het middel slechts „minimale” bescherming zou bieden tegen lichte of middelzware ziekteverschijnselen. Minister van Volksgezondheid Zweli Mkhize zei dat zijn regering wacht op het advies van wetenschappers. „We denken dat ons vaccin nog steeds beschermt tegen ernstige klachten”, liet vaccinmaker AstraZeneca weten.
Zuid-Afrika had al een miljoen doses van het coronavaccin ingevoerd, maar moest nog beginnen met vaccineren. Het relatief goedkope middel is ook al goedgekeurd in de EU, maar daar besloten meerdere landen om er voorlopig geen 65-plussers mee in te enten. Het zou onduidelijk zijn of het middel voldoende aanslaat bij die groep.
Het Zuid-Afrikaanse besluit om voorlopig niet te gaan vaccineren, bleef ook elders in de wereld niet onopgemerkt. De regering van Australië haastte zich maandag om burgers gerust te stellen. „Er is momenteel geen bewijs dat dat de vaccins van AstraZeneca en Pfizer minder effectief zijn geworden bij het voorkomen van een ernstig ziekteverloop of sterfgevallen”, benadrukte minister van Volksgezondheid Greg Hunt.
Het aandeel jongeren dat zich tijdens de coronacrisis eenzaam, somber of angstig voelt, is groot, zegt het Rode Kruis: 60 procent heeft minimaal af en toe te maken met eenzaamheid en 23 procent regelmatig tot bijna altijd. 73 procent voelt zich weleens somber en 30 procent zelfs regelmatig of vaker. In vergelijking met eenzelfde onderzoek in oktober vorig jaar, zijn deze cijfers gestegen. Eenzaamheid komt meer voor onder jongeren die alleen wonen: 33 procent versus 23 procent voor jongeren die bij hun ouders wonen. Door de avondklok is 38 procent van de respondenten zich iets of veel slechter gaan voelen, zo stelt het Rode Kruis. De jongste groep (16 -22 jaar) ervaart dan de meeste negatieve gevolgen van de avondklok. Voor een groot deel echter maakt de avondklok weinig verschil: „door de lockdown viel er ’s avonds toch al weinig te doen buiten de deur”
Iets meer dan de helft van de ondervraagden raakt wel iets positiever gestemd doordat het vaccineren is begonnen, al duurt dat vaccineren een kleine 70 procent te lang. „Een andere positieve noot is dat de overgrote meerderheid (85 procent) aangeeft dat ze ergens terecht kan met haar zorgen. Ruim de helft maakt daar ook weleens gebruik van. Tegelijk vindt een flinke groep (36 procent) dat ze vaker met haar omgeving zou moeten praten over die zorgen”, aldus het Rode Kruis.
Om jongeren weer „frisse energie” te geven komt de hulporganisatie met een zogenoemde challenge: #skipdecoronadip. Twee psychologen geven deelnemers die meedoen aan die uitdaging, een week lang elke dag een mail met tips en activiteiten in hun mailbox.
Later op de middag komt het kabinet weer bij elkaar. Dan worden ook besluiten genomen. Het overleg in de ochtend is informeel en zonder besluitvorming, net zoals het Catshuisoverleg altijd is.
Vooralsnog loopt de avondklok af op woensdagochtend om 04.30. Als de maatregel wordt verlengd, dan is het niet zeker dat er eerst een Kamerdebat over komt, zeggen ingewijden. Als er wel over wordt gedebatteerd, dan gebeurt dat waarschijnlijk dinsdag. Er lijkt al wel een meerderheid voor een verlenging.
Het kabinet maakt zich grote zorgen over de verspreiding van de zogeheten Britse variant van het coronavirus, die besmettelijker is dan andere coronavarianten. Maandag openen de basisscholen en kinderopvangcentra weer. Van Dissel waarschuwde donderdag tijdens een bijpraatsessie in de Kamer dat verdere versoepelingen waarschijnlijk leiden tot „een belangrijke toename” van het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames. Hij wilde toen niet vooruitlopen op de avondklok.
In Bunschoten (bijna 22.000 inwoners) zijn alle inwoners van zes jaar en ouder uitgenodigd. Jonge kinderen krijgen een mondspoelkit, waarbij ze wat water uitspugen dat wordt getest. Deelnemers vanaf 12 jaar krijgen de veelgebruikte PCR-test met wattenstaafjes in keel en neus. In het overwegend christelijke Bunschoten zijn relatief veel besmettingen vastgesteld. Bunschoten opent testlocaties in twee kerken en een sporthal.
Daarnaast staat er een testbus in het dorp Eemdijk en mensen kunnen naar de gebruikelijke testplek in een woonzorgcentrum.
De gemeente Dronten (ruim 40.000 inwoners) is juist uitgekozen omdat er niet bijzonder veel besmettingen zijn. Het is een gemiddelde gemeente met een grote testbereidheid. Elke inwoner van 12 jaar en ouder mag meedoen aan de proef. In Dronten en Swifterbant staan in totaal drie testplekken. Het dorp Biddinghuizen krijgt geen testlocatie.
De eerste grootschalige coronatest van Nederland was in de gemeente Lansingerland, na de uitbraak van de Britse variant rond een basisschool in Bergschenhoek. Die tests brachten aan het licht dat de uitbraak daar redelijk beperkt is gebleven en dat kinderen geen grote rol spelen bij de verspreiding van het coronavirus. In de Rotterdamse wijk Charlois loopt momenteel een grootschalig corona-onderzoek.
Het cijfer van maandag is dus niet te vergelijken met eerdere dagelijkse cijfers over de verspreiding van het virus. Het RIVM denkt dat de sluiting van de teststraten van zondag ook nog effect kan hebben op de cijfers van dinsdag en woensdag.
Enige vertraging in het doorgeven van de testresultaten is gebruikelijk. Daardoor gaan de dagelijkse cijfers sowieso nooit alleen over de 24 uur ervoor.
Volgens minister Arie Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs) is het „belangrijk dat kinderen weer naar school kunnen om goed les te krijgen”. De bewindsman noemt de risico’s voor besmetting „beperkt”. Omdat er toch leraren zijn die zich zorgen maken over hun gezondheid, gelden extra maatregelen op de scholen. Zo werken kinderen in de klas in kleine groepjes of in koppels en gebeurt buitenspelen alleen met de eigen klas. Voor kinderen van groep 7 en 8 geldt het advies dat ze buiten de klas een mondkapje dragen.
Onderwijspersoneel en leerlingen die in contact zijn geweest met iemand die besmet is met het coronavirus gaan vijf dagen in quarantaine. Erna kunnen ze zich laten testen of nog vijf dagen langer in quarantaine blijven. In die situatie geven scholen zo veel mogelijk onderwijs op afstand.
Wegens zorgen om de oprukkende Britse variant van het virus gaan sommige scholen maandag niet open, zoals de ruim dertig scholen van de Brabantse organisatie Lowys Porquin. Premier Mark Rutte heeft gezegd dat basisscholen die maandag niet opengaan, niet direct een boete krijgen van de Inspectie van het Onderwijs.
Het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) sluit tot volgende week maandag (15 februari) de afdeling oncologie, zowel de verpleegafdeling als de dagbehandeling omdat inmiddels 24 medewerkers van de afdeling besmet blijken met het coronavirus. Op de afdeling zijn de afgelopen periode ook 11 met corona besmette patiënten gediagnosticeerd. Behandelingen waarbij het medisch verantwoord is, worden uitgesteld, aldus het ziekenhuis zondag.
Eerder was voor die afdeling - die mensen met kanker behandelt - al een opnamestop afgekondigd toen bleek dat 13 medewerkers van de afdeling besmet waren. „De sluiting is in het belang van de patiënten”, aldus Froukje Ubels, voorzitter van de medische staf van het MCL. „We willen koste wat kost voorkomen dat er meer besmettingen optreden.” Patiënten van wie de behandelingen niet kunnen worden uitgesteld, worden geholpen door andere ziekenhuizen in Friesland of in het UMCG in Groningen.
Ook op andere afdelingen binnen het MCL zijn medewerkers besmet geraakt. Deze besmettingen zijn zoals het nu lijkt allemaal te linken aan de besmettingen op de oncologieafdeling. Het betreft de afdelingen B (interne geneeskunde), dialyse en radiologie. Ook twee dialysepatiënten hebben het coronavirus opgelopen. Alle medewerkers van deze afdelingen moeten binnen enkele dagen een PCR-test doen om zo een goed mogelijk beeld te krijgen van eventuele verdere verspreiding van het virus.
Het is nog onduidelijk hoe deze besmettingen hebben kunnen ontstaan, het bron- en contactonderzoek loopt nog. Volgens het MCL is de meest waarschijnlijke verklaring dat het virus is verspreid door een patiënt die recent op de betrokken afdelingen is verpleegd en/of onderzocht. Het is nog niet bekend of het aangetroffen virus de Britse variant of een andere, meer besmettelijke variant is. Dit wordt onderzocht.
De 25 burgemeesters die samen het Veiligheidsberaad vormen, komen maandag niet fysiek maar digitaal bij elkaar, vanwege het winterweer, zo laat een woordvoerster zondag weten. Het overleg is tussen 15.00 en 16.00 uur.
Op de agenda van de vergadering staat een advies van het Outbreak Management Team (OMT) over demonstreren. De 25 burgemeesters die voorzitter zijn van een veiligheidsregio hadden het OMT gevraagd om dat advies, omdat ze willen weten op welke manier demonstreren verantwoord is qua volksgezondheid in tijden van corona. Demonstreren is een grondrecht in Nederland. Justitieminister Ferd Grapperhaus is niet bij het digitale beraad aanwezig.
De burgemeesters gaan het ook hebben over het bestel- en afhaalsysteem dat winkels vanaf woensdag kunnen gebruiken. Klanten mogen vanaf woensdag online of telefonisch producten bestellen bij niet-essentiële winkels en die daar later afhalen (‘click & collect’). De winkels zijn dan niet geopend, maar kunnen toch contact onderhouden met klanten. Het Veiligheidsberaad gaat nader in op de regels voor dit systeem en de handhaving daarvan.
Waarschijnlijk komt de avondklok maandag ook weer aan de orde, want de eerste termijn voor die maatregel loopt woensdag af. Normaal gesproken geeft beraadsvoorzitter Hubert Bruls na afloop een toelichting aan de pers. Hoe dat deze keer wordt vormgegeven wordt nog bepaald.
„In de meeste veiligheidsregio’s is een grote hoeveelheid sneeuw gevallen. Dit leidde in veel gevallen tot sneeuwpret; wandelende mensen en spelende kinderen domineerden het straatbeeld. Gelukkig hielden verreweg de meeste mensen zich hierbij goed aan de coronamaatregelen”, aldus het Veiligheidsberaad.
„Natuurlijk was het op sommige plekken zoals bijvoorbeeld in parken wat drukker dan normaal, maar dit heeft niet tot noemenswaardige problemen geleid, behalve dan dat de sneeuw en de vorst wel ernstige
beperkingen op het verkeer hadden en hebben. Het advies om niet onnodig op reis te gaan blijft onverkort van kracht” stelt het beraad.
Als er maandag alsnog code rood in een regio wordt afgegeven vanwege extreem winterweer, dan blijven test- en vaccinatielocaties in die regio gesloten, aldus de GGD. Daarnaast kunnen regio’s zelf besluiten om een locatie te sluiten vanwege de weersomstandigheden. Als een test- of vaccinatielocatie gesloten blijft, worden mensen met een afspraak gebeld.
Vanaf middernacht tot maandag 12.00 uur geldt de zogeheten code oranje in ons land, wegens uitgebreide gladheid. Mensen die het niet zien zitten om naar een locatie te gaan vanwege het weer, kunnen het afspraak verzetten. Voor maandag 8 februari staan 30.000 testafspraken en 24.000 vaccinatieafspraken gepland, aldus de GGD.
Ook stelde de bondskanselier dat Oostenrijk er voor openstaat de Russische en wellicht ook Chinese vaccins in eigen land te gaan produceren, zodra die worden toegelaten tot de Europese markt. „Het gaat erom dat er zo snel mogelijk een veilig vaccin beschikbaar komt”, aldus Kurz. „Wie het maakt, doet er niet toe.”
De belangstelling voor Spoetnik is enorm gestegen nadat het Brits medisch tijdschrift The Lancet het vaccin positief had beoordeeld. Volgens het blad kan het middel wedijveren met de westerse vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna. Spoetnik-V is voor 91,6 procent effectief en niet gevaarlijk voor mensen die het krijgen.
De afgelopen maanden waren er in het Westen sceptische geluiden te horen over het eerste, uiterst snel ontwikkelde vaccin ter wereld. Het vaccin wordt in Rusland al langere tijd massaal gebruikt en ook andere landen vaccineren al met Spoetnik-V, waaronder EU-lid Hongarije. India en Brazilië, grote afzetmarkten voor het Russische vaccin, geven naar verwachting binnenkort groen licht.
De Europese medicijnwaakhond EMA heeft tot dusver de vaccins van farmaceuten Pfizer/BioNTech, Moderna en AstraZeneca goedgekeurd. Twee andere vaccins, van Janssen en Novavax, zijn nu in behandeling. Er is voor het Spoetnik-vaccin nog geen toelatingsaanvraag geweest, heeft het EMA laten weten. De in Amsterdam gevestigde organisatie heeft vorige maand gesproken met de Russische ontwikkelaars en uitgelegd hoe de aanvraagprocedure werkt.
De minister zei dat hij verwacht dat in het land in mei iedereen ouder dan 50 jaar gevaccineerd is. We enten nu duizend mensen per minuut in, zei Zahawi.
Het farmaceutische bedrijf zei in een reactie dat het om een kleinschalige test ging in de fase I/II. De eerste gegevens wezen inderdaad op een beperkte effectiviteit tegen milde ziekte, met name door toedoen van de B.1.351 variant uit Zuid-Afrika. De werkzaamheid tegen ernstige klachten die tot ziekenhuisopname kunnen leiden, kon niet goed worden nagegaan omdat de ingeënte personen vooral jonge en gezonde volwassenen waren.
AstraZeneca gelooft dat het vaccin wel degelijk bescherming kan bieden tegen zware ziekteverschijnselen omdat de opgewekte afweerreactie vergelijkbaar is met die van andere Covid-19-vaccins, met bewezen effectiviteit tegen zwaardere gevallen. Dat geldt volgens de woordvoerder zeker als de interval tussen de doseringen is geoptimaliseerd tot 8 à 12 weken.
Oxford-wetenschappers brachten vrijdag naar buiten dat het vaccin even effectief is tegen de Britse mutatie als tegen de oorspronkelijke virusstam waarvoor het is gemaakt. Hun onderzoeksresultaten zijn nog niet beoordeeld door andere deskundigen. Oxford stelt dat ingeënte mensen die besmet raken minder virusdeeltjes bij zich dragen en ze sneller kwijtraken.
Advertentie