De brexitonderhandelingen bevinden zich in de eindfase. De leidinggevenden van de Britse hoofdonderhandelaar David Frost en zijn Europese collega Michel Barnier bemoeien zich nu intensief met de complexe gesprekken. Premier Boris Johnson belde maandag opnieuw met Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Dit was het tweede telefoontje in drie dagen tijd, omdat de onderhandelingen vooralsnog geen vooruitgang boeken.

Het doel van de telefoongesprekken is vooral om de balans op te maken. De conclusies zijn tot nu toe steeds hetzelfde: er zijn nog „significante verschillen” op het gebied van visserij, het vastleggen van garanties dat de gemaakte afspraken ook worden nagekomen en de bescherming van eerlijke concurrentie tussen Britse en Europese bedrijven.

Knelpunt

Johnson en Von der Leyen gingen in een na het telefoongesprek gepubliceerde verklaring niet in op de geruchten dat een compromis over de visserij in zicht is. Meerdere bronnen van zowel Britse als Europese zijde van de onderhandelingen stelden maandag tegenover verschillende media dat visserij niet meer het belangrijkste knelpunt zou zijn. Visserij werd maandagavond in de verklaring door de twee topfiguren echter opnieuw als een struikelblok aangekaart.

Ook zwegen de Britse premier en de Europese voorzitter in de verklaring over de omstreden delen in een Britse brexitwet. Die zijn in strijd met een eerder gesloten brexitakkoord met de EU. De Britse regering had maandag voor het telefoongesprek aangegeven dat zij bereid is om deze passages te schrappen. Daarmee zouden de Britten aan de eisen van Brussel tegemoetkomen.

Het Britse Lagerhuis stemde er echter maandagavond mee in om de delen in de brexitwet wél te behouden. De parlementariërs hadden de brexitwet al eens goedgekeurd, maar het Hogerhuis besloot een maand geleden de gewraakte passages te verwijderen. Na de stemming van maandag in het Lagerhuis, is het Hogerhuis woensdag weer aan zet. De verwachting is dat daar de delen weer worden geschrapt. Het Lagerhuis zal donderdag de wet dan opnieuw bespreken.

Terwijl in Londen aan de brexitwet wordt gesleuteld, gaan in Brussel de brexitgesprekken desondanks door. Johnson en Von der Leyen hebben maandagavond de hoofdonderhandelaars gevraagd om een overzicht te maken van de „resterende verschillen.” De Britse premier zal in „de komende dagen” naar Brussel afreizen om hierover face to face te spreken met de Commissievoorzitter.

Voorwaarde

De verwachtingen zijn dat dit gesprek woensdag zal plaatsvinden. Een dag later begint de tweedaagse EU-top van de Europese regeringsleiders en staatshoofden. De Europese Commissie zou volgens ingewijden niet willen dat het gesprek tussen Johnson en Von der Leyen tijdens die bijeenkomst plaatsvindt.

De brexit staat hoog op de agenda van de 27 EU-leiders. Er gaan geruchten dat de kans op het sluiten van een handelsdeal zal toenemen wanneer alle Europese leiders fysiek om één tafel zitten. Zo is het gemakkelijker overleggen welke mogelijkheden lidstaten zien om tot een compromis te komen.

De lidstaten raken „steeds meer gefrustreerd” met de lange brexitonderhandelingen, zei de Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, maandag na een bijeenkomst met zijn Europese collega’s in Brussel. Minister Stef Blok drong juist aan op geduld. „Laten we ons nou niet door tijdsdruk tot concessies verleiden die niet verstandig zijn”, stelde hij. „Het is pas 7 december.”