Dat blijkt uit het maandag gepresenteerde malariarapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De VN-organisatie evalueert daarin de strijd tegen malaria sinds 2000.

In dat jaar beloofden Afrikaanse leiders het aantal sterfgevallen door malaria op ‘hun’ continent in tien jaar tijd met de helft te verminderen. Daaraan vooraf gingen verschillende andere, wereldwijde, initiatieven om de ziekte terug te dringen. De campagnes hebben volgens de WHO duidelijk succes gehad: volgens het rapport zijn in 20 jaar tijd 1,5 miljard gevallen van malaria en 7,6 miljoen sterfgevallen voorkomen.

Muskietennetten

Het aantal gevallen per 1000 inwoners van risicogebieden viel terug van 80 in 2000 tot 57 in 2019; terwijl het aantal sterfgevallen als gevolg van malaria in dezelfde tijdspanne daalde van 25 per 100.000 inwoners tot 10. De WHO schrijft de teruggang toe aan de massale inzet van muskietennetten, snelle testen en betere behandeling. Ook de algehele vooruitgang op economisch gebied werkte bevorderend.

Het neemt niet weg dat er in 2019 nog bijna 410.000 mensen aan malaria overleden en zo’n 230 miljoen wereldburgers de ziekte opliepen. Kinderen onder de vijf jaar zijn het meest kwetsbaar: in 2019 viel twee derde van alle sterfgevallen door malaria in die leeftijdsgroep.

Afrika draagt de zwaarste last: 90 procent van alle gevallen komt daar voor. In 2019 viel de helft van alle malariadoden wereldwijd in zes Afrikaanse landen: Nigeria, de Democratische Republiek Congo, Tanzania, Burkina Faso, Mozambique en Niger. De vooruitgang in de bestrijding van de ziekte hapert met name op dit continent. In Nigeria en Congo nam het aantal gevallen tussen 2018 en 2019 bijvoorbeeld toe.

De WHO roept Afrikaanse leiders dan ook op om opnieuw een offensief tegen malaria te beginnen, net als in 2000. De organisatie onderstreept daarbij dat de aandacht die uitgaat naar de bestrijding van corona niet ten koste mag gaan van de zorg voor malariapatiënten.

In dit jaar lijken de meeste malariapreventiecampagnes door corona geen grote vertragingen te hebben opgelopen, maar het is belangrijk dat dit zo blijft. De WHO stelt dat zelfs kleine verstoringen in de malariabestrijding grote gevolgen kunnen hebben: 10 procent minder behandelingen in Afrika zou kunnen leiden tot 19.000 extra sterfgevallen.

Malariavrij

Tussen 2010 en 2019 kregen tien landen van de WHO het officiële predikaat ”malariavrij”: de Verenigde Arabische Emiraten, Marokko, Turkmenistan, Armenië, Kirgizië, Sri Lanka, Oezbekistan, Paraguay, Argentinië en Algerije. China meldde in 2019 voor het derde jaar op rij vrij te zijn van malaria en vroeg het WHO-certificaat aan.