Op de digitale synodetafel van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) lag donderdag een rapport van de taakgroep homoseksualiteit. Die voerde de afgelopen jaren gesprekken met zeven classes, en daarnaast met twaalf gemeenten die een bezwaarschrift tegen de synode-uitspraak over homoseksualiteit uit 2013 hadden ingediend. Die bezwaren werden in 2017 afgewezen.

De CGK stelden in 2013 dat seksuele omgang tussen mensen van gelijk geslacht zonde is. Een gemeentelid met een homoseksuele relatie kan niet worden toegelaten tot het doen van openbare geloofsbelijdenis, de heilige doop en de viering van het heilig avondmaal. Tegelijk erkenden de CGK dat er in het verleden te weinig specifieke aandacht is geweest voor pastoraat aan homo’s in de kerk.

De taakgroep homoseksualiteit benadrukt in haar rapport dat de bezwaarde gemeenten niet over een kam geschoren mogen worden. „Daarvoor is de diversiteit in standpunten en in pastoraal beleid te groot.”

Er zijn bijvoorbeeld kerkenraden die instemmen met de uitspraak van de synode dat homoseksuele relaties tegen Gods bedoeling ingaan, maar die wegens de „gebrokenheid van dit bestaan” ruimte willen bieden aan homoseksuele relaties. Andere kerkenraden hebben grote moeite om homoseksuele relaties zonde te noemen, omdat de Bijbelteksten daarover niet eenduidig zouden zijn. De „lastigste, meest oppositionele gesprekken” waren er met kerkenraden die de synode „feitelijk verwijten de gezindheid van Christus te verzaken door over vermaning te spreken, omdat homoseksualiteit en homoseksuele relaties in liefde en trouw, zoals die er vandaag zijn, volgens hen niet aan de orde zijn in de Bijbelse teksten.”

Het blijkt voor veel bezwaarde kerkenraden „niet mogelijk om homoseksuele omgang als zodanig als zonde te zien”, concludeert de taakgroep. Dan staat er voor deze kerken „alleen de weg open naar een hermeneutiek die het toelaat om te stellen dat Paulus weliswaar afkeurend spreekt over homoseksuele omgang als zodanig, maar dat wij dat niet meer op dezelfde wijze kunnen doen. Dit roept vragen op bij de belijdenis van de Schrift als Gods Woord, geschreven in de context van toen, ook voor de gemeente van vandaag.”

De taakgroep signaleert dat er soms sprake is van een verschuiving in Schriftbeschouwing. „Dan leek het alsof de woorden van de Schrift relevant geacht werden voor de gemeente van vandaag in zoverre zij de boodschap van Gods liefde en aanvaarding van zondaren ondersteunen.”

De commissie die het rapport van de taakgroep homoseksualiteit heeft bestudeerd, ziet binnen de kerken „een diversiteit in omgang met exegese, hermeneutiek en tucht die grenst aan vrijzinnigheid.”

Dat laatste noemde ds. H. K. Sok (Urk-Ichthus) donderdag „schokkend.” De predikant vraagt zich af of de kerken nog wel „op hetzelfde fundament” staan. Andere synodeleden vinden het woord ”vrijzinnigheid” te zwaar.

Synodepreses (voorzitter) ds. J. G. Schenau: „Misschien is er meer sprake van eigenzinnigheid dan van vrijzinnigheid. Zorgen mogen worden geuit, maar zo’n kwalificatie kan een eigen leven gaan leiden.” De commissie zegde toe het woord ”vrijzinnigheid” te vervangen door ”eigenzinnigheid”.

Ds. H. Peet (Sliedrecht Eben-Haëzerkerk) heeft „met verdriet” kennisgenomen van het resultaat van de gesprekken met de classes en gemeenten. De uiteindelijke doelstelling om tot een „gedeelde overtuiging” inzake het synodebesluit uit 2013 te komen, is volgens hem niet gehaald. „We zijn daar helaas ver vandaan gebleven.”

Ds. A. Versluis (Ede): „We kunnen niet enkel verschillen constateren en gewoon verdergaan, om er dan na tien jaar achter te komen dat we niets hebben gedaan. Wat moeten classes nu concreet doen?”

Ds. P. D. J. Buijs (Nunspeet) pleitte ervoor een „signaal” naar de kerken uit te laten gaan. De classes hebben volgens hem de verantwoordelijkheid om het gesprek te voeren met gemeenten die niet achter het synodebesluit staan.

De generale synode besloot een brief naar de classes te sturen, waarin de waarnemingen van de taakgroep worden gedeeld. Het is de bedoeling dat de classes daarmee het gesprek aangaan met bezwaarde kerkenraden en hen aanspreken op hun omgang met de synodebesluiten over homoseksualiteit.

Daarnaast blijven enkele mensen van de taakgroep beschikbaar voor kerkenraden of classes die ondersteuning bij de gesprekken over homoseksualiteit willen hebben.

Er is onderzoek gedaan naar de praktijk van het beroepingswerk binnen de CGK. Het kerkverband gaat kijken hoe het de doorstroming van predikanten kan bevorderen.

De synode vergadert in het voorjaar verder. Dan staan ook onderwerpen als vrouw in ambt en kerkelijke eenheid op de agenda.