Rust en stabiliteit lijken in het onderwijs steeds verder te zoeken. Daarbij gaat het niet alleen over salarissen en lerarentekorten. Onlangs is een plan gepresenteerd om het schooladvies dat nu in groep 8 gegeven wordt, uit te stellen tot de leeftijd van 15 jaar. Later dit jaar vindt de evaluatie ”Passend Onderwijs” plaats. We weten nu al dat een grote groep ouders hierover ontevreden is. We zouden namelijk stoppen met het plakken van labeltjes op kinderen, maar we zien dat het onderwijssysteem dit plakken van labeltjes in stand houdt. Het toezeggen van geld is immers daaraan gekoppeld.

In het reguliere onderwijs is de werkdruk, mede als gevolg van passend onderwijs, sterk toegenomen. Onderzoek onder RMU-leden wees dat onlangs scherp uit. Daarnaast is er inderdaad een enorm lerarentekort. Moeten we niet gewoon terug naar waar het onderwijs voor bedoeld is: de tijd en de rust nemen om met de kinderen te lezen, te rekenen en bijvoorbeeld te genieten van prachtige geschiedenislessen.

De steeds maar nieuwe golfbewegingen staan deze rust in de weg. Nu is er weer zo’n beweging gaande rond het schooladvies. Het idee dat gelanceerd wordt, zagen we jaren eerder al voorbijkomen. Toen heette dat de ”middenschool” (voor 10- tot 14-jarigen) of de ”brede brugklas” (1e en 2e jaar VO). Toegegeven, de tijden zijn weer veranderd, maar zitten we in de huidige roerige context rond passend onderwijs, uit de hand lopende lerarentekorten en vastzittende systemen écht te wachten op de zoveelste vernieuwing?

Laatbloeiers

Als oudervereniging horen wij op landelijk niveau genoeg verhalen die deze problemen bevestigen. Want er zijn echt dingen die, ondanks de goede wil, niet goed verlopen. Zoals onenigheid en kinderen die geen passende plek krijgen en daardoor veel te lang thuiszitten. Volgens onze observatie vormen de communicatie tussen school en ouders en de mate van ouderbetrokkenheid in veel gevallen een onderliggend probleem. Daarom blijven we hierop hameren: ga altijd serieus om met ouders, luister naar hen en werk met hen samen.

Dit geldt ook het schooladvies. Het hele onderwijssysteem overhoopgooien zonder goede communicatie met ouders heeft geen nut. Richt eerst alle pijlen op het organiseren van de betrokkenheid van ouders op de school en de educatie van hun kinderen. Kijk daarna pas naar het systeem, want ook daarin valt het een en ander te verbeteren.

De vraag naar een veel latere schoolkeuze komt voort uit het (te) vroege voorsorteren op niveau, al vanaf groep 7 (of nog eerder). Gelukkig is het schooladvies in groep 8 al losgemaakt van de Citoscore, maar er is meer te verbeteren. Kijk bijvoorbeeld eens kritisch naar de mogelijkheden van ”opstromen” (in niveau omhooggaan) in het voortgezet onderwijs (VO). Maak van dat opstromen een reële kans voor ”laatbloeiers”. Voorkom ook dat scholen worden afgerekend op cijfers over ”afstromers” en zittenblijvers. Opstromen en afstromen horen bij de ontwikkeling van kinderen. Sommigen hebben gewoon meer tijd nodig.

Startgesprekken

Er zijn zeker problemen die beheersbaarder worden bij een echte relatie tussen ouders en school. Juist in de grootschalige VO-context valt er nog veel te winnen. Bijvoorbeeld: startgesprekken in het begin van een schooljaar kunnen zeer waardevol zijn. Het werkt positief als ouders weten wie de mentor en de docenten zijn, wat hun kind moet doen en hoe en wanneer de mentor te spreken is. Maar ook andersom: door de ouders leren docenten het kind en de thuissituatie beter kennen. Een goede relatie kan helpen voorkomen dat situaties later vastlopen.

Verder moet er meer gekeken worden naar de leerlingen zelf (als personen met eigen kwaliteiten en interesses) dan naar het geheel. De benadering ”Jullie zijn een havoklas en daarom…” gaat aan de leerlingen voorbij. Elke scholier heeft eigen leerbehoeften, waarop de begeleiding moet worden afgestemd.

Wij zijn echt blij met het functioneren van de reformatorische scholen. Wij hebben immers als ouders, docenten, directie en bestuur dezelfde basis: Gods Woord. Van daaruit leren we onze kinderen ”in” de wereld te staan zonder ”van” de wereld te zijn. Daarom hoort het vanzelfsprekend te zijn dat goede communicatie en ouderbetrokkenheid hoog in het vaandel staan.

De auteurs zijn respectievelijk voorzitter en beleidsmedewerker van de Reformatorische Ouder Vereniging (ROV).