Dochter Ivanka en schoonzoon Jared hebben (te) grote invloed op Trump
Donald Trump zit vandaag honderd dagen in het Witte Huis. Tijd voor een terugblik. Als eerste: de rol van zijn dochter en schoonzoon.
Zoals de vrouw van een predikant vaak zijn beste ouderling is, zo hebben veel Amerikaanse presidenten –vaak achteraf– gezegd dat hun vrouw hun beste adviseur was. Alzo niet bij Donald Trump. Zijn echtgenote Melania blijft op de achtergrond. Dochter Ivanka neemt de honneurs waar. En haar man Jared helpt haar daarbij. Niet zozeer om het belang van Amerika te dienen, maar vooral om het ‘merk’ Trump onbesmet te bewaren.
Het was een grapje, zo zei Trump in december 2015, toen hij verklaarde erover te denken zijn dochter Ivanka vicepresident te maken. Het was niet serieus, maar ook in dit geintje zat een seintje. Ivanka was zijn vertrouwelinge en dat is ze nog.
Formeel was Ivanka’s echtgenoot, Jared Kushner, haar een slag voor. Hij werd in januari aangesteld als topadviseur van zijn schoonvader. Het verhaal was dat Ivanka voor haar drie kleine kinderen zou zorgen.
Gelet op de portefeuille van taken die Jared Kushner inmiddels is toebedeeld, moet deze vastgoedmagnaat een duizendpoot zijn. Hij moet proberen het vredesproces in het Midden-Oosten weer op gang te krijgen, het probleem van drugsverslaving aanpakken, de relaties met China en Mexico verbeteren en de federale overheid reorganiseren. Bovendien mag hij zich –gevraagd en ongevraagd– bemoeien met alles wat er in en rond het Witte Huis gebeurt. Hij kan bij het kantoor van zijn schoonvader vrij in- en uitlopen en aanschuiven bij elke (besloten) vergadering die hem interessant lijkt.
Inmiddels heeft Ivanka kennelijk een goede ”nanny” voor haar kinderen gevonden. Sinds vorige maand heeft zij net als haar man een eigen kantoor in de presidentiële ambtswoning. En, zoals vaker bij dit soort functies, heeft ze nu ook een aantal lagere stafmedewerkers, een eigen secretaresse en een persoonlijk assistent. Opvallend is dat het vooral mensen zijn die hebben gediend onder George W. Bush. Ivanka’s man Kushner is nu bezig met een inhaalslag. Ook hij bouwt aan een eigen staf met de daarbij behorende burelen in het Witte Huis.
Wapenfeiten hebben de beide vertrouwelingen van Trump nog maar weinig op hun naam staan. Ivanka zit daar niet zo mee. Ze wil haar vader helpen niet te struikelen over politieke bananenschillen en ze wil vooral voorkomen dat de naam Trump ernstig in diskrediet komt.
Om die reden hebben Ivanka en haar man een belangrijke rol gehad in het terugdringen van de invloed van Steve Bannon, de presidentiële fluisteraar die berucht is vanwege zijn extreemrechtse ideeën.
Dat laatste is ook de reden dat er betrekkelijk weinig kritiek wordt gegeven op de invloed van familierelaties van de president. Toen John F. Kennedy in 1961 zijn broer Bobby aanstelde als procureur-generaal was er wel de nodige commotie. Dat leidde tot de antinepotismewet van 1967. Die verbiedt mensen in overheidsdienst om familieleden een baan te bezorgen bij een dienst waar hij zelf werkt. Sommige juristen achten die regel ingehaald door een wet uit 1978 die de president grote vrijheid geeft om medewerkers te benoemen. Trump voegt eraan toe dat Ivanka geen dollarcent krijgt voor haar adviseurswerk. Maar hij zwijgt erover dat ze alle stukken in mag zien, ook de meest geheime.