Een Amerikaanse regering onder Joe Biden zal streven naar meer balans in het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Dat verwacht de Amerikaanse Midden-Oostendeskundige prof. Daniel C. Kurtzer van de Princeton Universiteit. Kurtzer was ook ambassadeur van de VS in Egypte en Israël.

De Amerikaanse regering van Donald Trump heeft volgens Kurtzer gehoor gegeven aan bijna alle wensen van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en zijn regering. Hij heeft de Amerikaanse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem verplaatst, Israëls soevereiniteit over de Golan Hoogte erkend en de Palestijnen ruw behandeld.

Ook heeft Trump de VS overeenkomstig de wens van Netanyahu teruggetrokken uit de atoomdeal met Iran. Dit akkoord beoogde de nucleaire activiteit van Iran binnen de perken te houden. Maar Trump bood geen alternatief. „Dat stond Iran toe de programma’s die het had stopgezet in het kader van de JCPOA, weer op te starten”, zei Kurtzer vorige week tijdens een online bijeenkomst van de Jeruzalemse Persclub. „Dit beleid heeft Israël op een manier geschaad die niet werd voorzien.”

Onder Trump heeft Israël weliswaar vrede gesloten met de VAE, Bahrein en Sudan, maar zolang de Palestijnse kwestie niet is opgelost, blijft het grootste veiligheidsprobleem bestaan, aldus de Amerikaanse wetenschapper.

De „deal van de eew”, die in januari door de regering-Trump werd gelanceerd om een einde te maken aan het Palestijns-Israëlische conflict, is nu al in de vergetelheid terechtgekomen. Kurtzer is daar niet rouwig om. De auteurs van het 180 pagina’s tellende rapport hebben volgens hem niets geleerd aangaande de Israëlische en Palestijnse aspiraties, de manier waarop ze tegen de geschiedenis aankijken en de mogelijke kaart die bij een oplossing past.

Mislukken
„Alles zat zo fout in elkaar, dat het plan voorbestemd was te mislukken. Nu praat niemand er meer over. Zeker, als Trump een tweede ambtstermijn wint, zal zijn regering proberen het plan weer tot leven te wekken. Maar het kan zijn dat het niet meer te repareren is. Misschien moeten ze helemaal weer opnieuw beginnen als Trump wint.”
„Als Biden president wordt, krijgt hij te maken met een enorme hoeveelheid problemen”, vervolgt Kurtzer. „Het coronavirus, de economie, de gezondheid, de rassenrelaties in het binnenland. En Rusland, China en Iran in het buitenland. Het Israëlisch-Palestijnse conflict zal mogelijk minder prioriteit krijgen. Maar een regering-Biden kan wel een aantal problematische stappen en activiteiten van Trump ongedaan maken.”
De Amerikaanse ambassade hoeft niet uit Jeruzalem verwijderd te worden, meent de hoogleraar. „Maar de Amerikaanse regering kan Jeruzalem wel weer op de agenda zetten, door te stellen dat de Palestijnen hun hoofdstad in Oost-Jeruzalem moeten hebben als ze een staat krijgen. Jeruzalem wordt weer een onderwerp bij onderhandelingen. We kunnen de dialoog met de PLO weer heropenen door het kantoor in Washington dat Trump heeft gesloten, weer te openen. We kunnen ook de hulp herstellen aan de Palestijnen en aan de VN-organisaties die met de Palestijnse vluchtelingen werken. De regering-Biden kan dus een aantal stappen nemen, zonder een groot initiatief te lanceren.”
Kurtzer is ook weinig gecharmeerd van Trumps buitenlands beleid in het algemeen. „Als je naar de wereld kijkt, zie je dat Trump onze bondgenoten en vrienden van zich verwijderd heeft en degenen die we slechts vijanden kunnen noemen, heeft omarmd.”