”Herstel Bijbelse koers refoschool nodig”. Dit kopte het RD (21-9). Terug naar een Bijbelse koers, dat is iets wat ons allen aan het hart moet gaan. Wat mij opviel in het verslag was dat de gevaren van afglijding vooral van buitenaf kwamen: cao en medezeggenschapswet, de cultuur van individualisme, entertainment en consumentisme, het verzetten van bakens (Gereformeerde Kerken vrijgemaakt), seculiere en evangelische invloeden. De reactie op deze ontwikkelingen is vooral: terug naar wat het geweest is, het oude spoor van het reformatorisch onderwijs. Dit zou dan het herstel van de Bijbels koers zijn. Uiteraard zal er op de jaarvergadering van de VGS meer gezegd zijn, maar ik ga er in mijn bijdrage van uit dat het beeld betrouwbaar is. Terecht werd ook gezegd dat „Godsvreze de beste wapenrusting” is. Maar dan volgt de vraag: hoe krijgt deze Godsvreze gestalte?

Lees ook

„Herstel Bijbelse koers nodig in refoschool”

De kernvraag is wat ten diepste het doel is van opvoeding en onderwijs. Zijn we tevreden als jongeren niet Netflixen, geen opwekkingliederen zingen en de zuivere leer volgen? Jongeren (en ouderen) die in het spoor van de reformatorische cultuur gaan? Gaat een radicale Bijbelse koers niet veel dieper? De identiteit van de kleine Schotse christelijke school waarover het RD (31-3) berichtte, werd weergegeven als ”Christ centered education”. Christus staat in het middelpunt. Laten ook wij hierin een echt Bijbelse koers kiezen. Ik wil graag wat gedachten delen, die hopelijk aanleiding zijn voor een gesprek over opvoeding en onderwijs.

Omringd door heidendom

De jonge kerk in de tijd van de apostelen was een voortdurend bedreigde kerk. Ze werd omringd door heidendom, ontucht, onrecht en entertainment. Als je in Rome of Korinthe de deur uitging, stond je er middenin. Hoe onderwezen en vormden de apostelen deze jonge christenen?

Opmerkelijk is dat ze niet allereerst waarschuwden voor de gevaren van buitenaf, zoals het theater, de arena en het bordeel. Ze spraken de christenen aan op hun band met Christus. Opvallend is dat Paulus meermalen hierbij de doop betrekt, het meest uitgebreid in de brief aan de gemeente te Rome. De doop markeerde de scheiding met de zonde. In de doop waren ze met Christus gestorven en opgewekt. In Hem en met Hem was het nieuwe leven begonnen, waarbij ze opgeroepen werden niet langer de zonde te dienen, maar de levende God. De doop was een blijvend appel om heilig te leven, toegewijd aan Christus. De apostelen benoemden in hun onderwijs de zonden heel concreet: ontucht, leugen, diefstal, vuile praat, ruzie, afgunst; dit was de oude mens die afgelegd moest worden.

Ook het nieuwe leven werd concreet gemaakt: spreek de waarheid, help de hulpelozen, doe je werk goed, spreek opbouwend met anderen. De uitwerking van dit onderwijs over zonden en deugden moest er wel toe leiden dat ze niet naar het theater, de arena en het bordeel gingen. Wat daar gebeurde, stond immers haaks op het leven met Christus!

Discipelen maken

Bij het doopbevel heeft Christus gezegd: „Onderwijst alle volkeren.” Dit kan ook vertaald worden met: maakt alle volkeren tot mijn discipelen, zie ook de kanttekenaren. Ook onze jongeren moeten tot discipelen gemaakt worden, tot leerlingen op de school van Christus. Zij moeten de verlossing en vernieuwing door Christus kennen en daaruit leren leven. Ook wij mogen de doop in onze opvoeding en onderwijs gebruiken als appel op het hart van jongeren. Zij dragen de naam van Christus. Zij zijn „in Christus geheiligd.” Ze zijn voor Hem afgezonderd om Zijn discipel te zijn in deze heidense wereld. Een christen volgt de levende Christus, met vallen en opstaan, in de worsteling met zijn oude mens, maar ook in het vreugdevolle zicht op Christus: „Ik dank God, door Jezus Christus, onze Heere.” Op ons en onze jongeren ligt een radicale eis tot een nieuwe gehoorzaamheid, om de drie-enige God met alles wat in ons is aan te hangen en lief te hebben, de wereld te verzaken en in een nieuw godzalig leven te wandelen. Wat het doopformulier hierover zegt, is niets anders dan wat de apostelen in de gemeenten benadrukten.

Vruchtbaar

In de apostolische brieven is een schat aan concreet onderwijs. Laten we in prediking, catechese en onderwijs hiervan gebruikmaken. Dan gaan we terug naar een Bijbelse koers. Laat alle vrijblijvendheid varen. Het gaat om „de waarheid die in Jezus is”, Efeze 4:21. Het Woord is als een tweesnijdend zwaard, het dringt door tot het diepst van je hart, radicaal. Laten we dit doen, biddend om de werking van de Heilige Geest. Als dit onderwijs vrucht draagt en werkelijk handen en voeten krijgt in de praktijk van alledag, als zo Christus gestalte krijgt, komen opvoeding en onderwijs tot hun recht. Dan zullen ze vruchtbaar zijn voor Gods Koninkrijk en tot eer van God.

De auteur is docent godsdienst en catecheet.