Obers lopen weer met dampende borden over de terrassen. Musea zwaaiden maandag vol opluchting hun deuren weer open. En campinghouders kijken uit naar het moment dat hun gasten het douche- en toiletgebouw weer mogen gebruiken.

Deze woensdag kondigt het kabinet naar verwachting aan dat vakantiegangers vanaf 15 juni weer van en naar de meeste Europese landen kunnen reizen. Vooralsnog zijn niet-noodzakelijke trips verboden.

Hoeveel buitenlandse bezoekers Nederland straks mag verwelkomen? Hoeveel toeristen nog een vliegticket en overnachting durven te boeken? NBTC Holland Marketing, dat Nederland als vakantiebestemming promoot, brengt donderdag een voorspelling naar buiten.

Lees ook

Europese vakantie lijkt mogelijk

Cijfers van nu tonen een somber beeld. Zo lag de bezettingsgraad van Nederlandse hotels half mei op zo’n 10 procent, tegen 86 procent een jaar geleden. De coronacrisis zal komende zomer het aantal buitenlandse bezoekers met tientallen procenten doen kelderen, zegt woordvoerder Elsje van Vuuren van NBTC. „Ook nu de Europese grenzen opengaan, vinden mensen het nog steeds spannend om op reis te gaan.”

En voor wie toch een trip naar Nederland waagt, zit een gewone vakantie er niet in. Het kan zomaar gebeuren dat een museum vol zit, het restaurant nee moet verkopen, het strand wordt afgesloten of de handhaving een camping of vakantiepark ontruimt.

Looppad

Toch is de behoefte aan vakanties groot, denkt Karin Kuiper van Gastvrij Nederland, dat zestien organisaties en branches in de vrijetijdssector vertegenwoordigt. „Zeker omdat de vakanties in mei en juni geannuleerd moesten worden.” Vanuit Duitsland komt volgens haar een stijgend aantal boekingen.

Veel Hollanders zullen deze zomer in eigen land vakantie vieren, verwacht zowel Gastvrij Nederland als de ANWB. „Ook omdat er over de situatie in het buitenland veel onduidelijkheid is”, denkt een woordvoerder van de ANWB. De bond krijgt veel vragen over de mogelijkheden voor een buitenlandse trip. In een reiswijzer op de website is voor 21 populaire vakantielanden te vinden waar reizigers rekening mee moeten houden. Bijvoorbeeld of ze een mondkapje moeten dragen in de supermarkt.

Ook in Nederland zijn exploitanten van toeristische trekpleisters voorbereid. In protocollen is vastgelegd hoe zij bezoekers veilig en verantwoord willen ontvangen. Zo verkopen attractieparken en musea tickets met een tijdsbeperking om grote drukte te voorkomen. Slechts een beperkt aantal bezoekers mag naar binnen. Looppaden, hekken en rood-witte linten moeten de 1,5 meter afstand waarborgen.

Kuipers wijst erop dat de maatregelen ook in het belang zijn van hotels, dierentuinen en musea zelf. „Als die straks weer dicht moeten, betekent dat voor veel ondernemingen de doodssteek.”

De gevolgen voor de toerismesector noemt Kuipers enorm. „Recreatiebedrijven doen veelal in de winter investeringen die ze in de zomer moeten terugverdienen. Maar dat gaat nu niet gebeuren.”

Giethoorn

Onbeperkt genieten is er deze zomer niet bij. Zo kan een veiligheidsregio op een zonnige dag besluiten de parkeerplaatsen bij het strand te sluiten. Of de toegangswegen tot een park blokkeren om de drukte te beperken.

„Juist nu kunnen we mensen wijzen op plekken die van oudsher minder drukbezocht zijn”, zegt Kuipers. „Ga eens zwemmen bij Den Helder of Callantsoog in plaats van bij Zandvoort en Scheveningen.” Toch kunnen ook kleinere, onbekende plekken geen onbeperkt aantal mensen ontvangen. „De coronatijd zal die locaties niet per se meer bezoekers opleveren.”

Ook marketingbureau NBTC richt zich niet op Giethoorn, Amsterdam en de Zaanse Schans. „We willen toeristen gidsen langs minder bekende plekken zoals de Hanzesteden”, zegt Van Vuuren. Die strategie was er al voordat het virus uitbrak. „De coronacrisis wakkert dat aan. Het moet niet zo zijn dat iedereen straks weer op dezelfde plek in de rij staat.”

Duitsland: regie bij deelstaat

Omdat de coronacrisis in Duitsland eerder toesloeg dan in Nederland, zijn ook veel versoepelingen eerder ingegaan dan in Nederland. Dat betekent bijvoorbeeld dat in de meeste delen van Duitsland de hotels, vakantieparken en campings weer open zijn, maar meestal alleen nog voor binnenlands toerisme.

Nog altijd wordt reizen afgeraden. De grens passeren mag enkel met een dringende reden. Toerisme hoort daar in de meeste deelstaten niet bij. De grens is open, maar er wordt steekproefsgewijs gecontroleerd. Daarom is het handig om het reisdoel op papier te hebben en mee te nemen.

Een eerste uitzondering voor toeristen is Noord-Rijnland-Westfalen: hier zijn vakantiegangers uit alle EU-landen weer welkom. Er wordt reikhalzend uitgekeken naar 15 juni, de datum waarop het reisadvies voor Duitsers om binnen de EU te reizen mogelijk wordt aangepast. Waarschijnlijk biedt dit ook meer mogelijkheden voor Nederlandse toeristen.

Over het algemeen geldt er een mondkapjesplicht in het openbaar vervoer en in winkels. Veel musea, horeca en openbare gelegenheden zijn met beperkingen vaak weer open.

De zestien deelstaten voeren hun eigen regie in de coronamaatregelen, waardoor de regels per regio kunnen verschillen. Informeer dus altijd bij de plek van bestemming naar de laatste stand van zaken.

‘Dicht’ op elkaar in Italië

Italië stelt vanaf woensdag zijn grenzen weer helemaal open. Nederlanders mogen dus ook weer naar het land. Het is nog wel een afweging hoe er te komen.

Vanaf 15 juni mag je door Duitsland reizen, maar Oostenrijk houdt zijn grenzen naar Italië nog dicht. Dan maar over Zwitserland aanrijden, want bij Chiasso mag je de (Zwitsers-Italiaanse) grens wel over. Vliegen gaat ook.

Eenmaal in de laars zijn de restricties versoepeld, maar nog zeker niet opgeheven. Restaurants en andere horeca zijn weer open, met beperkingen. Ook op het strand gelden de afstandsregels.

Musea en monumenten zijn weer geopend, maar om erin te komen moet je van tevoren een kaartje via internet kopen. In het Colosseum kregen maandag, op de eerste dag van heropening, maar 300 mensen toegang. Normaal zijn dat er 3000.

Wie naar Italië gaat, moet rekening houden met regionale verschillen. Zo is in Lombardije een gezichtsmaskertje verplicht in openbare ruimten, maar in de meeste regio’s geldt die verplichting niet.

Italië heeft een voordeel. Je kunt er wat dichter op elkaar staan. Het is geen anderhalvemetersamenleving, maar een metersamenleving. Misschien omdat de doorsnee-Italiaan wat kleiner is.

Mondkapje in Frans museum

„Frankrijk proeft de hervonden vrijheid”, schreef de krant Le Figaro dinsdag. De horeca ontving weer gasten, maar ook de deuren van onder meer musea, monumenten, zwembaden en alle scholen gingen weer van het slot. Vooralsnog is het met name aan de Fransen om hiervan te genieten, maar vanaf 15 juni gaan ook de grenzen voor toeristen uit Europa in principe weer open.

Helemaal vrij en onbekommerd is een verblijf echter nog niet. Op sommige stranden is zonnebaden bijvoorbeeld nog uit den boze, terwijl er wel mag worden gesport. Op andere plekken is het precies omgekeerd. Elke badplaats volgt hierin een eigen lijn.

In Franse musea en in het openbaar vervoer zijn vooralsnog mondkapjes verplicht voor alle personen boven de 11 jaar. Daarnaast geldt er in de musea een bezoekerslimiet.

In delen van Frankrijk waar de besmettingsgraad nog relatief hoog is, blijven nog meer restricties van kracht. In de regio Parijs mogen restaurants en cafés bijvoorbeeld enkel nog de terrassen openen. Het Louvre blijft zeker tot 6 juli dicht, de Eiffeltoren heeft nog geen heropeningsdatum genoemd.

De verwachting is dat sommige regels vanaf 21 juni nog afgezwakt worden, als in Frankrijk fase 3 van de versoepeling ingaat.

Tweemeterregel in Spanje

Vanaf 1 juli zijn buitenlandse toeristen weer welkom in Spanje. De verplichte quarantaine van twee weken voor buitenlanders, die op veel weerstand stuitte, vervalt met ingang van die datum.

Het toerisme is met 12 procent van het bruto binnenlands product van cruciaal belang voor Spanje. In 2019 ontving het land meer dan 80 miljoen buitenlandse bezoekers. Bij elkaar gaven ze ruim 90 miljard euro uit. De voorbije maanden zakten de inkomsten uit het buitenlandse toerisme van 4,7 miljard euro in februari naar 2,2 miljard in maart. In april werd er niets verdiend. De sector kijkt dan ook reikhalzend uit naar de hervatting van de activiteit.

Maar wat kan deze zomer wel en niet in Spanje? Eigenlijk is dat niet helemaal duidelijk. De ”nieuwe normaliteit” die intreedt na het doorlopen van fase 3 van de coronamaatregelen –naar verwachting eind juni– is namelijk nog niet gedefinieerd. Maar in elk geval kan alles wat in fase 3 is toegestaan. Dat betekent dat gezamenlijke ruimtes in hotels open zijn met beperkte capaciteit (50 procent). Strandbezoek mag, mits er 2 meter afstand bewaard wordt. Restaurants en bars mogen behalve op de terrassen ook weer binnen serveren. Ook hier geldt de tweemeterregel. Kerken, musea en winkels zijn geopend: ze gebruiken een derde tot de helft van hun capaciteit.