Sinds het RD ook veelvuldig over de pandemie schrijft, vragen lezers weleens of de krant in plaats van corona de term Covid-19 wil gebruiken. Want: er zijn vrouwen die Corona heten, en voor hen is dit niet leuk. De naam van deze dames is inderdaad voorgoed besmet. Net als producten met een zekere merknaam. Wie durft er nog Coronabier te drinken? Of een nacht in het Haagse Hotel Corona door te brengen? Zijn haar te verven met Corona-haarverf? Of latex van het gelijk-namige Franse merk op zijn muur te smeren?

Even voor de duidelijkheid: Covid-19 is een afkorting en staat voor ”coronavirus disease 2019”. Het is de ziekte die je kunt krijgen door besmetting met het virus SARS-CoV-2. Dat wezentje behoort tot de virusfamilie corona. Het heeft dus allerlei oudere neefjes, nichtjes, ooms en tantes die ook allemaal een coronavirus zijn.

Covid-19 is dus de ziekte, corona de ziekteverwekker. Maar waarom gebruiken we dan niet het juiste naampje voor het juiste beestje? Ook Rutte en de rest van Den Haag hoor ik structureel corona zeggen, waar niet zelden Covid-19 wordt bedoeld. „Brabanders met corona worden naar ziekenhuizen in het hele land gebracht.” Omgekeerd zag ik een persconferentie met de Canadese premier Trudeau waarin louter Covid-19 klonk.

Taal laat zich moeilijk sturen door wetenschap. Het is een smeermiddel tussen mensen. En zodra het z’n werk doet, maken de meeste mensen zich niet meer zo druk om de kwaliteit van dat goedje.

En soms is een simpel smeerseltje ook wel lekker. Stel dat de koning zijn vaderlijke toespraak had doorspekt met termen als SARS-CoV-2, Covid-19 en Orthocoronavirinae. Dan zouden de kijkcijfers vermoedelijk wat lager uitgevallen zijn.

Gemakzucht en gebruiksvriendelijkheid zijn dus redenen voor het gebruik van corona. Maar voor mij is het ook een gevoelskwestie. Corona voelt voor mij als een warme kruik en groene thee op het nachtkastje. Bij Covid-19 zie ik een infuus voor me, en een eng goedje uit een laboratorium. Die 19 verklapt dat er ook een 18 is. En een 20. En nog veel meer. Waar houdt het op?!

Allemaal geklets van tussen mijn oren, natuurlijk. Maar het massale gebruik van corona heeft volgens mij ook een psychologische oorzaak. De mensheid is namelijk in oorlog met een probleem. En in oorlogstijd versimpelen we complexiteiten graag tot één woord: Wakker Dier tegen de plofkip, serieuze media tegen nepnieuws.

Door een probleem één naam te geven wordt het een monster dat je met z’n allen in de ogen kunt kijken. Schouder aan schouder vechten we tegen de gemeenschappelijke vijand. Natuurlijk wel met anderhalve meter afstand tussen de schouders, hè. Ik reken op jullie. Dankuwel.

Corona in vijf data

15-12-2019: rond deze datum raken de eerste inwoners van de Chinese stad Wuhan besmet met een nieuw virus.

9-1-2020: het coronavirus eist een eerste dodelijke slachtoffer, in Wuhan.

6-3-2020: eerste dodelijke slachtoffer in Nederland.

11-3-2020: de Wereldgezondheids-organisatie noemt de uitbraak van het coronavirus een pandemie.

15-3-2020: de Nederlandse overheid sluit alle scholen. Drie dagen eerder werden grote bijeenkomsten verboden.

Besmette naam

Voor de Tweede Wereldoorlog uitbrak was het best gangbaar om je zoon Adolf te noemen.

In 2012 werden in Nederland ruim 200 meisjes geboren die de naam Isis kregen. Na 2014, het jaar waarin Islamitische Staat oprukte, waren dat er nog maar vijf.

Sinds 2015 worden er in ons land geen Siri’s meer geboren.