Verandering was voor velen het toverwoord in de aanloop naar de Israëlische verkiezingen. Na meer dan tien jaar Netanyahu aan het roer, was het hoog tijd voor iets anders. Voor sommigen maakte het nauwelijks uit wat. Tegelijkertijd was er gelatenheid: Bibi zal wel weer winnen. En dus zal er feitelijk niet zo veel wijzigen.

Dat laatste is dinsdag bewaarheid, althans als het om de grote lijnen gaat. De verkiezingsstrijd draaide uit op de voorspelde nek-aan-nekrace tussen de Likudpartij van Benjamin Netanyahu en de nieuwe Blauw Wit-alliantie van Benny Gantz. Dinsdagavond leek het er zelfs even op dat Blauw Wit Likud met enkele zetels verschil zou verslaan. Maar uiteindelijk komen de beide partijen vermoedelijk op 35 zetels uit.

Dat is nog altijd een winst van vijf zetels voor Likud ten opzichte van de vorige verkiezingen. Daarmee logenstraft de partij de voorspelling dat ze zou worden afgestraft voor de onvrede over Netanyahu en de aanklachten die hem boven het hoofd hangen.

De winst voor Blauw Wit is echter opmerkelijker. De gloednieuwe alliantie deed voor het eerst aan de verkiezingen mee en werd gezien als de grootste kanshebber om Netanyahu te onttronen. Met ruim een kwart van de zetels behaalde de partij dus een formidabel resultaat.

Het grote verschil is echter dat het blok van rechtse partijen, dat wordt aangevoerd door de Likud van Netanyahu, op een meerderheid van rond de 65 plaatsen in de 120 zetels tellende Knesset kan bogen. Blauw Wit komt met een centrum-links verbond niet verder dan zo’n 55 zetels. Zo slonk de eens machtige Arbeidspartij naar een historisch dieptepunt van zes zetels.

En dus verklaarde de zittende premier afgelopen nacht tijdens zijn ‘overwinningsspeech’ al dat hij de eerste stappen had gezet om een nieuwe regering te vormen. Die zal naar alle waarschijnlijkheid, behalve zijn eigen Likud, in elk geval bestaan uit de ultraorthodoxe Shas en Verenigd Thora Judaïsme, die elk acht zetels in de wacht sleepten. Ook enkele niet-religieuze rechtse partijen zullen opnieuw deel van de coalitie uitmaken. Daaronder is vermoedelijk ook Israël Ons Huis van oud-minister van Defensie Avigdor Lieberman.

De grote vraag is wat de verkiezingsuitslag voor het vredesproces met de Palestijnen betekent. Het wachten is vooralsnog op het vredesplan van de Amerikaanse president Trump. Het lijkt er nu al op dat de Palestijnen die voorstellen zullen verwerpen. Een nieuwe rechtse regering in Israël zal zeker geen verdere toenadering zoeken. Sterker nog, gezien de aankondiging van Netanyahu dat hij na de verkiezingen Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever zal annexeren, zullen de spanningen waarschijnlijk alleen maar toenemen.