Ds. J. J. van Eckeveld: dienstknecht van de Zaligmaker
De naam van ds. J. J. van Eckeveld is verbonden aan Zeist, waar hij 42 jaar predikant is geweest. En aan de Gereformeerde Gemeenten, waarvan hij zevenmaal synodepreses was. Ds. Van Eckeveld heeft veel zien veranderen in samenleving en kerk. „Geoefende kinderen van God worden in deze tijd minder gevonden.”
Nee, ds. Van Eckeveld gaat Zeist niet verlaten; hij zal er ook na zijn emeritaat blijven wonen. Maar de kerkdienst dinsdag is écht een afscheidsdienst. Daarna zal ds. Van Eckeveld „afstand nemen” van de gereformeerde gemeente van Zeist, die hij ruim 42 jaar heeft gediend. „Als ik voortaan in Zeist voorga, is dat als gastpredikant.”
Vanwege gezondheidsredenen vroeg de predikant eind vorig jaar emeritaat aan. „Ik ben inmiddels bijna 71 en ik mag geloven dat het goed is om met emeritaat te gaan. Het is genoeg geweest. Maar ik blijf nog wel preekbeurten vervullen. Dat zou ik absoluut niet willen missen.”
Eind jaren negentig kreeg ds. Van Eckeveld de diagnose multiple sclerose (MS). „Ik dacht toen meteen aan ds. C. de Ridder uit Nunspeet, die in 1974 aan de gemeente bekendmaakte dat hij MS had. Hij was begin veertig en heeft een zware weg moeten gaan. Toen dacht ik: zo zal het bij mij ook wel gaan. Maar het liep anders. Ik bleek een milde variant van de ziekte te hebben. De Heere heeft mij als MS-patiënt nog willen gebruiken. Hij heeft de ziekte gebruikt om mij laag bij de grond te houden.”
Biddag
In zijn tijd als student aan de Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten in Rotterdam werd de gemeente van Zeist hem op het hart gebonden. „Op biddag 1976 werd dat nog eens bevestigd. Terwijl ik op de achterste rij in de kerk van Zeist zat, bad ds. J. van Haaren of er een student naar Zeist zou mogen komen.” Na de beroepbaarstelling kwam het achtentwintigste beroep uit Zeist. „Ik heb het met vrijmoedigheid mogen aannemen.”
De vrijmoedigheid om een andere gemeente te gaan dienen, heeft ds. Van Eckeveld niet gekregen. „Toen ik in 1982 een beroep kreeg van een gemeente overzee, was ik er na drie weken nog niet uit. Ik wilde geen extra bedenktijd aanvragen, want in het beroepingswerk horen de zaken ordelijk te gebeuren. Toen merkte ik, na een gebedsworsteling, dat de Amerikaanse gemeente wegviel en Zeist overbleef. De Heere wilde dat ik hier zou blijven.”
Om eenzijdigheid in de prediking te voorkomen, is het belangrijk om te blijven studeren, aldus ds. Van Eckeveld. „Ook als je lang in dezelfde gemeente staat, moet je zeker altijd nieuw zijn in de preek. Een goede voorbereiding van de prediking –onder biddend opzien– is belangrijk.”
Ds. Van Eckeveld heeft de indruk dat geoefende kinderen van God in deze tijd minder gevonden worden dan vroeger. „In verband daarmee vrees ik ook, dat er het gevaar is dat we binnen de Gereformeerde Gemeenten al meer uit elkaar groeien. Het is een zegen, met name voor onze jeugd, als zij aan identificatiefiguren in hun omgeving kunnen zien hoe goed het is de Heere te vrezen. In mijn tijd als student en als jonge predikant had ik weleens gesprekken met ambtsdragers of gemeenteleden waarbij ik eigenlijk zelf pastoraat ontving.”
Ds. Van Eckeveld wil het verleden niet idealiseren. „Maar ik ben soms bang dat er jongeren zijn die de eenvoudige kinderen van God nooit hebben horen vertellen wat de Heere in hun leven gewerkt heeft.”
Nummer 1
Het werk in de gemeente van Zeist heeft altijd „op nummer 1” gestaan, aldus ds. Van Eckeveld. Ook toen hij gevraagd werd om andere taken binnen de Gereformeerde Gemeenten op zich te nemen, waaronder het voorzitterschap van het curatorium van de Theologische School. „Dat werk mocht en mag in broederlijke liefde gedaan worden.”
Die liefde heeft hij ook ervaren tijdens de vergaderingen van de generale synode, waarvan hij zeven keer als preses werd gekozen. „Het is een zegen als er een hartelijke verbondenheid mag zijn aan Gods Woord en de belijdenisgeschriften. En als er onderlinge verbondenheid mag zijn, juist nu de ontkerkelijking als een vloedgolf over ons land spoelt. We moeten oppassen dat we niet uit elkaar groeien en een modaliteitenkerk worden met verschillende stromingen die naast elkaar bestaan.”
Het zoeken naar wat bindt deed ds. Van Eckeveld ook in het deputaatschap kerkelijke eenheid. „Dat is een veelbelovende benaming, kun je wel zeggen. We hebben goede gesprekken gehad met ambtsbroeders uit verschillende kerken. Je moet niet proberen alles zelf aan elkaar te plakken. Dan ontstaan er nieuwe scheuren. Het is een zegen als de Heere bijeenbrengt wat bijeenhoort.”
Het werk dat ds. Van Eckeveld verrichtte voor het deputaatschap voor de zending, heeft veel indruk gemaakt op hem. „Ik ben afgereisd naar alle continenten”, vertelt hij. „Het is een wonder dat je elkaar ook aan de einden van de aarde herkent vanuit het Woord van God en de vreze des Heeren. Het is me altijd opgevallen dat die herkenning er is als het gaat over de drie stukken.”
„Als ik terugzie op al die jaren dan heb ik over de Heere niet te klagen, maar wel over mijzelf”, besluit ds. Van Eckeveld. „Wat is het een wonder, dat er een Zaligmaker is en dat de zaak van Zijn bruid vastligt in Hem. Vooral dat was mij in alle ambtelijke moeiten en strijd tot sterkte. Het is mijn diepste verlangen geweest dienstknecht van Hem te zijn.”
Ds. J. J. van Eckeveld
Jan Johan van Eckeveld wordt op 16 april 1948 geboren in het Veluwse dorp Vierhouten. In 1972 wordt hij, op 24-jarige leeftijd, toegelaten tot de studie voor predikant aan de Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten. Op 8 september 1976 wordt kandidaat Van Eckeveld bevestigd tot predikant te Zeist. Daar is hij altijd gebleven.
In zijn kerkverband heeft ds. Van Eckeveld bestuurlijk op vele plaatsen gewerkt, onder meer binnen de deputaatschappen voor de zending en voor de kerkelijke eenheid, als voorzitter van het curatorium van de Theologische School in Rotterdam en zevenmaal als preses van de generale synode. Ds. Van Eckeveld is ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Het echtpaar Van Eckeveld-Meyboom kreeg zeven kinderen en twintig kleinkinderen.
Lees ook in Digibron:
Zoon van een tuinbaas - interview (Reformatorisch Dagblad, 09-09-2016)
Ds. J. J. van Eckeveld: „Als je mevrouw op het landgoed tegenkwam, bleef je eerbiedig staan’’ (Terdege, 19-03-2008)
Ds. Van Eckeveld voorzitter curatorium (Reformatorisch Dagblad, 15-01-2002)
Ds. Van Eckeveld krijgt koninklijke onderscheiding (Reformatorisch Dagblad, 10-09-2001)
Driemaal licht over Hebreeën 12 - Ds. Van Eckeveld: Het is, tot eigen verwondering, niet tevergeefs geweest (Reformatorisch Dagblad, 08-09-2001)
Verslag van de bevestigings- en intrededienst van kandidaat J. J. van Eckeveld in de Gereformeerde Gemeente van Zeist (De Saambinder, 23-09-1976)