Kleine Schotse kerk kijkt over landsgrenzen heen
In de Liberton Kirk in een buitenwijk van de stad Edinburgh klinkt luid psalmgezang. Het zijn de woorden van Psalm 122, in de Schotse berijming. Een lied Hammaäloth, een pelgrimslied.
„We zingen deze psalm ieder jaar bij de sluiting van de synode”, legt ds. J. MacLeod uit, „En dat doen we naar Schots gebruik a capella.”
De 70-jarige predikant uit Portmahowack, een dorpje op een uur rijden van Inverness, is scriba van de synode van de Free Church of Scotland (Continuing) (FCC). De liturgische gebruiken van de FCC zijn volgens hem gebaseerd op het Nieuwe Testament. „Daarin lezen we ook niet dat er in de eerste christelijke gemeenten muziekinstrumenten werden gebruikt.”
Het is de muzikale kwestie geweest waardoor in 2000 ongeveer dertig gemeenten en veertig predikanten zich afscheidden van de Free Church of Scotland (FCS). „Wij konden er niet in meegaan dat binnen de FCS naast de psalmen ook gezangen gezongen zouden worden. En de komst van muzikale begeleiding was voor ons ook onacceptabel.”
Snel verloop
De synode van de FCC werd maandagavond geopend en was donderdagmorgen iets na halfelf afgelopen. Zo’n snel verloop van de synode is lang niet altijd gebruikelijk binnen de FCC, weet ds. MacLeod. „Meer dan eens duurde de laatste sessie tot in de nachtelijke uren.”
De voorspoedige gang van zaken geeft volgens ds. MacLeod aan dat het relatief jonge kerkverband zijn zaken organisatorisch goed op orde heeft. „We hebben hard moeten werken om de FCC in rustig vaarwater te krijgen. Dit jaar heb ik voor het eerst het gevoel dat dat ook echt is gelukt.”
De FCC heeft geen uitgebreid kerkelijk jaarboek waarin bijvoorbeeld het aantal leden is opgenomen. „Het noemen van aantallen geeft een vertekend beeld, omdat wij alleen volwassen avondmaalgangers onder de categorie leden rekenen.” De scriba kan wel een globale schatting geven van het aantal kerkgangers binnen de FCC. „Dat zijn er ongeveer 2000.”
Als klein kerkverband kijkt de FCC volgens ds. MacLeod over de eigen landsgrenzen heen. In Nederland heeft de FCC vooral goede contacten met de Christelijke Gereformeerde Kerken. „Ik ben meermalen in Nederland geweest en toen mocht ik voorgaan in diverse lokale gemeenten. Ik was er zeer van onder de indruk dat er kerken bestaan waar iedere zondag ruim duizend mensen aanwezig zijn.” Ds. MacLeod hoopt op termijn ook officiële banden met andere Nederlandse kerkgenootschappen te kunnen vormen. „Bijvoorbeeld met de Hersteld Hervormde Kerk, die enkele jaren na ons is ontstaan.”
De banden met de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) zijn door de FCC opgeschort. Dat heeft te maken met het besluit van de GKV om de ambten open te stellen voor vrouwen. „Dat heeft ons zeer veel verdriet gedaan. Ik kreeg vorig jaar tijdens de bijeenkomst van de International Conference of Reformed Churches (ICRC) in Canada de indruk dat de GKV hun standpunt al hadden bepaald en vervolgens naarstig op zoek zijn gegaan naar Bijbelteksten die hun keuze zouden rechtvaardigen. Dat is niet de juiste weg”, aldus ds. MacLeod.
Chicago
Binnen Europa heeft de FCC nauwe banden met gemeenten in Baskenland, Catalonië en Zuid-Frankrijk. Maar ook in de rest van de wereld zijn er gemeenten waarmee de FCC in contact is gekomen. Niet alleen in Sri Lanka, waar het zendingswerk van de FCC momenteel plaatsvindt, maar ook in de Verenigde Staten. „Het was een hoogtepunt dat we dit jaar de voorganger van een Spaanstalige gemeente uit Chicago op onze synode mochten verwelkomen. We zijn nog aan het onderzoeken hoe we de relatie met zijn gemeente organisatorisch vorm gaan geven. De gemeente zou kunnen gaan behoren bij ons kerkverband, maar er kan ook een zusterband worden aangegaan”
De wereldwijde werkzaamheden van het kleine kerkverband zijn volgens ds. MacLeod niet gebaseerd op ‘expansiedrift’. „Voorop staat niet dat ons kerkverband groter zou worden, maar dat het Evangelie over de hele wereld verkondigd mag worden. Ons primaire werkgebied is Schotland, maar als we gemeenten in het buitenland kunnen helpen, doen we dat graag.”