Rutte liet onderzoek doen naar aanleiding van berichtgeving door RTL Nieuws dat in de jaren zeventig in het diepste geheim afspraken werden gemaakt over compensatie. De compensatie zou zijn verwerkt in de uitkering die het staatshoofd ontvangt. RTL Nieuws blijft ook na Rutte’s onderzoek bij dit verhaal en heeft woensdag documenten gepubliceerd als bewijs.

Hoewel geen bewijs zou zijn gevonden voor de belastingcompensatie, geeft premier Rutte wèl opdracht voor nader onderzoek naar de wijze waarop het inkomensdeel van de uitkering van de koning is bepaald. Volgens de premier is over de precieze achtergrond hiervan meer duidelijkheid nodig. Daar zal onderzoek voor worden gedaan in de archieven van het ministerie van Financiën en het ministerie van Algemene Zaken.

RTL Nieuws had inzage gekregen in documenten in het Nationaal Archief en stelde dat koningin Juliana een extra bedrag van 150.000 tot 200.000 gulden per jaar kreeg. De Oranjes zouden de afgelopen 42 jaar in totaal 7 miljoen euro compensatie hebben ontvangen.

Het nieuwsprogramma heeft woensdag documenten gepubliceerd waaruit zou blijken dat toenmalig premier Piet de Jong en minister Johan Witteveen (Financiën) in 1970 een akkoord sloten. Het kwam er volgens RTL op neer dat hoewel de koningin vanaf 1973 belasting moest gaan betalen over het privévermogen, zij hiervoor zou worden gecompenseerd.

De Tweede Kamer had al na de eerste RTL-publicatie opheldering gevraagd. De premier liet eerder al weten dat koning Willem-Alexander en prinses Beatrix naar eigen zeggen zelf niet op de hoogte waren van een compensatieregeling.