Bizar hoe kleine zelfstandige rond koopzondag in de tang wordt genomen
De druiven zijn zuur voor de Groningse ondernemer G. M. Platjouw. Op grond van een huurovereenkomst die hij in het verleden is aangegaan kan een beheerstichting hem nu dwingen zijn winkel in het Groningse winkelcentrum Paddepoel op zondag te openen. Aan het weigeren daarvan hangt een boete die kan variëren van 250 tot 500 euro per weigering.
Platjouw wil weigeren. De reden: de uiterst matige omzet die hij op zondag kan draaien, maakt zijn kosten niet goed.
Wat is er loos in de Paddepoel? Duidelijk is dat de winkeliers met een eigen pand in dit winkelcentrum een vrij stevige positie hebben. Zij horen bij een coöperatieve vereniging met een eigen reglement. Dit document voorziet in de mogelijkheid om ondernemers die op zondag dicht willen blijven dispensatie te verlenen, in ieder geval tijdelijk. Zij zijn in zeker opzicht dus eigen baas.
Huurders zoals Platjouw zitten vast aan een contract. Strekking daarvan is dat de winkel open moet gedurende de door de verhuurder, na overleg met de huurder, te bepalen openingstijden. Hier schuilt echter een addertje onder het gras; als er een winkeliersvereniging is mag de verhuurder daarmee onderhandelen. Van die mogelijkheid maakte de beheerstichting handig gebruik.
De winkeliersvereniging in kwestie, voluit de Stichting Winkelcentrum De Paddepoel geheten, besloot op 29 september 2014 met meerderheid van stemmen het huishoudelijk reglement te wijzigen. Elke laatste zondag van de maand van 12.00 tot 17.00 uur open zijn, was voortaan verplicht.
Het argument dat ongebreidelde commercie de zondag ontheiligt, legt in Nederland helaas maar weinig gewicht meer in de schaal. Worden Gods geboden daarmee geschonden? Velen halen er de schouders over op.
Bovenstaande casus bewijst evenwel wat er na het van kracht worden van de huidige Winkeltijdenwet in juli 2013 is gebeurd. Een meerderheidsbesluit van een winkeliersvereniging blijkt opeens grote rechtsgevolgen te kunnen hebben. Wie tot de minderheid behoort, blijkt opeens een in het verleden aangegane huurovereenkomst te schenden, en wordt geperst in een keurslijf dat zijn weerga niet kent.
De mogelijkheid van verhuurders om langs bovenstaande U-bocht boetes te kunnen opleggen dient dan ook te worden geblokkeerd. Zeker als het gaat om ondernemers die voor juli 2013 hun huurovereenkomst sloten. Hen beboeten voor iets wat zij niet of slechts ten dele konden voorzien; dat kan geheel los van de Bijbelse argumenten tegen de Winkeltijdenwet toch nooit de bedoeling zijn?
Het motto bij de invoering van de koopzondag was: U, publiek, mag op zondag winkelen. En niet: Gij, kleine zelfstandige, zult op zondag open zijn. Uw vrijheid wordt aan banden gelegd.
Helder is dan ook wat VVD-minister Kamp van Economische Zaken, die van SGP en ChristenUnie het verzoek kreeg zo’n verbod te regelen, te doen staat: laten zien dat de VVD de partij van de vrijheid is.