De cijfers in het gisteren gepresenteerde rapport over geweld in Nigeria liegen er niet om. In tien jaar tijd lieten tussen de 9000 en de 11.500 christenen in het noorden van het land het leven bij aanvallen van islamitische strijders. „En dat is nog een voorzichtige schatting”, zegt woordvoerder Klaas Muurling van Open Doors Nederland.

Veldwerker Arne Mulders van Open Doors komt al jaren in West-Afrika. Hij schreef het rapport over Nigeria onder meer aan de hand van 120 gesprekken met mensen die moesten vluchten uit het noorden. Hij noteerde niet 
alleen aangrijpende verhalen, maar probeerde ook cijfers op een rij te krijgen over het aantal slachtoffers dat de islamitische terreur­beweging Boko Haram maakte.

De cijfers die Mulders naar buiten bracht, zijn voor een deel gebaseerd op statistische gegevens, aldus Muurling. „Het daadwerkelijke aantal doden ligt waarschijnlijk hoger, wij zijn uitgegaan van een voorzichtige berekening.”

Wat het aantal kerken betreft dat verwoest is –het rapport spreekt over maar liefst 13.000 bedehuizen– ligt het anders, aldus Muurling. „Deze aantallen zijn concreet te herleiden tot plaatsen waar gebouwen vernield zijn. De meeste daarvan zijn verwoest door Boko Haramstrijders, maar ook Fulaniherders, een islamitisch nomadenvolk dat onder meer 
leeft op de grens van Nigeria en Kameroen, hebben meegedaan.”

De verwoeste kerken zijn volgens Muurling lang niet allemaal bedehuizen die te vergelijken zijn met een kerkgebouw in het Westen. „Vaak gaat het om lemen hutjes met een rieten dak waar op zondag enkele tientallen mensen samenkomen rond het Woord. En ging het nu alleen maar om het verdwijnen van een kerk. Meestal is de sloop van een kerk het symbool voor het verdrijven van een hele dorpsgemeenschap.”

Ondanks de 1,3 miljoen christelijke vluchtelingen in Nigeria, ziet Muurling nog wel kleine lichtpuntjes. De vervolging brengt de kerken langzaam dichter naar elkaar toe, concludeert hij. „Christenen in het zuiden van het land hadden altijd weinig affiniteit met hun geloofsgenoten in het noorden. Dat verandert nu. Mensen zien de nood bij de gevluchte bevolking in het noorden. Dat zorgt er niet alleen voor dat kerken te hulp schieten, maar geeft ook meer geestelijke eenheid. Het is wat dat betreft veelzeggend dat kerken in Nigeria unaniem achter de conclusies van dit rapport staan.”

Nigeria

Van de 36 deelstaten in Nigeria worden de 12 noordelijkste bestuurd volgens de islamitische shariawetten. Sinds 2002 zijn er islamitische strijdgroepen actief, vooral in het noordoosten. Het zuiden van Nigeria is overwegend christelijk.

Hoewel Nigeria veel olie-inkomsten heeft, kampt het land met een zwakke overheid die door en 
door corrupt is. De bescheiden militaire successen die het land in de afgelopen jaren haalde in de strijd tegen de islamitische terreur kwamen in de meeste gevallen tot stand met buitenlandse militaire hulp.

In 2015 waren er in Nigeria presidentsverkiezingen, die gewonnen werden door Muhammadu Buhari. Sindsdien probeert de regering met vallen en opstaan weer greep op het land te krijgen.