Bijbels uitdelen aan vluchtelingen op Sicilië
Er is honger naar het Woord onder bootvluchtelingen op Sicilië, merkte Lydia Roukens (33). Ze bezocht hen vorige maand namens de Duitse zendingsorganisatie Voice of Hope.
Het valt meteen op, dat bordje op de rand van de buffetkast. „Al ken ik de weg niet die God met mij gaat; ik ken wel mijn Gids”, staat er in sierlijke letters op. Het is een citaat van Luther waar Lydia Roukens-Verhoeven troost en bemoediging uit put, vertelt ze in haar klassiek ingerichte woonkamer in Nunspeet.
Het is tijdens een vijftien uur durende treinreis dwars over de toendra van Siberië in september 2014 dat Roukens de vraag krijgt van een medewerker van de Duitse zendingsorganisatie Voice of Hope: „Zou je bij ons in dienst kunnen komen?”
De Nunspeetse heeft net de maand ervoor haar baan opgezegd als manager klantencontact bij internetprovider Kliksafe, en is „op zoek naar iets nieuws.” Samen met haar man en een medewerker reist ze als vrijwilliger voor Voice of Hope naar Siberië. In een afgelegen stadje op de toendra hopen ze in contact te komen met Noord-Koreanen die daar te werk zijn gesteld in de houtindustrie om met hen het Evangelie te delen.
Het is niet de eerste keer dat de zendingsorganisatie haar die vraag voorlegt. Bij eerdere verzoeken heeft ze de boot afgehouden vanwege het „arminiaanse gedachtegoed” binnen de organisatie en de reisafstand tussen het kantoor in het Duitse Reichshof en Nunspeet. Roukens is lid van de gereformeerde gemeente in Nunspeet.
Tijdens de reis naar Siberië vallen haar bezwaren echter weg. „De medewerker vertelde dat de organisatie een leerwijziging had doorgemaakt en zich nu richt op het reformatorische gedachtegoed. Een opmerkelijke verandering. Dat was voor mij de bevestiging dat God met deze vraag de deur naar een nieuwe taak voor mij opende.”
Offers
Sinds afgelopen januari is Roukens in dienst bij Voice of Hope, een zendingsorganisatie die is opgericht door Duitsers die afkomstig zijn uit Rusland. Ze coördineert en bezoekt projecten van Voice of Hope in Siberië, in Afghanistan –waar een zendingsechtpaar een gemeente heeft gesticht– en op het Italiaanse eiland Sicilië onder bootvluchtelingen. Daarnaast houdt ze zich bezig met evangelisatie en lectuurverspreiding in Duitsland en geeft ze voorlichting over Voice of Hope.
Ze ervaart haar werk als een gebedsverhoring. „De Heere heeft liefde in mijn hart gelegd om anderen te bereiken met het Evangelie. Ik zocht naar de weg die Hij wijst.” Tegelijkertijd is het een baan die offers kost. „Ik ben gemiddeld een week per maand van huis en werk op vrijwillige basis.”
In april en mei bezocht ze samen met haar man bootvluchtelingen op Sicilië. Voice of Hope ondersteunt daar sinds 2013 een Duits-Italiaans echtpaar van een vrije evangelische gemeente dat asielzoekers opvangt en Bijbels en christelijke lectuur uitdeelt. Een christelijke vluchteling uit Sierra Leone, Daniël, helpt hen daarbij.
Kindsoldaat
Roukens nam een kijkje bij diverse vluchtelingenkampen. Sommige concentraties van vluchtelingen bevonden zich in leegstaande kantoorpanden en in hotels. Ze trof er honderden aan, uit onder andere Nigeria, Congo, Gambia, Eritrea, Pakistan en Syrië. De uitzichtloosheid van hun bestaan raakte haar. „De meesten hebben alleen een tas met wat kleren en persoonlijke spulletjes, en dat is het. De overheid registreert hen. Ze krijgen een vluchtelingenstatus, en daarna is het wachten op een verblijfsvergunning. Een slopende procedure, die wel twee tot drie jaar kan duren. Al die tijd mag iemand niet werken.”
Erbarmelijke verhalen hoorde de Nunspeetse over hun vlucht naar Europa. „Onze hulp Daniël was kindsoldaat in Sierra Leone en moest toen hij 14 jaar zijn eigen oma vermoorden. Zo moest hij bewijzen dat hij een echte soldaat was. Kort daarna vluchtte hij naar Gambia. Mensensmokkelaars vervoerden hem met tientallen anderen in de laadbak van een kleine vrachtauto richting de kust van Libië. Een reis van enkele dagen dwars door de Sahara. Zonder sanitaire voorzieningen. Toen hij aankwam waren zijn ledematen verdoofd, vanwege alle mensen die boven op hem hadden gelegen.”
Krankzinnig
Ze sprak met een christelijke jongen uit Nigeria wiens vader, moeder en zus voor zijn ogen waren vermoord door de islamitische terreurgroep Boko Haram. „Zwaar getraumatiseerd kwam hij aan op Sicilië. Hij had zich nog net het vege lijf kunnen redden.”
De overtocht naar Europa was voor veel vluchtelingen een verschrikkelijke ervaring. „In overvolle zeeonwaardige bootjes worden ze naar Italië gestuurd. Dagen dobberen ze soms rond op zee, in weer en wind, zonder eten en drinken en sanitaire voorzieningen. Ik hoorde van een vrouw die tijdens de reis in het openbaar was verkracht. Haar echtgenoot werd krankzinnig en sprong overboord. Vreselijk.”
Roukens luisterde naar de verhalen van de asielzoekers, bad met hen en deelde Bijbels en christelijke lectuur in diverse talen uit. „Er is veel honger naar Gods Woord onder vluchtelingen. In een van de kampen mochten we niet naar binnen. We stonden met onze auto met lectuur voor het hek. Daniël vroeg of er interesse was voor een Bijbel. Algauw kwamen er drommen mensen naar ons toe. Allemaal wilden ze een eigen Bijbel. Sommigen straalden bij het krijgen ervan en gingen er direct in lezen. Heel bijzonder en bemoedigend.”
In enkele opvangcentra was er gelegenheid om een korte meditatie te houden. „Niet alle bewakers staan dit toe. Ze willen onrust voorkomen. Een christelijke vluchteling die ons kende, riep in een kamp gelijk al zijn vrienden bij elkaar. Met ongeveer twintig jonge mannen luisterden we naar het Woord van God in de hal van het centrum. Een bijzondere ervaring.”
De medewerkers van Voice op Hope deelden ook Bijbelcursussen uit. De organisatie gebruikt daarvoor het boek ”Fundamentals of the Faith” van de Amerikaanse predikant John MacArthur, waarin de beginselen van het christelijk geloof staan uitgelegd. Daniël geeft deze Bijbelstudie op diverse locaties.
Inmiddels zijn er meer dan 100 boeken uitgedeeld en zijn er 200 nieuwe onderweg. Roukens: „Veel vluchtelingen lopen met wezenlijke vragen, zoals: „Wat is het doel van mijn leven?” of: „Hoe weet ik dat God mijn zonden wil vergeven?” Het is mooi om samen met hen in de Bijbel te zoeken naar antwoorden daarop.”
Wat er moet gebeuren om een einde te maken aan het bootvluchtelingenprobleem weet Roukens niet. „De situatie laten doorsudderen kan echter ook niet. Er komen dagelijks duizend nieuwe vluchtelingen bij. Een begin van de oplossing is het werken aan stabiliteit in de landen van herkomst. Daaraan is het Westen verplicht een bijdrage te leveren.”
De wetenschap dat het wereldgebeuren God niet uit de hand loopt, geeft haar rust. „In Amos 3 staat: „Zal er een kwaad in de stad zijn, dat de Heere niet doet?” God kan met een kromme stok een rechte slag slaan. In Markus 13:10 staat dat het Evangelie eerst gepredikt moet worden onder al de volken, voordat de Heere wederkomt. Daarom stuurt God deze mensen naar ons toe.”
Gelukszoekers
Het plan van de Europese Unie om Nederland ruim 2000 vluchtelingen op te laten vangen, vindt ze een goed idee. „Er zijn mensen in mijn omgeving die zeggen: „Die vluchtelingen zijn allemaal gelukszoekers. Laat ze terugkeren naar hun eigen land.” Die reacties doen me pijn. Ze laten zien hoe gericht we zijn op onszelf, op onze welvaart, op onze banen.”
Er zijn inderdaad vluchtelingen die alleen voor hun eigen geluk naar Europa komen, zegt Roukens. „Voor hen is de ontnuchtering extra groot. Europa ontvangt hen niet met open armen. Bovendien is het leven van een vluchteling allesbehalve prettig. Het merendeel vlucht echter uit lijfsbehoud. Ze zoeken een veilig heenkomen voor het geweld van Boko Haram in Nigeria, voor de terreur van IS in het Midden-Oosten of de corruptie en het geweld in Congo. Wat zouden wij doen als onze wieg in een van die regio’s had gestaan?”
De gereformeerde gezindte moet volgens Roukens door haar houding het verschil maken ten opzichte van vluchtelingen. „Ik denk dat veel mensen geen raad weten met de hele vluchtelingenproblematiek. Christenen mogen echter hun ogen niet sluiten voor deze nood. Jezus trok zich het lot van de Samaritaanse vrouw aan. Dat moeten wij ook doen. Probeer vluchtelingen in Nederland te bereiken met Gods Woord. Zoek hen op, maak een praatje, bied een luisterend oor, geef een Bijbel in hun eigen taal, maar vooral: bid voor hen.”
Warme douche
Het sponsorevenement ”Op de vlucht”, dat hulporganisatie ZOA vrijdag en zaterdag organiseert, waarbij mensen 24 uur het leven van een vluchteling kunnen ervaren, vindt ze een mooi initiatief. „Het is positief dat er geld wordt opgehaald voor vluchtelingen. Om hulp te kunnen blijven verlenen, is financiële steun hard nodig.”
Tegelijk heeft ze vragen bij de ZOA-actie. „Die hele drijfveer om te vluchten kennen wij niet. Wij weten dat ons na 24 uur een gerieflijk huis en een warme douche wachten. Zo’n evenement kan dus zomaar gaan lijken op een toneelspel, waarbij we zelf centraal staan in plaats van de nood van onze medemens.”
Over haar plannen voor de toekomst bij Voice of Hope durft Roukens weinig te zeggen. Met een blik op het bordje bij de buffetkast: „Ik weet de weg niet, maar ik ken wel mijn Gids. Ik ervaar dat satan er alles aan doet om Gods werk af te breken. Daarom heb ik dagelijks Gods leiding nodig. Voice of Hope wil zijn projecten graag uitbouwen. Daarvoor zijn bekendheid en steun nodig. Ik hoop dat ik hieraan kan bijdragen.”