Ze waren dé verrassing van Koningsdag 2014: aan het begin van de wandelroute in Amstelveen verschenen Amalia, Alexia en Ariane plotseling op het toneel. Het publiek reageerde laaiend enthousiast op de komst van de wat schuchter ogende prinsesjes. Zo’n drie kwartier vierden de dochters van Willem-Alexander en Máxima het Oranjefeest mee.

De verrassing was des te groter, omdat de Rijksvoorlichtingsdienst eerder liet weten dat het koningspaar zijn dochters op Koningsdag níét mee zou nemen. Ook zijn publieke optredens geen vanzelfsprekende zaak voor de drie prinsesjes.

Achttien jaar

Voor Willem-Alexander en Máxima is het een bewuste keuze om hun dochters af te schermen van de media. Vanaf de geboorte van Amalia hebben ze aangegeven dat ze hun kinderen een zo normaal mogelijke jeugd willen geven. „Als we daarin niet slagen, hebben we als ouders gefaald”, zei Willem-Alexander eerder. Toenmalig kroonprins Willem-Alexander neemt zijn eigen onbezorgde jeugd als uitgangspunt.

In het tv-interview voorafgaand aan de troonswisseling kwam de positie van kroonprinses Amalia opnieuw aan de orde. Op de vraag of er voor Amalia veel zou veranderen en hoe haar ouders haar begeleiden, benadrukte Willem-Alexander dat zij en haar zusjes over het algemeen geen zelfstandige officiële verplichtingen op zich zullen nemen tot na hun achttiende verjaardag. „Amalia realiseert zich heel goed dat zij de volgende is die aan de beurt is, maar ze moet de kans krijgen te ontdekken wie ze is. Als je niet kunt ontdekken wie je bent, kun je geen dienende functie bekleden.”

Het koninklijk paar wil zijn dochters de kans geven om zo gewoon mogelijk op te groeien, samen met vriendjes en vriendinnetjes. Koning Willem-Alexander is ook op die manier opgegroeid en pas na zijn achttiende verjaardag, toen hij lid werd van de Raad van State, begon hij met zijn officiële verplichtingen.

Naar alle waarschijnlijkheid zal prinses Amalia dus vanaf haar achttiende jaar aanwezig zijn op Prinsjesdag. Voor Koningsdag bestaan er geen officiële regels. Willem-Alexander was al jong aanwezig op Koninginnedag, het toenmalige defilé op Paleis Soestdijk. Toen hij net veertien jaar oud was –en zijn moeder koningin van Nederland was geworden– ging hij voor het eerst mee tijdens de traditionele Koninginnedagen in het land. Ook vergezelde hij zijn ouders met regelmaat bij officiële verplichtingen. Zijn eerste officiële optreden had de koning op zijn veertiende; hij opende de Rotterdamse Willemsbrug.

Uitzondering

Voor kroonprinses Amalia staan voorlopig geen officiële taken op de agenda. Zij heeft dus nog even de tijd om buiten het zicht van de camera’s haar weg te vinden. De door Willem-Alexander in 2005 bedachte mediacode draagt bij aan de haalbaarheid daarvan.

Met deze code wil de koning de privacy van zijn familie beschermen. De pers mag geen privéfoto’s maken van de Oranjes en dan met name niet van de drie prinsesjes.

In ruil daarvoor organiseert het koninklijk paar gemiddeld drie keer per jaar fotosessies. Ook is onder andere de eerste schooldag een vast fotomoment voor de pers en hebben fotografen het tijdens koninklijke huwelijken en doopplechtigheden steevast op de prinsesjes voorzien.

Amalia, Alexia en Ariane zijn in dat opzicht wel aan de pers gewend en weten zich dapper door de fotosessies heen te slaan. „Zwaaien en glimlachen, dan is het snel over”, is het advies dat Amalia daarbij heeft voor haar jongere zusjes.

Dat de koning en de koningin hun kinderen graag buiten de schijnwerpers willen laten opgroeien, is een nobele gedachte. Tot nog toe lijkt hun missie geslaagd. Of de prinsesjes –en dan voornamelijk Amalia– er op termijn aan kunnen wennen om voortdurend in het middelpunt van de belangstelling te staan, is een moeilijk te beantwoorden vraag. Dat resultaten uit het verleden geen garantie bieden voor de toekomst is een feit. Juist vanwege het gegeven dat de meeste Nederlanders tegenwoordig beschikken over een telefoon met camera wordt het afschermen van Amalia en haar zusjes alleen maar moeilijker naarmate ze ouder worden en hun vleugels uitslaan.

In hun missie om de privacy van hun dochters zo veel als mogelijk te waarborgen, zijn Willem-Alexander en Máxima toch enigszins uitzonderingen; de meeste koninklijke collega’s halen hun kinderen wat meer voor het voetlicht. Met name prinses Estelle van Zweden zien we met grote regelmaat. George, het zoontje van prins William en prinses Catherine, ging zelfs al mee op een officieel bezoek aan Australië en Nieuw-Zeeland. Zij groeien spelenderwijs op met hoe hun latere leven zal zijn. Voor Amalia zal dat straks even wennen zijn.