Lech is van oorsprong een boerendorp. En nog steeds wonen er verschillende boeren. Zij zijn eigenaar van de koeien die in de zomer de hellingen afgrazen. Die dieren staan nu op stal.

In en rond het centrum van het Oostenrijkse plaatsje is echter geen boerderij te vinden. Hotels en pensions overheersen. De meeste overnachtingen vallen in een hoge prijsklasse. Een goedkope wintervakantie in Lech is niet mogelijk. Niet voor niets staat in Lech het duurste skihotel van Europa. Het is eigendom van een Russische miljardair. Een overnachting in een van zijn chalet­hotels kost al snel 1600 euro.

Lech trekt daardoor veel ”rich and famous”, rijken en beroemdheden. De auto’s in het dorp laten dat zien. Het gaat overwegend om dure Duitse merken als Audi, BMW en Mercedes. Bij hotel Krone staat een Rolls-Royce met een Nederlands nummerbord.

Nederlanders zijn niet de belangrijkste groep bezoekers. Dat zijn Duitsers, Oostenrijkers en Britten, zegt Hermann Fercher, directeur van het toeristenbureau in Lech. „Er komen wel veel Nederlanders naar Lech. Ongeveer 5 procent van de hotelgasten komt uit Nederland.”

Ook dit jaar weer. Het skiongeluk van prins Friso –zondag een jaar geleden– heeft daar geen verandering in gebracht. En ook de economische crisis lijkt in het Oostenrijkse skigebied geen grote rol te spelen. „Het aantal gasten is niet meer en ook niet minder geworden”, zegt Fercher.

Dat de koninklijke familie jaarlijks naar Lech komt, doet het Oostenrijkse stadje vast goed, maar dat zegt Fercher niet hardop. „De Nederlandse koninklijke familie komt hier privé en wil hier vakantie houden. Zij wil hier rust hebben. En skiën, daar komen ze voor.” Als de kinderen van de prinsen naar de skischool gaan, moeten ze daar les kunnen krijgen zonder dat ze opvallen. Dat lukt hun goed, vindt Fercher.

In Lech is er bewondering voor de koningin. „De koningin moet een krachtige vrouw zijn”, zegt een medewerker van het toeristen­bureau van Lech. Het moet verschrikkelijk zijn om je zoon in coma te zien te liggen, zegt ze. De vrouw vindt het bijzonder dat de koninklijke familie ondanks het verdriet om prins Friso weer terugkeerde naar Lech.

Verder wil zij niet te veel aandacht besteden aan het ongeluk, dat op een veelgebruikte skiroute bij het nabijgelegen dorpje Zug gebeurde. Het imago van Lech is dat van skioord met veel mogelijkheden, waar toeristen een fijne vakantie hebben. Dat beeld moet zo blijven. Hoe erg het ongeluk ook is, het toerisme moet door. Daar leeft het dorp van.

Het lawineongeval met prins Friso heeft er in Lech en omgeving wel toe geleid dat er nog meer aandacht wordt besteed aan veiligheid, zegt Fercher. „Dat was altijd al het geval. Maar sinds vorig jaar is dit versterkt. We doen nog meer aan trainingen. En voor het eerst is er een conferentie gehouden over sneeuw en veiligheid. Berggidsen, skileraren en deskundigen hebben daar informatie uitgewisseld.”

Dikke deken

Buiten dwarrelt de sneeuw van een volgende bui naar beneden. Er zijn deze winter in Lech al meters sneeuw gevallen. Gaat het in Nederland vaak om een pak van maximaal 15 centimeter dik, hier viel dit jaar zeker 3,5 meter. Dikke, witte dekens bedekken de daken. Ook op Gasthof Post van de familie Moosbrugger ligt een dik pak. Hier verblijft de koninklijke familie, althans in het naast het hoofd­gebouw gelegen fraaie chalet.

De familie Moosbrugger behoort tot de vriendenkring van de Oranjes. Na het skiongeluk is dat niet veranderd. „Het is toch bijzonder dat de koningin tegen Florian Moosbrugger zei dat ze blij was dat hij het er goed van af had gebracht. Ze had ook boos kunnen worden, omdat hij op het moment van het ongeluk met Friso aan het skiën was”, zei de medewerkster van het toeristenbureau eerder.

De familie Moosbrugger is invloedrijk. Ze bezit verschillende grote panden in het dorp. Het fraai beschilderde Gasthof was vroeger een halteplaats voor de postkoets. Nu is het een chique sterrenhotel.

De achteloze passant merkt er niets van dat hier een koninklijke familie bivakkeert. Zo wil de koninklijke familie het ook hebben. Een observatiecamera aan de muur geeft aan dat alles wel goed in de gaten wordt gehouden. Verder niets. Of is de man voor de hoofddeur van het Gasthof die er na een kwartier nog staat, toch een beveiliger?

De auto’s bij het hotel ver­raden deze middag evenmin dat er Nederlanders verblijven. Als dat nodig is, benutten de beveiligers Oostenrijkse kentekens op de vervoermiddelen. Die trekken minder de aandacht dan Nederlandse nummerborden.

Gezien worden

In de dorpsstraat van Lech is het druk. Skiërs, wandelaars en lang­laufers benutten het laatste uurtje voordat de pistes en de skiroutes dichtgaan vanwege de invallende duisternis. Andere toeristen winkelen in de soms chique shops. Hier kan opeens een prins of prinses langskomen.

Twee grote buitenterrassen met verwarming bij het riviertje de Lech zitten vol. Harde muziek uit de boxen moet voor gezelligheid zorgen. In het van oorsprong chique en rustige Lech passen de ondernemers zich aan aan de wensen van de bezoekers. De terrassen zijn voor beroemdheden die graag gezien willen worden een mooie plek om daaraan te werken. De koninklijke familie zoekt echter juist de anonimiteit op.

Pension Juliana

Zijn er nog meer plaatsen die verwijzen naar de Nederlandse royals? Tegen Lech aan ligt het kleine dorpje Stubenbach. Nu, in de winter, is het het laatste dorp van het dal, omdat de doorgaande weg over de pas bij Warth vanwege de vele sneeuw dichtzit.

In Stubenbach staan twee grote huizen bij elkaar met namen die vragen oproepen. Het ene heet Haus Bernhard, en nog geen vijf huisnummers verderop staat Pension Juliana. Een verwijzing naar de koninklijke familie?

De eigenares van pension Juliana snapt de gedachte. „Koningin Juliana is hier geweest. Zij heeft hier koffiegedronken en haar naam in ons gastenboek geschreven. Ons pension is echter niet naar haar vernoemd. Mijn grootmoeder heette ook Juliana”, zegt ze met een brede glimlach.

En hoe zit het met Haus Bernhard? „Nee, ik geloof niet dat dat iets met de prins te maken heeft”, zegt ze. Bij Haus Bernhard is niemand aanwezig.

Misschien komt er ooit nog een Haus Beatrix of Hotel Willem-Alexander in Lech. Of toch niet? Het lijkt erop dat de koninklijke familie daar zelf niet op zit te wachten.

Al tientallen jaren in Lech

De Nederlandse koninklijke familie komt al jaren in Lech. Het Oostenrijkse dorp in Vorarlberg is sinds de jaren zestig van de vorige eeuw de vaste bestemming voor de wintersportvakanties van de Oranjes.

Begin jaren vijftig reizen koningin Juliana en prins Bernhard regelmatig naar de Alpen voor een wintervakantie. Zij gaan naar plaatsen als Gstaad, Sankt Moritz, Val d’Isere of Sankt Anton. Tijdens een skitocht komt prins Bernhard in Lech terecht. Het dorp bevalt hem goed en de familie kiest de volgende keer voor dit skioord. Sindsdien is dat niet veranderd.

Lech ligt op 1450 tot 1720 meter hoogte. Tot begin vorige eeuw was het een stil boerendorp. Vooral na de Tweede Wereld­oorlog veranderde het steeds meer in een vakantieplaats. Tegenwoordig staat het dorp vol –veelal dure– hotels en appartementen­complexen voor de wintersport. Lech ligt in het centrum van een serie kabelbanen en skiroutes.

De komst van de Nederlandse koninklijke familie naar Lech heeft het dorp zeker een impuls gegeven. Tegenwoordig weten rijken uit heel Europa het dorp te vinden. En het bleef niet bij de Nederlandse koninklijke familie. Zo is de koning van Jordanië tegenwoordig ook een vaste bezoeker.

Het bezoek van (koningin) Beatrix en haar familie heeft de afgelopen vijftig jaar een paar keer onder druk gestaan. In de jaren negentig was de keuze voor Oostenrijk als vakantiebestemming omstreden vanwege het naziverleden van Kurt Waldheim, die president van het land was geworden. In 2000 was er opnieuw kritiek, toen de partij van de extreem nationalistische Jörg Haider tot de Oostenrijkse regering was toegetreden. Beide keren reisde de koningin, na overleg met de premier, wel naar Lech af. Daarbij speelde mee dat het om een privéreis ging.