Er was afgelopen zomer veel te doen rond het middelpunt van de Benelux. Twee dorpen in Brabant ruzieden om de vraag wat zich nu het middelpunt van de Benelux mag noemen. Is dat Moergestel of het 30 kilometer verderop gelegen Chaam?

Beide dorpen markeerden dit jaar hun middelpunt. Staatssecretaris Knapen van Buitenlandse Zaken, afkomstig uit Brabant, onthulde in mei een wegwijzer op Moergestels middelpunt. In hun wiek geschoten Chaamfans plaatsten van de weeromstuit een kunstwerk van Berrie Martens op hun middelpunt.

„We zijn zeker al tien jaar bezig om iets leuks te verzinnen om Chaam als middelpunt van de Benelux op de kaart te zetten”, zegt Martens. „Nu heeft Moergestel dat idee van ons gepikt.”

De ruzie tussen de dorpen begon toen het Kadaster in 2010 in opdracht van de secretaris-generaal van de Benelux het middelpunt namat. Uit het onderzoek van de organisatie bleek dat niet Chaam, maar Moergestel het middelpunt was. Voor Moergestel kwam deze verrassing heel goed uit. De burgemeester van Moergestel, H. Jansen, vindt het een „mooie opsteker” voor de viering van 800 jaar Oisterwijk –de gemeente waartoe Moergestel behoort– volgend jaar.

Chaam weet zich echter sinds 1822 middelpunt van de huidige Benelux. In dat jaar rekende generaal J. de Man, directeur van het Topografische Bureau, uit dat het geografisch zwaartepunt in Chaam ligt. Hij stelde dit vast door een kader op de kaart te trekken om de landsgrenzen van de huidige Benelux. Binnen het kader werden twee diagonalen getrokken. Het zwaartepunt bevond zich op het kruispunt van de twee diagonalen. Op de kaart ontmoetten de twee diagonalen elkaar in Chaam.

Het Kadaster pakt het anders aan. Het kijkt naar landsgrootte en gewicht. Wanneer je de kaart van de Benelux op karton zou plakken en uitknippen langs de grenzen is het geografisch middelpunt dat punt waarop het in evenwicht kan balanceren op een potloodpunt. Moergestel is dan, volgens het Kadaster, het punt van balans.

Op uitnodiging van Knapen hebben inwoners van Moerges­tel en Chaam op zijn Facebookpagina over de kwestie gediscussieerd. Hoewel de reacties geen uitsluitsel over de kwestie hebben opgeleverd, wil Knapen ook in Chaam zijn gezicht laten zien. „Of je nu voor de meting van het Kadaster stemt, of uitgaat van de historische documenten, het middelpunt van de Benelux ligt in elk geval in Brabant”, concludeert hij.

Voor Martens is het zonneklaar dat het mooiste middelpunt van de Benelux in ieder geval in Chaam ligt. Hij wijst op zijn kunstwerk van drie ”blije mensen” die elk een van de drie landen van de Benelux vertegenwoordigen. Met dit kunstwerk wil Martens benadrukken dat de inwoners van Chaam blije mensen zijn.

Beide dorpen pakken de kwestie „leuk en ludiek” op, vindt Martens. Zo heeft de Stichting Oisterwijk 800, initiatiefnemer van het middelpunt in Moergestel, aan deze discussie een toeristische draai gegeven door een fietsroute uit te zetten van het ene middelpunt naar het andere middelpunt van de Benelux. Martens ziet ook wel voordelen in de discussie: „Hoe meer middelpunten, hoe beter; als ze maar in Brabant liggen.”

Op zoek naar het verhaal achter opmerkelijke berichtjes van het afgelopen jaar. Vandaag deel 2 in een serie.