De kwestie bij de Raad van State (RvS) draaide gisteren om de vraag of de jongeren in keet 
De Blokhut in Zwartsluis al dan niet verplicht zijn te betalen voor de drankjes en hapjes. 
De Raad stelt dat wekelijks twee jongeren van de club per toerbeurt boodschappen doen. Dat betekent dat men ervan uitgaat dat iedereen een keer trakteert op basis van een redelijke ver­deling.

Bovendien gaat het om een besloten vriendenclub met vaste bezoekers, die bijeenkomen in een blokhut op een bedrijfs­terrein van een van hun ouders.

De gemeente Zwartewaterland reageerde vanmorgen opgetogen, omdat ze hiermee gelijk krijgt van de RvS. In de keet wordt niet uitgegaan van een systeem van verrekening van de aankopen, en er is ook geen entreeprijs. Zwartewaterland bestempelt dit systeem als „de verlengde huiskamer.”

Het Bureau Eerlijke Meded­inging (BEM) vond dat voor deze activiteiten echter een drank- en horecavergunning nodig was. Het college weigerde eerder al de keet aan te pakken, omdat die prima past in het jongeren- en alcoholbeleid van de gemeente, aldus wethouder Meijer. „De Blokhut is een prima voorbeeld van hoe een drankkeet moet zijn.”

Ook R. van den Berg, ouder en eigenaar van De Blokhut, is het daarmee eens. „Zelfs toen­malig premier Balkenende is hier geweest. De keet heeft ervoor gezorgd dat onze jongeren niet aan de drugs of alcohol zijn geraakt”, zo zei hij eerder tijdens de rechtszaak.

Van den Berg handelt onder meer in houten tuinhuizen en De Blokhut is een van zijn showmodellen.

Zo’n zestien jongeren komen er vaak bijeen om te praten en een drankje te gebruiken. Het gaat om een vaste vriendenclub, van wie om de week twee vrienden de koelkast vullen met drank en hapjes. De RvS liet gisteren in de uitspraak meewegen dat het hier om een relatief kleine groep gaat, die niet meer zo vaak samenkomt als eerst het geval was. Hij stelt tevens dat de uitspraak niet als maatgevend voor het hele land mag worden gezien.

STAP, het Nederlands instituut voor alcoholbeleid, reageerde vanmorgen teleurgesteld. Woordvoerder Wim van Dalen stelt dat het ketenbeleid op deze manier terug bij af is. „Er wordt nu officieel geaccepteerd dat deze situatie is ontstaan. De Nederlandse gedoogsituatie is nu uniek binnen Europa.”

Het is volgens STAP een weerspiegeling van hoe er in de directe en bestuurlijke omgeving van de drankketen wordt gedacht. „Er zijn weinig wethouders die het probleem echt willen aanpakken. In plaatsen als Ede, Barneveld en Elburg is het wel geprobeerd, maar dat waren uitzonderingen. En van het liberale kabinet valt er op dit gebied helaas ook weinig te verwachten.”

Een grote klap in de strijd voor alcoholpreventie onder jongeren is dit echter niet, nuanceert Van Dalen. „Er zijn hogere prioriteiten dan het ketenbeleid. Zo is het belangrijker dat er iets gebeurt aan de lage bierprijzen in de supermarkt, aan het na­leven van de leeftijdsgrenzen voor de verkoop van alcohol en aan verdere beperking van alcoholreclame.”

Ook het Bureau Eerlijke Mededinging (BEM), dat samen met Koninklijke Horeca Nederland de zaak voor de Raad van State bracht, brengt nuances aan bij de uitspraak. Michael van Ewijk zegt dat het in de procedure vooral ging om duidelijkheid. „Die is er nu gekomen. Wij hebben ervoor gepleit om deze situatie onder de Drank- en horecawet te laten vallen.”

Het valt volgens Van Ewijk niet te verwachten dat jongeren in keten nu om de beurt hun drank meenemen, om die vervolgens uit te delen aan de rest. „Want zo gaat het in De Blokhut. De enige toegestane situatie is volgens de Raad van State die waarbij de koelkast telkens wordt gevuld op basis van een gentleman’s agreement.”

Van Ewijk vindt desondanks niet dat de situatie rond drankketen terug is bij af. „Daarvoor is er nu al te veel verboden. De grote excessen rond drankketen zijn voorbij.”