Een stage in het kader van de hbo-opleiding sociaal juridische dienstverlening brengt Hermien Jacobs bij de gemeente Deventer, afdeling sociale zaken. „Binnen mijn studiegroep heersten allerlei vooroordelen over de mensen die daar aanklopten. Ik wilde weten hoe het echt zat.”Jacobs komt diverse schrijnende gevallen tegen. „Simpele stappen zijn voor mensen in de bijstand reuzensprongen. Ze moeten bijvoorbeeld weer leren om ergens op tijd te zijn.”

Na het afstuderen, in 1998, besluit ze te gaan werken bij de gemeente Nijkerk. In een vergelijkbare functie probeert ze ook daar mensen in lastige situaties verder te helpen. „Ik probeerde altijd in gesprek te komen, zonder een oordeel te vellen. Mensen doen nooit iets zomaar, er is altijd een reden.”

In 2001 belandt ze als leerplichtambtenaar op de afdeling onderwijs, in 2005 krijgt ze een adviserende functie. Al die jaren geniet ze vooral als ze partijen bij elkaar kan brengen. Tijdens een opleiding tot mediator groeit voor het eerst de gedachte aan een carrièreswitch. Een latere opleiding tot coach versterkt dat verlangen. „De opleidingen kon ik goed gebruiken in mijn functie als ambtenaar, maar in de praktijk benutte ik die vaardigheden slechts een paar uur in de week. Ik wilde meer. Ik ontdekte waar mijn passie lag.”

Jabobs besluit in 2008 minder te gaan werken en voor zichzelf te beginnen. Haar coachingsbureau geeft ze de naam Ondersteboven coaching. „Ik probeer het onderste uit mensen naar boven te halen. We gaan op zoek naar interesses en kwaliteiten waarvan ze niet weten dat ze die bezitten. Dat kost energie. Maar het geeft niet als mijn klanten na afloop moe naar huis gaan.”

Zelf spijkert ze haar kennis voordurend bij. Zo volgde ze een training bij de trainingsinstelling School voor Zelfvertrouwen. „Mensen zijn opgevoed met denken en minder met voelen. Juist vanuit emoties kunnen problemen worden opgelost, omdat mensen zich dikwijls laten leiden door boosheid, angst of verdriet.” Ze besluit franchiseondernemer te worden voor deze organisatie. „Het voordeel is dat zij diverse producten op de plank hebben liggen die ik in mijn praktijk kan gebruiken.”

Ze formuleert bedachtzaam. Als een echte coach peilt ze de gedachten van haar gesprekspartner. Het grootste verschil tussen beide banen? „De vrijheid en de snelheid. Als ik in Nijkerk een beleidsnotitie schrijf, kan het jaren duren voordat ik resultaat zie. Zo’n plan moet over verschillende schijven, iedereen moet zijn mening geven. Als eigen baas bedenk ik vandaag iets, overleg ik met betrokkenen en voer ik het meteen uit.”

Zo’n twintig mensen zaten inmiddels bij de 35-jarige Jacobs op de sofa. Ze heeft de smaak te pakken. „Coaching maakt je rijker.” Figuurlijk dan, in letterlijke zin hanteert de coach „bescheiden” tarieven. „Ik vraag tussen de 75 en de 100 euro per uur, terwijl in de markt het dubbele voorkomt. Ik hoef er niet rijk van te worden, als ik maar een goede boterham verdien.”

Bij de gemeente Nijkerk komt het werk vanzelf naar haar toe, als coach moet ze op zoek naar klanten. „Acquisitie plegen is een vak apart. Adverteren in een huis-aan-huiskrantje werkt bijvoorbeeld niet. Ik moet het echt hebben van mond-tot-mondreclame. De crisis werkt in mijn voordeel. Juist nu zie je dat ontslagen werknemers vastlopen en bij een coach aankloppen.”

Op de vraag wat haar het meest tegenvalt als kleine zelfstandige blijft het lang stil. „Een carrièreswitch is meer dan het veranderen van werk. Er komt in mijn geval meer bij kijken: communicatie, administratie, onderhandelen. Maar ik heb ontdekt dat er genoeg mensen zijn die me wilden helpen. Ik moest even een drempel over, maar ben gewoon in mijn netwerk gaan werven. Dan blijkt dat je het niet alleen hoeft te doen.”

Jacobs pint zich niet vast op een datum waarop ze haar ontslagbrief bij de gemeente Nijkerk zal indienen. „Die baan geeft mij zekerheid”, zegt ze in haar rol als ambtenaar. Om als coach te vervolgen: „Mijn denken, voelen en handelen zitten nog niet op één lijn. Mijn gevoel wil wel, maar mijn denken heeft tijd nodig. Ik ben geen persoon van de grote stappen.”

Dit is het zesde deel in een serie over carrièreswitchers.