Ook eretitels als Dichter, Denker of Fotograaf des Vaderlands worden aangepast.

Theoloog der Nederlanden Mirella Klomp vroeg zich vorig jaar, toen ze de eretitel kreeg toebedeeld, al af wat de term vaderland eigenlijk betekent. „Nederland en vaderland vallen niet per se samen, want veel inwoners van Nederland zijn ergens anders geboren.” Daarnaast vindt ze de term veel te veel op mannen gericht: „Waar zijn de moeders eigenlijk?”

Als theoloog heeft ze ook een bezwaar tegen de term ”des vaderlands”: „Voor een christen kan Nederland nooit volledig samenvallen met het vaderland. Er is voor ons altijd ook nog die andere Vader, met het Koninkrijk van God en het land van melk en honing. Dat mogen we niet vergeten.”

Andere dragers van de titel ”des vaderlands”, zoals de dichter en de denker, vinden de nieuwe titel ”der Nederlanden” open en tijdloos. ”Des vaderlands” noemen ze een ouderwetse term. Klomp: „Ach, als theoloog ben ik wel gewend aan oud taalgebruik. Maar als liturgiewetenschapper weet ik ook dat taal verandert. Daar moeten we niet te moeilijk over doen.”

Over de naamswijziging naar ”der Nederlanden” zijn alle dragers van de titel en de achterliggende organisaties het eens geworden. Klomp: „Het is niet mijn of ons persoonlijk besluit, maar het is het resultaat van een weloverwogen gesprek met de achterbannen en de organiserende partijen.”

Gewichtigheid

In 2000 werd de term ”des Vaderlands” geïntroduceerd, toen Gerrit Komrij werd aangewezen als Dichter des Vaderlands. Later volgden onder meer de Denker des Vaderlands en de Theoloog des Vaderlands. Dit zijn roulerende titels voor een vooraanstaand vertegenwoordiger van het vakgebied, die aangesteld wordt om het belang en de waarde van zijn of haar sector als ambassadeur te promoten.

Met de titel ”der Nederlanden” kiezen de ambassadeurs voor een titel die nog steeds een zekere gewichtigheid moet uitstralen, aldus de samenwerkende organisaties. Daarbij spreekt het meervoud in de titel ook de wens uit dat „alle inwoners van het Koninkrijk der Nederlanden” zich betrokken voelen bij de activiteiten van de ambassadeurs. Ook is een afweging dat er geen onderscheid meer gemaakt wordt tussen vaderland en moederland, waarmee de nieuwe benaming „beter aansluit bij de huidige maatschappelijke ontwikkelingen”.

Er is vrijdag een officiële openbare viering van de nieuwe naam in Spui25, in Amsterdam. Die is ook online te volgen.