Aan weerszijden van het plein wapperen Nederlandse en Spaanse vlaggen. „Geef acht!” brult een militair. Tientallen duiven stijgen verschrikt op en maken nog een rondje boven de Dam voordat ze op een dak neerstrijken.

Muziek weergalmt over het plein. De beide koningsparen luisteren naar de volksliederen, de koningen inspecteren de erewacht; daarna volgt een gesprek met Spaanse jongeren.

Als koning Felipe en koningin Letizia later een krans leggen bij het Nationaal Monument, gutst de regen neer, maar het programma wordt strikt op tijd afgewerkt.

’s Middags bezoeken de beide koningen een sportmiddag van de Cruyff Foundation. In Westpoort, het havengebied tussen Amsterdam en IJmuiden, is er aandacht voor waterstof. Die moet in de toekomst in het Spaanse Bilbao worden gemaakt en per schip als gekoelde vloeistof naar Amsterdam worden gebracht, zodat Nederland minder afhankelijk wordt van fossiele brandstoffen. Bij de bedrijven Evos en Sunoco krijgen de koningen er uitleg over. Tussen de enorme opslagtanks is het kerktorentje van Ruigoord te zien. Het boerenland rond het dorpje werd industriegebied.

Bij Evos klettert de regen op de paraplu’s als de vorsten te horen krijgen dat er 1,2 miljard liter kan worden opgeslagen en dat daarvoor drieduizend schepen per jaar aanmeren. Groot bezwaar van waterstof als nieuwe energie is nog wel dat het veel duurder is dan de huidige brandstoffen.

Verder gaat de stoet, over bochtige weggetjes naar Sunoco. De lucht trekt open. De koningen worden als hoogheden –in plaats van majesteiten– aangesproken en zelfs klinkt het familiaire „you guys”, maar de uitleg is helder: de komende jaren wordt hard gewerkt aan energietransitie.

De eerste dag van het staatsbezoek wordt afgesloten met een staatsbanket in het Koninklijk Paleis Amsterdam. Daarbij zijn ook prinses Amalia, prinses Beatrix en prinses Margriet aanwezig. Koning Felipe benadrukt dat een eensgezind in Europa belangrijk is, ook gezien recente gebeurtenissen „zoals de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne of het voortdurende conflict in Gaza en de wijdere regio van het Midden-Oosten”.

Koning Willem-Alexander bedankt zijn collega dat prinses Amalia –omdat ze werd bedreigd– vorig jaar in Madrid kon wonen en vandaaruit haar studie aan de Universiteit van Amsterdam kon voortzetten. „Een ontroerend bewijs van vriendschap in een moeilijke tijd.”

Spanje heeft een speciale plaats in het hart van koning Willem-Alexander en koningin Máxima, omdat ze elkaar daar 25 jaar geleden ontmoet hebben. „En de rest is geschiedenis.”