De Stemming: ”Elke dag BBBeter”? In de peilingen even niet
Bij de Provinciale Statenverkiezingen in maart kleurde iedere provincie nog BBB-groen. Nu, dik een halfjaar later, is het de vraag of het de partij van Caroline van der Plas lukt 10 zetels te halen. Hoe reëel is de optie dat de BoerBurgerBeweging (BBB) op 22 november opnieuw verrast?
Daling na daling
Hoewel 10 zetels in de Tweede Kamer een vertienvoudiging zou zijn ten opzichte van het resultaat van maart 2021, zou het ook een forse duikeling zijn. Omgerekend haalde BBB in maart, bij de provinciale verkiezingen, namelijk ruim 30 zetels; meer dan verwacht.
Na die stembusgang scoorde BBB in meerdere peilingen voor de Kamerverkiezingen meer dan 30 zetels. Maar al voordat Pieter Omtzigt zijn eigen partij –NSC– oprichtte, zette BBB in de peilingen een daling in. Zo scoorde de partij in juni bij I&O Research nog 28 zetels; in juli waren er daar nog 21 van over. Weer een maand later peilde I&O BBB op 13 zetels. Die daling van 8 zetels was te verklaren doordat ook NSC in deze peiling was meegenomen, en daarin 31 zetels scoorde.
In de periode daarna daalde het gepeilde zetelaantal echter verder. In de tussenstand die I&O vorige week uitbracht, staat de partij op 8 zetels, tegenover 11 twee weken daarvoor. In andere peilingen staat BBB nu eveneens op minder dan 10 zetels. Dinsdag kwam een peiling van EenVandaag en Ipsos naar buiten. Daarin zakt de partij naar 9 zetels, een verlies van 3 in twee weken tijd.
Ook de agrarische achterban haakt voor een deel af, zo bleek maandag uit een peiling van Nieuwe Oogst onder het eigen Opiniepanel van het agrarisch vakblad. BBB haalde in september nog 69 procent van de stemmen, maar levert fors in; deze maand sprak nog maar 53 procent van de respondenten zijn of haar voorkeur uit voor de partij.
Volgens campagneleider Henk Vermeer kan BBB echter nog steeds de grootste worden, zei hij recent tegen het Reformatorisch Dagblad. „Twee weken voor de Provinciale Statenverkiezingen werden we gepeild op 16 Kamerzetels, maar de echte piek moest toen nog komen. Op de verkiezingsavond bleken we namelijk overal de grootste te zijn. Waarom kan dat niet weer zo gaan?” BBB wordt in de peilingen „enorm onderschat”, gelooft Vermeer.
Slotpeilingen
Peilingen kúnnen er inderdaad naast zitten, en soms flink ook. In diverse slotpeilingen in maart werd BBB gepeild op 13 Eerste Kamerzetels; dat werden er uiteindelijk 16. En bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 scoorde D66 in een drietal slotpeilingen 19 zetels; dat werden er 24.
Kortom: BBB kan het volgende week woensdag zeker beter doen dan de kiezersonderzoeken nu doen vermoeden. Maar als de partij in de slotpeilingen niet fors stijgt, is een uitkomst waarbij BBB in de buurt komt van de grootste partijen onwaarschijnlijk.
