De beelden die de wereld vanuit Palestijnse ziekenhuizen in Gaza bereiken, zijn hartverscheurend. Stervende baby’s, operaties die bij het licht van een mobiele telefoon worden uitgevoerd, ernstig zieke patiënten die geen water en medicijnen krijgen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie functioneert geen enkel hospitaal meer naar behoren.

Vanuit alle delen van de wereld klinkt dan ook de oproep aan Israël om een staakt-het-vuren in acht te nemen. Om meer humanitaire hulp toe te laten en burgers de gelegenheid te geven een veilig heenkomen te zoeken. De afgelopen dagen is die eis vooral ingegeven door de situatie in de ziekenhuizen.

De Amerikaanse regering –de belangrijkste bondgenoot van Israël– heeft dit weekeinde haar ernstige bezorgdheid uitgesproken over de mogelijkheid dat het Israëlische leger het al-Shifaziekenhuis in Gaza-Stad zal proberen te veroveren, terwijl zich nog patiënten en medisch personeel in het complex bevinden. Ze is bang dat zij slachtoffer zullen worden van vuurgevechten tussen militairen en terroristen van Hamas.

Commandocentrum

Dat Israël zijn pijlen op dit ziekenhuis richt, komt doordat zich onder de gebouwen het belangrijkste commandocentrum van Hamas bevindt, dat via tunnels met de rest van het ondergrondse netwerk van de beweging is verbonden. Het is bepaald niet de enige plaats waar Hamas militaire faciliteiten en opslagplaatsen voor oorlogstuig onder civiele gebouwen heeft verstopt. De afgelopen dagen ontdekten de Israëlische strijdkrachten wapens en munitie in moskeeën, scholen en andere ziekenhuizen.

Het leger bevindt zich daarmee in een onmogelijk dilemma. Om Hamas effectief aan te pakken, moet het diep doordringen in de infrastructuur van de terreurbeweging. Dat brengt tegelijkertijd enorme risico’s op het maken van burgerslachtoffers met zich mee. Want een beproefde tactiek van Hamas is zijn eigen mensen als menselijk schild te gebruiken. Maandagmiddag gaf het Israëlische leger nog een video vrij waarop is te zien dat een Hamasstrijder een granaat op Israëlische troepen afvuurt vanuit de ingang van een ziekenhuis. Intussen blijft de terreurbeweging de dood van onschuldige Palestijnen breed in de media uitmeten.

Tegelijkertijd probeert Israël juist op alle mogelijke manieren te voorkomen dat onschuldige Palestijnen het slachtoffer van de oorlog tegen Hamas worden. Door te waarschuwen als gebouwen worden aangevallen, door burgers op te roepen naar het zuiden van de Gazastrook te vertrekken, weg van het slagveld. Israël bood zondag nog aan baby’s uit het al-Shifaziekenhuis te helpen evacueren en ook de patiënten uit andere hospitaals een veilige aftocht te bieden.

Zondag leverden Israëlische militairen ook 300 liter dieselolie bij al-Shifa af om de generatoren van het complex draaiend te houden. Hamas weigerde die brandstof echter in ontvangst te nemen. „Dit aanbod kleineert de pijn en het lijden van de patiënten die opgesloten zitten zonder water, voedsel en elektriciteit”, aldus een verklaring. De Palestijnse terreurbeweging wees er bovendien op dat zij niets van doen heeft met het bestuur van het hospitaal en dus niet betrokken is bij de besluiten van het medisch management.

Ander beeld

Opnames die het Israëlische leger maandag verspreidde, laten echter een ander beeld zien. „Nadat we de brandstof hebben afgeleverd, zullen onze troepen zich terugtrekken. Jullie kunnen een ambulance sturen om het op te halen”, aldus een Israëlische vertegenwoordiger. Op een video is te zien dat de diesel inderdaad wordt neergezet. Uit een gesprek met een staflid van al-Shifa wordt vervolgens duidelijk dat er „een probleem is”. „Wat is het verhaal”?, vraagt de Israëliër. „Abu Rish wil deze hoeveelheid brandstof niet”, is het antwoord. Abu Rish is de directeur-generaal van het door Hamas gerunde ministerie van Gezondheid in Gaza.

De wereldwijde verontwaardiging rond de situatie in de ziekenhuizen in Gaza laat eens te meer zien welke rol de informatieoorlog in dit conflict speelt.