Jarenlang misbruik in christelijke leefgemeenschap L’Arche
De rooms-katholieke theoloog Jean Vanier, die de christelijke gemeenschap L’Arche in het Franse Trosly-Breuil stichtte, gebruikte de organisatie als dekmantel voor seksuele praktijken.
Dat blijkt uit een rapport van een groep onderzoekers dat maandag werd vrijgegeven.
Vanier richtte de organisatie L’Arche (De Ark) in Frankrijk op. De organisatie bestaat uit leefgemeenschappen waar mensen met en zonder verstandelijke beperking elkaars leven delen. In de loop der jaren breidde de organisatie zich uit naar meer dan dertig landen. Ook in Nederland bevindt zich een afdeling van L’Arche.
Twee jaar geleden werden er beschuldigingen tegen Vanier geuit. Zes misbruikslachtoffers spraken zich voor het eerst uit nadat Vanier in 2019 op negentigjarige leeftijd overleed. Vervolgens werd een onderzoek naar de oprichter en leider ingesteld.
Uit het onderzoek blijkt dat Vanier een verborgen „mystiek-seksuele” sekte in stand hield. Het rapport suggereert dat Vanier L’Arche oprichtte als een dekmantel voor seksuele praktijken. Voor het onderzoek raadpleegde een team van wetenschappers 1400 privébrieven van Vanier, waaronder honderden uit een geheime map. Ze interviewden 89 mensen, waarvan er acht slachtoffer waren van Vanier.
Roofzuchtig
Tina Bovermann, directeur van L’Arche in de VS, schrijft in een reactie op het onderzoek: „De moed van de vrouwen en de dood van Vanier in 2019 leidden tot archiefonderzoek dat onthulde dat Vanier deel uitmaakte van een kleine sektarische groep die roofzuchtige en afwijkende praktijken goedkeurde. De leden, partners en vrienden van L’Arche werden door Vanier voorgelogen en bedrogen.” Bovermann zegt dat het nieuws de leiders van L’Arche heeft „verbaasd”. „We blijven achter met veel vragen.”
De onderzoekscommissie schrijft over een Franse beweging, genaamd L’Eau vive (Levend Water), die in de jaren vijftig werd geleid door Thomas Philippe. Deze priester ontwikkelde „theologische argumenten om zijn seksuele praktijken met nonnen of jonge lekenvrouwen die een religieuze roeping ambieerden te rechtvaardigen”, aldus het rapport. Philippe was de mentor van Vanier. Hij was tot 1991 directeur van het spirituele centrum van L’Arche. Samen met Vanier bleef Philippe tientallen vrouwen misbruiken tijdens hun werk bij L’Arche, aldus de commissie. De slachtoffers van Vanier waren meestal rooms-katholieken uit „bevoorrechte sociale milieus”, van wie sommigen religieuze geloften hadden afgelegd.
Prijs
Tijdens zijn leven stond Vanier bekend om zijn geloof, zijn zachtheid en zijn vriendschap met gehandicapten. In 2015 won hij de Templeton Prize, die ook wel een ”Nobelprijs voor religie” wordt genoemd.
De afdeling van L’Arche in de VS heeft „de verraderlijke grooming, de psychologische en spirituele uitbuiting, het opzettelijke gebruik en misbruik van macht, het seksuele geweld, de leugens, manipulatie en bedrog” door Vanier en Philippe veroordeeld. Ze verontschuldigden zich voor het leed dat is veroorzaakt door het misbruik.
Onderzoekers concludeerden dat L’Arche als project en organisatie niets te maken heeft met een sekte en dat de overtuigingen van L’Eau vive zich niet hebben verspreid onder L’Arche-leiders elders.
