Marokkaanse rellen: „Pak de raddraaiers op, maar laat de rest met rust”
Marokko speelt zaterdag de WK-kwartfinale tegen Portugal. Drie keer draaide het na een wedstrijd van het Afrikaanse land uit op rellen. Wat doet dat met de Marokkaanse gemeenschap?
De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema begon haar tweet dinsdag nog positief. Nadat het Marokkaanse elftal een overwinning op Spanje had geboekt, complimenteerde ze iedereen binnen de Marokkaanse gemeenschap „die zo zijn best doet om te zorgen dat het ook een echt feest is”.
Halsema doelde daarmee waarschijnlijk op jongerenwerkers en buurtvaders die door de gemeenschap worden ingezet om de rust op straat te bewaren. De betrokken Marokkaanse Nederlanders werken samen met autoriteiten als politie en gemeente en moeten jongeren ervan weerhouden te gaan rellen.
„En voor de anderen die het verpesten voor hun buren, hun ouders, hun vrienden en hun gemeenschap: ga naar huis, gedraag je en bedenk dat het je alleen een strafblad, straf en minachting oplevert”, zo schreef de burgemeester in de rest van de tweet.
Habib El Kaddouri (48), coördinator bij het Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders, ziet om zich heen hoe de rellende jongeren zich van niets en niemand wat aantrekt. Voor de wedstrijd van zaterdag houdt hij zijn hart vast.
Hoe kijkt de Marokkaanse gemeenschap aan tegen de rellen?
„Het is een smet op de feestelijkheden. Natuurlijk veroordelen we de rellen. Net als alle andere burgers vinden we dat figuren die de regels aan de laars lappen, opgepakt moeten worden.
Tegelijk zijn de ongeregeldheden een probleem waar we als gemeenschap en samenleving mee worstelen. De rellen stralen af op alle Marokkaanse Nederlanders, terwijl het overgrote deel zich gewoon netjes aan de regels houdt.
De rellende jongeren zijn duidelijk afgehaakt. Ze trekken zich nergens wat van aan en steken hun middelvinger op naar de overheid. En het vervelendste is dat ze zich nergens meer door laten tegenhouden, ook niet door gezagsdragers binnen de Marokkaanse gemeenschap. En ouders zijn de grip op hun kinderen kwijt. Het is een probleem dat me echt zorgen baart.”
Heeft u een verklaring voor die gezagscrisis?
„Er spelen natuurlijk allerlei sociologische oorzaken mee, zoals het opgroeien in een achterstandswijk. Het sentiment onder een deel van de Marokkaans-Nederlandse jongeren lijkt zich echter ook steeds meer tegen Nederland te keren. Dat de jeugd zich zo afzet is enerzijds een gevolg van de stigmatisering door de politiek en het uitvergroten van excessen in media alsof geen enkele Marokkaanse Nederlander deugt.
Anderzijds komt het anti-Nederland-sentiment ook voort uit de diaspora-politiek die Marokko voert. Het land probeert bewust in te spelen op de Marokkaanse identiteit van in het buitenland wonende burgers. Neem bijvoorbeeld het nationale voetbalelftal. Bijna 90 procent van de spelers is in Europa opgegroeid. Toch spelen ze allemaal voor Marokko.
Jonge Marokkaanse Nederlanders identificeren zich weer met die voetballers. „Eindelijk hebben we weer iets om trots op te zijn”, zei een van de jongeren die ik onlangs sprak. Als het Nederlands elftal speelt, is het in de wijken waar veel Marokkaanse Nederlanders wonen stil op straat. Prima dat mensen zich verbonden voelen met Marokko, maar het moet zich niet vertalen in een anti-Nederland-sentiment.”
Wat doet dat met de gemeenschap?
„Het onderwerp leeft echt onder de Marokkaanse Nederlanders. Het overgrote deel wil de rellen natuurlijk niet. Dat uit zich op verschillende manieren. Er zijn betrokken Marokkaanse Nederlanders die de jongeren proberen tegen te houden. Denk aan de buurtvaders die zich echt inzetten op straat. Zij gaan met jongeren in gesprek en roepen op tot kalmte.
Er is ook een groep die zich met name via sociale media uitspreekt. Bijvoorbeeld begrafenisondernemer Mourad Baddaou. Hij is een bekend figuur binnen de gemeenschap en riep via TikTok woedend op om per direct te stoppen met rellen. Zijn filmpje werd bijna een miljoen keer bekeken. Eigenlijk zegt hij: „Jullie rellende jongeren verpesten het voor de hele gemeenschap.”
Anderzijds zijn er ook Marokkaanse Nederlanders die het rellen aan zich voorbij laten gaan. Zij zijn van mening dat dit niet hun probleem is. Zij denken: „Waarom moet ik me verantwoorden voor iets wat ik niet doe?””
Sommige mensen zeggen „Het zijn altijd weer die Marokkanen.” Wat is uw boodschap aan hen?
„Koppel het rellen niet gelijk aan onze identiteit, want het is maar een klein groepje dat over de schreef gaat en niet de hele gemeenschap. Als er een exces plaatsvindt op een reformatorische school hoeft ook niet heel de christelijke wereld zich te verantwoorden. Of als boeren op een radicale manier actievoeren, betekent dat ook niet dat alle agrariërs er op die manier in staan.
Ik ben dan ook niet van mening dat alle Marokkaanse Nederlanders afstand zouden moeten nemen van het rellen. Daarmee erken je namelijk dat wij als groep verantwoordelijk zijn voor dit probleem. Pak de raddraaiers op, maar laat de rest met rust.”
Is het zaterdag weer raak?
„Helaas verwacht ik van wel. Of het elftal wint of verliest, ik denk dat het erg onrustig zal worden. Nu Marokko verder komt op het WK gaan steeds meer mensen in steeds meer steden naar buiten om de overwinning te vieren. De kans dat het fout gaat en de politie in moet grijpen, neemt daardoor statistische gezien toe. Voor de wedstrijd van zaterdag houd ik dan ook mijn hart vast.”
