Bij Frisian Flag staat het trainen van internationale samenwerking centraal. Bij veel missies werkt Nederland samen met andere landen. „En daarvoor moeten we oefenen”, aldus woordvoerster Marleen Molema van het ministerie van Defensie.

De straaljagers repeteren verschillende scenario’s in een gebied dat zich grotendeels boven de Noordzee bevindt. Er worden onder meer luchtverdedigingsmissies geoefend. Echte wapens worden niet gebruikt.

De exercitie start vanaf Leeuwarden wegens de nabijheid van het oefenterrein boven de Noordzee. Volgens defensie gaat er daardoor geen trainingstijd verloren.

Tornado’s

Dit jaar nemen zeven landen deel aan de oefening, samen goed voor zo’n zestig vliegtuigen. Nederland doet mee met twaalf F-16’s. Ook België (zeven) en Portugal (vijf) vliegen met deze straaljager. Duitsland komt met tien Eurofighters en het Verenigd Koninkrijk met zes Tornado’s.

Frankrijk doet mee met vijf Mirages 2000D. De Verenigde Staten sturen twaalf F-15’s. Verder komen er tanktoestellen en een Brits storingsvliegtuig. Die verstoort radarsignalen, maar dat gebeurt als oefening.

Per keer stijgen zo’n vijftig vliegtuigen op. ’s Avonds en in het weekend wordt niet gevlogen.

Ten opzichte van vorig jaar is het deelnemersveld iets kleiner. De Polen en Finnen zijn dit jaar niet aanwezig. Niettemin is Frisian Flag ook nu weer een hoogtepunt voor veel vliegtuigspotters. De afgelopen dagen stonden er al mensen rondom de vliegbasis om de inkomende transportvliegtuigen te zien. Vermoedelijk zouden vandaag de eerste gevechtstoestellen arriveren.

Tegen opzien

Naast mensen die reikhalzend uitkijken naar het vliegspektakel zijn er ook omwonenden die er juist tegen opzien. Per dag zullen vijftig vliegtuigen stijgen en landen op de basis. „In totaal zijn er zo’n 2000 vliegbewegingen”, berekent Geert Verf, die namens omwonenden in de Commissie Overleg & Voorlichting Millieuhygiëne (COVM) zit. „Dat zijn grote aantallen.”

Geluidsoverlast

Dat Frisian Flag geluidsoverlast geeft, is evident. Hoeveel overlast er is, hangt van diverse factoren af, denkt Verf. „Allereerst van de wind. Vorig jaar hebben we in het naburige Marsum weinig last gehad, omdat de straaljagers vanwege de oostenwind in de richting van Jelsum en Cornjum opstegen. Die dorpen liggen iets verder van de vliegbasis af en hebben minder bebouwing.”

Verder is het vlieggedrag belangrijk. „De Nederlandse piloten gebruiken de nabrander zo weinig mogelijk en proberen Marsum te mijden door af te buigen. De buitenlandse jongens krijgen die instructie ook wel, maar hebben niet die automatismen. Ik hoop dat daar goed op wordt gecontroleerd, niet alleen vanuit de verkeerstoren, maar ook vanaf de grond.”

Tevreden

Verf is tevreden over de communicatie met omwonenden voorafgaand aan de oefening. „Het zou goed zijn om ook achteraf een evaluatieavond voor buurtbewoners in te plannen.”

De oefening duurt tot 7 april.