Ambitieus Leiden is het bekvechten beu
Als VVD’er weet je dat je mijlenver van de SP afstaat. Dat maakt discussies aangenaam voorspelbaar. Bereik je met de socialisten eenmaal een compromis, dan houden ze zich aan afspraken. Daarom, redeneert de Leidse VVD-wethouder Paul Laudy, valt er goed samen te werken met zijn SP-collega Roos van Gelderen.
Met alle plezier praat VVD-wethouder Laudy (Bouwen) gasten bij over ‘zijn’ pronkjuweel: de eerste ondergrondse parkeergarage in hartje Leiden. Binnenkort opent het nagelnieuwe complex aan de Lammermarkt zijn deuren. Er is plaats voor 525 auto’s, verdeeld over 7 dekken.
Laudy vertelt over de ruime parkeerplekken, tot op een diepte van 22 meter; „een Europees record, heb ik me laten vertellen.” Over licht en ruimte, zodat automobilist zich niet opgesloten voelt. Over bouwkundigen die het water in de mond loopt bij het aanschouwen van zo veel technisch vernuft.
Pendelbusjes
Tot zijn vreugde gaat binnen afzienbare tijd de schop de grond in voor nóg zo’n ondergrondse parkeergarage. Onder de Garenmarkt, eveneens in de binnenstad, moeten over een paar jaar 425 auto’s een plek krijgen.
„Die garages hadden we dertig jaar geleden al moeten bouwen”, zegt de wethouder in zijn werkkamer in het monumentale stadhuis van Leiden. „Eindelijk bieden we automobilisten goede service. En door ondergronds te bouwen, zien we veel minder blik in ons historische centrum.”
Tja, die parkeergarages. SP-wethouder Van Gelderen (Jeugd, Zorg en Welzijn), aangeschoven bij haar VVD-collega, fronst haar wenkbrauwen. Haar partij stemde in het verleden tegen de tientallen miljoenen kostende garages. Leiden had wat haar betreft moeten kiezen voor een systeem van pendelbusjes die bezoekers snel de binnenstad in loodsen.
Maar wie mocht denken dat de liberaal Laudy en de socialist Van Gelderen meestentijds tegen elkaar lopen te katten over onoverbrugbare kloven, die is abuis. De politieke tegenpolen zijn nauwelijks genegen uit te weiden over dossiers waarop ze frontaal botsen. De door de VVD bevochten verlaging van de onroerende-zaakbelasting (ozb) dan, gunstig voor ‘rijke’ huizenkopers. Dáárvan moet de SP, vanouds de partij van huurders, toch wel gruwen? Nee, schudt Van Gelderen een tikje geërgerd haar hoofd. „Dat de SP per definitie huizenbezitters dwars wil zitten, is een onjuist vooroordeel over mijn partij.”
Telefoonboek
Leiden heeft de „vechtcultuur” in de gemeentepolitiek een jaar of zeven vaarwel gezegd, geeft Laudy aan. Voorheen fabriceerde een coalitie een collegeprogramma „zo dik als een telefoonboek.” Zo’n beetje alles was tot op de komma geregeld. De oppositie had vier jaar lang het nakijken. Frustraties over en weer. „De ene keer had links een blauw oog, de andere keer rechts.”
Tegenwoordig stelt de coalitie alleen op hoofdlijnen een akkoord op en heeft de oppositie meer in de melk te brokkelen, betoogt de VVD-wethouder.
Dat een raadsfractie zo nu en dan de vloer aanveegt met beleid waar de eigen wethouder zich achter schaart – daar liggen Laudy en Van Gelderen niet wakker van. VVD’er Laudy: „Over de bad-bed-broodregeling voor uitgeprocedeerde asielzoekers is landelijk veel te doen geweest. Het Leidse college besloot om illegalen altijd onderdak te bieden. We willen niet dat mensen op straat slapen. VVD-raadsleden keerden zich tegen dat collegebesluit. Uit protest gingen ze flyeren in de stad. Hun redenering was: asielzoekers zijn niet voor niets uitgeprocedeerd, ze moeten terug naar hun eigen land. Met zo’n flyeractie kan ik als wethouder prima leven.”
SP’er Van Gelderen knikt. „SP-raadsleden hebben ook weleens pamfletten uitgedeeld uit protest tegen een collegebesluit om honderden huurwoningen te slopen.”
Veel liever dan te mokken over meningsverschillen willen de wethouders kwijt hoe ze Leiden opstoten in de vaart der volkeren. Laudy, zijn betoog aanlengend met een scheut ruttiaans vooruitgangsgeloof: „Het gaat goed met Leiden, met zijn prachtige binnenstad. De bevolking groeit hard. De komende 15 jaar moeten er 10.000 woningen worden bijgebouwd. We behoren tot de steden met de hoogst opgeleide bevolking. In het Leiden Bio Science Park vind je veel innovatie op farmaceutisch terrein. Daar werken de Nobelprijswinnaars van de toekomst.”
Van Gelderen: „We willen een stad waar iedereen meedoet, niet alleen de hoogopgeleiden.”
Zou Laudy in de schoenen van VVD-leider Rutte staan, dan zou hij gaan voor aankoersen op een „vrijzinnig” kabinet van VVD, CDA, D66 en GroenLinks.
Lokaal kunnen VVD en SP goed zakendoen, filosofeert Van Gelderen, maar landelijke politiek is toch een heel ander chapiter. „Ik zie de VVD en SP nog niet samen een wet maken.”
„Roos”, grapt Laudy, „in Leiden doen wij het land er gewoon bij.”
serie Bonte coalities
Het nieuwe kabinet zal uit een palet aan politieke partijen bestaan. Hoe is de ervaring met bonte coalities in gemeenten? Vandaag deel 6 in een serie: Leiden. Zaterdag deel 7.
Ik geef de coalitie een 6,0
Klaas de Vries, fractievoorzitter van oppositiepartij CDA: „Het college is de stad aan het volbouwen. Er is weinig respect voor het beetje groen dat er in Leiden nog is. Vervelend is ook dat het college een parkeertarief gaat heffen in de wijken rondom het centrum. De bewoners daar worden ten onrechte als melkkoe gebruikt. Daar verzet het CDA zich tegen. Ik was in de jaren negentig van de vorige eeuw gemeentesecretaris van Leiden. Vergeleken met die tijd is de bestuurscultuur verbeterd. College en oppositie vechten minder met elkaar. In 2014 kwamen we als voltallige raad overeen dat de oppositie ook ruimte voor initiatieven krijgt. Wel heb ik de indruk dat die ruimte gedurende de raadsperiode kleiner werd.”
Leiden
Aantal inwoners: 122.915
College: D66 (2 wethouders), VVD (1), SP (1), PvdA (1)
Raad: D66 (12 zetels), PvdA (5), VVD (5), SP (5), CDA (4), GroenLinks (4), Leefbaar Leiden (1), CU (1), PvdD(1), Groep Kok (gelieerd aan PVV, 1)