Reguleer drugsgebruik onder strikte voorwaarden
Het huidige drugsbeleid is failliet. Legalisering van drugsgebruik onder strikte voorwaarden en effectieve verslavingszorg zouden oplossingen kunnen zijn, stelt Jos Roose.
In Nederland is het voor drugscriminelen goed toeven. Het gedoogbeleid heeft de effectieve bestrijding van drugscriminaliteit lamgeslagen. Ons land is centraal gelegen. Ook zijn er, met name in de provincie Noord-Brabant, veel lege bedrijfspanden te vinden waar criminele organisaties drugs kunnen produceren.
We worden in onze provincie dagelijks geconfronteerd met de gevolgen van de florerende drugshandel. Boeren worden afgeperst om hennepteelt op hun akkers te gedogen of drugsafval via de mestkelder af te voeren. Bijna wekelijks lezen we over dumping van drugsafval in de natuur. Ook in de steden slaat de verloedering toe omdat criminele bendes geld witwassen door massaal bedrijfspanden en winkels op te kopen.
Er is inmiddels een taskforce in het leven geroepen die de overlast tegen moet gaan. De taskforce doet goed werk, maar het blijft dweilen met de kraan open.
De overheid heeft jarenlang tevergeefs geprobeerd het gebruik van drugs te ontmoedigen door bestraffing en voorlichting. De vele waarschuwingen voor drugsgebruik worden door een groeiende groep Nederlanders schouderophalend aangehoord. Het is wel duidelijk dat drugsgebruik nimmer geheel uitgebannen kan worden.
Het lijkt erop dat we op een punt gekomen zijn dat de strijd tegen drugs is veranderd in een soort loopgravenoorlog. Iedereen heeft zich met zijn standpunten en belangen ingegraven. Van deze impasse profiteren alleen de drugscriminelen. Het is daarom de hoogste tijd voor een creatieve oplossing.
Zou legalisering een oplossing bieden? Het lijkt een verboden vraag. Vooral als je bedenkt dat in onze tijd tabaksfabrikanten in de beklaagdenbank zitten en overheden wordt verweten dat ze het roken niet hebben ontmoedigd. Welke bestuurder of politicus zou juist nu de verantwoordelijkheid op zich willen nemen voor legalisering van een verslavend goedje als drugs? Het lijkt gewetenloos of op zijn minst nogal onverstandig.
Toch kan het zo niet langer. Als we niets ondernemen zullen met name in Noord-Brabant de problemen alleen maar groter worden. Criminele bendes zullen in toenemende mate de dienst gaan uitmaken in onze leefomgeving. Het is daarom noodzakelijk dat de teelt en de handel zonder pardon worden uitgeroeid. Er moet een einde komen aan de gunstige omstandigheden voor internationale criminele bendes in Noord-Brabant.
Het lijkt erop dat dit alleen maar kan door een harde scheiding aan te brengen tussen het lokale drugsgebruik en de illegale handel en productie. Dit laatste moet met wortel en tak worden uitgeroeid. Het lokale gebruik moet aan banden worden gelegd. Daarnaast moet er zorg zijn voor de gebruiker.
Als het gaat om legalisering van drugs, laten we dan echter niet zo naïef zijn als bijvoorbeeld D66. Die partij riep jarenlang dat legalisering een einde zou maken in de illegaliteit en dat het gunstig zou zijn voor de staatskas. Het tegendeel is waar. De overlast van legale of illegale handel is niet ineens over wanneer de bordjes worden verhangen. Bovendien: willen wij werkelijk geld verdienen met de drugsverslaving van onze jeugd?
Elke vorm van legalisering zou wat ons betreft daarom gepaard moeten gaan met een goed plan voor lokale verslavingszorg. Er zou wetgeving moeten komen die lokale overheden de bevoegdheid geeft vergunningen aan producenten te verstrekken. Daarbij geldt de voorwaarde dat er sprake is van 100 procent toezicht op de teelt, inkoop en verkoop. Ook zal verplicht moeten worden gesteld dat de lokale overheid een uitgewerkt beleidsplan heeft voor de inrichting van effectieve verslavingszorg in de eigen gemeente. Gebruikers zullen zich bijvoorbeeld moeten registreren en kunnen alleen deelnemen als ze akkoord gaan met de toezicht op hun gebruik door een GGD-arts. Bij excessief gebruik kunnen ze een bezoek van de arts verwachten. Elke aankoop moet verder op naam worden geregistreerd en de aangeschafte drugs mogen niet langer dan 24 uur in het bezit zijn van de gebruiker.
De kritiek op ons voorstel is voorspelbaar: wie zal zich in zo’n keurslijf willen voegen? Dit zal geen einde maken aan het illegale gebruik. Wel, dat is wat ons betreft prima. Maar als je als consument geen gebruik wil maken van een legaal aanbod van drugs en je voor lief neemt dat mede door jouw gebruik criminele bendes je leefomgeving verpesten, dan ben je net zo crimineel als die bendes en verdien je dezelfde behandeling.
De auteur is voorzitter van de provinciale ChristenUnie in Noord-Brabant.