Natuurlijk kan men stellen dat er over de aanslag in Sint-Petersburg ook niet zo veel viel te melden. Dat is waar. Maar was dat er bij eerdere aanslagen in Parijs of Brussel dan wel? Goed beschouwd was ook toen op de derde of vierde dag het harde nieuws maar heel beperkt.

Wat er wel was? Verhalen van mensen rondom de plaatsen van het gruwelijke gebeuren –de ooggetuige, de hulpverlener en de politieman– elk met zijn of haar emotie. En die werden gretig gelezen. Kom daar nu eens om bij de aanslag in Sint-Petersburg.

Een tegenwerping kan zijn dat Brussel, Parijs en Stockholm veel dichterbij zijn dan Sint-Petersburg. Dat is zeker waar. Voor mensen in ons land gaat er meer dreiging uit van aanslagen in België, Frankrijk of Zweden dan in Rusland. Bovendien is het een bekend gegeven dat de attentiewaarde van nieuws onder meer bepaald wordt door de uitkomst van het aantal slachtoffers gedeeld door de afstand. Hoe verder weg, hoe minder aandacht, is de bekende regel. Want als er een aanslag zoals die in Sint-Petersburg in Amsterdam zou zijn geweest, dan waren de media in ons land er nog lang niet over uitgepraat. Maar er is meer. Mensen die een bezoek brengen aan Israël verbazen zich er soms over hoe snel het leven daar weer zijn gewone gang neemt als er een luchtalarm is afgegaan of wanneer er een aanslag heeft plaatsgevonden. De Israëli’s hebben in zekere zin leren leven met terreur en geweld.

Dat werpt de vraag op of Europeanen dat op den duur ook gaan doen, nu er met een zekere regelmaat terreurdaden worden gepleegd.

Als dat inderdaad zo is, dan moeten burger, media en overheden zich zeer bewust zijn van de risico’s die dat heeft.

In de eerste plaats is er het gevaar dat men minder alert wordt. De Israëlische autoriteiten zijn altijd op hun qui-vive en geven veel geld uit aan de veiligheid. Men staat altijd op scherp.

Maar is dat ook in Europa het geval? Politieke discussies over extra geld voor politie en leger tonen aan dat er op dit punt geen eensluidende opvattingen zijn, noch bij de politie, noch bij de beleidsmakers, maar ook niet bij de burger.

Een tweede gevaar is dat de terroristen zelf gaan beseffen dat ze met hun aanslagen niet die commotie en onrust bewerken die hun voor ogen staat. Want daar gaat het hen om: zo veel mogelijk angst en paniek zaaien. Niet uitgesloten moet worden dat ze dan andere, wellicht nog zwaardere middelen gaan gebruiken. Daarom zullen veiligheidsdiensten niet alleen bedacht moeten zijn op aanslagen volgens het vaste, bekende patroon, maar ook op acties van terroristen met andere middelen. Alertheid blijft geboden.