Muziek
Orgelpark krijgt barokorgel naar concept van Schnitger

AMSTERDAM – Het Amsterdamse Orgelpark krijgt een nieuw barokorgel, dat het huidige Van Leeuwenorgel uit 1954 gaat vervangen.

Muziekredactie
17 October 2013 22:18Gewijzigd op 15 November 2020 06:29
Prof. dr. Hans Fidom bij het Orgelpark. Beeld Ronald Bakker
Prof. dr. Hans Fidom bij het Orgelpark. Beeld Ronald Bakker

Dat meldde prof. dr. Hans Fidom woensdag. Uitgangspunt voor het nieuw te bouwen instrument is het klankconcept dat „een van de belangrijkste orgelmakers uit de geschiedenis”, Arp Schnitger, in de 17e eeuw ontwikkelde. Tevens wordt het orgel voorzien van 21e-eeuwse technologie.

„Het nieuwe barokorgel zal een klankkwaliteit krijgen die vergelijkbaar is met die van de beste reconstructies van barokorgels tot nu toe. Het klankconcept zal op twee manieren bruikbaar zijn: het zal zo goed mogelijk voldoen aan de voorwaarden om 17e- en 18e-eeuwse orgelmuziek op historisch geïnformeerde manieren uit te voeren; tevens zal de klankrijkdom van het orgel optimaal toegankelijk zijn ten behoeve van 21e-eeuwse musici, componisten en andere kunstenaars”, aldus de website van het Orgelpark.

De voormalige Parkkerk aan het Vondelpark in Amsterdam herbergt inmiddels twee grote romantische orgels en een replica van het middeleeuwse orgel dat Peter Gerritsz in 1479 in de Nicolaïkerk in Utrecht bouwde. „Tot nu toe ontbrak een orgel dat die twee werelden verbindt, en geschikt is voor muziek van componisten als Dietrich Buxtehude en Georg Böhm, en zeker ook Johann Sebastian Bach”, aldus Fidom, bijzonder hoogleraar orgelkunde aan de Amsterdamse Vrije Universiteit. „Om deze muziek recht te doen, overweegt het Orgelpark het nieuwe instrument van twee historische stemmingen te voorzien.”

Het Orgelpark wil dat het nieuwe orgel tevens inspireert tot het maken van nieuwe muziek. „Daarom zal het niet alleen 17e-eeuws mechanisch, maar ook 21e-eeuws digitaal bespeelbaar zijn. Om dit mogelijk te maken, zal het orgel zogeheten ”springladen” krijgen, waarbij elke pijp een eigen ventiel heeft. Door deze ventielen met 21e-eeuwse techniek aan te sturen, kan de organist elk van de geplande 3500 pijpen met elke andere pijp in elke willekeurige volgorde laten klinken”, aldus Fidom. Het Orgelpark heeft ervaring met het combineren van klankconcepten uit het verleden met 21e-eeuwse technologie. In 2011 werd het historische Sauerorgel van MIDI-techniek voorzien.

Een ontwerp van het orgel is nog niet beschikbaar. Dr. Fidom: „Alle details komen in feite in aanmerking als discussiepunt. Wat we wel weten, is dat het orgel naar alle waarschijnlijkheid een grote pedaaltoren krijgt (zoals in Norden), een hoofdwerkkast en een rugwerkkast, waarbij het rugwerk mogelijk zijdelings geplaatst wordt. Dit om plaats en zichtbaarheid te creëren voor ensemblemusici bij de organist.”

Voor de bouw van het nieuwe barokorgel zal de firma Elbertse Orgelmakers uit Soest als hoofdaannemer optreden. In het kernteam dat het project leidt zitten verder Loek Dijkman (voorzitter van de Stichting Het Orgelpark), Johan Luijmes (artistiek leider van het Orgelpark), Hans Fidom (wetenschappelijk medewerker van het Orgelpark) en Peter Peters (wetenschaps- en techniekonderzoeker aan de Universiteit Maastricht). Fidom: „Er zal niet alleen aandacht zijn voor de vraag hoe het orgel precies gebouwd moet worden; ook zullen de discussies die daarmee samenhangen nauwkeurig in kaart gebracht worden.”

Het Orgelpark zal het project internationaal verankeren door kenners uit heel Europa samen te brengen in een zogenoemde Reference Group, die wordt gevormd door musicologen, musici en technici. Het Orgelpark heeft ook een weblog geopend waar iedereen mee kan discussiëren over zaken als de temperatuur, het windsysteem en de structuur.


Lees verder in Digibron:

-”Luide klanken van een replica”, door Evert van Dijkhuizen (Reformatorisch Dagblad 21-4-2012)

-”Onderzoek naar klinkend resultaat”, interview met nieuwe hoogleraar orgelkunde Hans Fidom door Jaco van der Knijff (Reformatorisch Dagblad 21-5-2011)

-”Nieuw orgel van Verschueren in Orgelpark” (Reformatorisch Dagblad 23-3-2009)

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer