Dat is op de website www.kerkconcertendelft.nl te lezen. Ds. L. J. den Breejen, voorzitter van de commissie orgelzaken van de protestantse gemeente te Delft, kondigt daar de restauratie van het drieklaviers orgel (48 stemmen) van Jonathan Bätz uit 1840 aan.

De plannen voor de restauratie dateren al uit het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw. In 1996 stelde dr. Hans van Nieuwkoop een eerste rapport voor een restauratie op. Vanwege gezondheidsproblemen moest Van Nieuwkoop het werk neerleggen en werd Aart Bergwerff aangesteld als adviseur.

In de loop van de tijd werd het oorspronkelijke rapport verschillende keren bijgesteld en werden de plannen versoberd. De conditie van de orgelkas is matig, het orgel is in- en uitwendig vervuild. De conditie van de windkanalen is matig, de belijming van de kanalen is erg droog geworden, met lekkage als gevolg. De conditie van de verschillende windladen is matig.

De conditie van de speelmechanieken van het hoofdwerk is uitermate slecht, omdat er veel speling en frictie is ontstaan op de draai- en aangrijppunten. Ook de speelmechanieken van het bovenwerk zijn niet best.

De conditie van het pijpwerk is matig tot redelijk. Er is stemschade aan de bovenranden van de metalen pijpen en lekkage op de lijmnaden van de houten pijpen. De frontpijpen zijn sterk vervuild.

Door allerlei ingrepen om de door ontpleistering zeer verslechterde akoestiek van de kerk enigszins op te vangen zijn de pijpen klanktechnisch ver van hun oorsprong verwijderd geraakt, aldus ds. Den Breejen.

De werkzaamheden die in de periode 2015-2016 zullen plaatsvinden, worden uitgevoerd door de firma Pels & Van Leeuwen uit ’s-Hertogenbosch, die het orgel al een aantal jaren in onderhoud heeft.

De restauratie is gericht op „het conserverend herstel van de toestand waarin Bätz het instrument heeft opgeleverd in januari 1840, evenwel met behoud van een aantal toevoegingen van jongere datum, te weten de huidige windvoorziening en de in de loop van de tijd aangebrachte dispositiewijzigingen.”

De magazijnbalg, die in 1950 is aangebracht op het orgelbalkon, wordt nu binnen de hoofdkas geplaatst. „Verbetering van klank en bespeelbaarheid staat voorop.” Noodzakelijk herstel van het schilderwerk wordt uitgevoerd en, als de financiële mogelijkheden het toelaten, worden de ernstig vervuilde frontpijpen gereinigd.

Het bestuur van de Stichting Kerkconcerten Delft heeft besloten om de restauratie van het Bätzorgel financieel te steunen. Samen met enkele giften van de Vrienden wordt aan het eind van de zomerserie 2000 euro overgemaakt. „Er zijn vele wegen om de restauratie te steunen, maar welkom is het zeker omdat de toegekende subsidie niet toereikend is voor alle wensen die de commissie orgelzaken met de adviseur heeft opgesteld”, aldus de stichting. Ze meldt verder dat ze de komende restauratie wil aangrijpen „om het orgel haar oude allure weer terug te geven, zowel in klank als in uiterlijk.”

De restauratie van Bätzorgel maakt onderdeel van een groot project waarin de Nieuwe Kerk wordt gerestaureerd en opnieuw wordt ingericht. De restauratie vordert gestaag. Hoogkoor, kooromgang, transept en zuidbeuk zijn vanbinnen en vanbuiten zo goed als klaar. Op dit moment worden de laatste voorbereidingen getroffen voor de verdere uitbreiding en herinrichting van de kerk. Het project kost 3 miljoen euro. Vorige week werd gemeld dat de eerste miljoen van het bedrag binnen is.

Het is de verwachting dat de restauratie van het Bätzorgel eind 2016 afgerond zal zijn.