Leden van de gereformeerde kerk vrijgemaakt (gkv) Amersfoort-Oost hebben geschokt gereageerd op een misbruikzaak uit 1986 die recent aan het licht is gekomen. Een 71-jarig gemeentelid uit Hoevelaken blijkt destijds twaalf minderjarige jongens te hebben misbruikt. De zaak werd in de doofpot gestopt.
„Woede, verdriet en onbegrip over de zaak en over het feit dat dit zo lang onder het tapijt is geveegd – dat zijn de emoties die bovenkomen”, aldus woordvoerder diaken Henk te Roller vanmorgen. Zondagmorgen werd aan het begin van de dienst een verklaring van de kerkenraad voorgelezen. Maandagavond had een informatieavond plaats in kerkgebouw De Schaapskooi. Hier kwamen ruim vijftig gemeenteleden naartoe, onder wie een slachtoffer dat geen lid meer is van de gkv Amersfoort-Oost.
De inmiddels verjaarde zaak kwam aan het licht nadat er in een kerkdienst gebeden was voor de dader, die op dit moment ernstig ziek is. Te Roller: „We kregen de vraag of we als kerkenraad wel wisten welke duistere kant deze man had.” Al snel bleek dat de kwestie destijds door de toenmalige predikant prof. dr. B. Kamphuis met de dader is besproken.
Desgevraagd gaf prof. Kamphuis –inmiddels emeritus hoogleraar in Kampen– vanmorgen aan dat hij de Amersfoortse kerkenraad een brief heeft gestuurd waarin hij vraagt of hij verantwoording mag afleggen van de beslissingen die hij destijds nam. „Die afwegingen kan ik niet delen met de media, vanwege mijn ambtsgeheim.”
Op de vraag of hij er indertijd aan gedacht heeft aangifte te doen, zegt prof. Kamphuis: „Aangifte is niet het eerste waar je aan denkt als je als predikant met zonde geconfronteerd wordt. Het doen van aangifte is een zaak van slachtoffer en familie. Ik had daar wel op kunnen aandringen.”
Enkele maanden nadat de zaak in 1986 bij prof. Kamphuis bekend werd, werd hij hoogleraar aan de Theologische Universiteit Kampen. In die maanden heeft hij twee slachtoffers pastoraal begeleid, vertelt diaken Te Roller. „Dat is in ieder geval iets, maar het liefst helpen wij alle slachtoffers. We weten niet of zij daar nu nog voor openstaan en of we hen actief moeten benaderen. Daarover hopen we de komende tijd professioneel advies in te winnen. Ook weten we niet of er meer slachtoffers zijn.”
Hoe de dader met de slachtoffers in contact is gekomen, weet Te Roller niet. „We weten ook niet of ze uit onze kerk komen of niet. De man was niet actief in het jeugdwerk of in een bepaald ambt.”
In de gkv Amersfoort-Oost is vorige week een regiegroep van vijf gemeenteleden samengesteld die de zaak onafhankelijk van de kerkenraad moet onderzoeken. Te Roller: „Terecht kregen we gisteravond de vraag of de zaak niet door mensen van buiten onze kerk onderzocht moet worden. We neigen ernaar om inderdaad van buitenaf hulp te vragen.” Ook het Meldpunt seksueel misbruik in kerkelijke relaties is door de gkv ingelicht.
De dader krijgt nog steeds pastorale zorg vanuit de gemeente. „We zullen de zorg voor hem en voor de slachtoffers door verschillende personen laten uitvoeren. Er komen zo veel emoties boven. Verdriet als je aan de slachtoffers denkt. Boosheid als je aan de dader denkt, maar ook verdriet als je denkt aan zijn vrouw en kinderen en aan het feit dat hij ernstig ziek is, en dan weer boosheid dat dit zo lang onder de pet is gehouden.”
De dader was van 1978 tot 2015 voor enkele uren per week actief als supervisor van studenten aan de Hogeschool Viaa in Zwolle, voorheen de Gereformeerde Hogeschool. Woordvoerder Arnoud Gort van de hogeschool: „We hebben onze medewerkers en studenten gisteren op de hoogte gebracht van dit nieuws, dat ook voor ons als een volslagen verrassing kwam. Ze kunnen terecht bij studentbegeleiders en studentenpastores als ze vragen hebben of zaken willen delen. Wij hebben tot op heden geen enkele aanwijzing gehad op basis waarvan wij een onderzoek zouden kunnen starten. Maar mocht deze berichtgeving en onze interne communicatie daar aanleiding voor geven, dan zullen wij dat zeker doen.”
