Wat menigeen al wel vermoedde, viel dinsdagvond te beluisteren op een door de Evangelische Omroep zelf belegde ontmoetingsavond: als evangelisatiemiddel is de televisie toch niet het meest geschikt. „Daar is het medium te dom en te oppervlakkig voor.” De tv blijkt „meer geschikt voor pre-evangelisatie.”
De EO organiseert de komende tijd verschillende bijeenkomsten waarop mensen met de omroep in gesprek kunnen gaan. Thema is ”Jezus in beeld”. „Hoe? Waarom? Met The Passion of the Christ? Met Henny zoekt God? Uw reacties zijn welkom.”
Dinsdagvond had in Katwijk aan Zee de aftrap plaats. Waarom juist hier? „Daar zit geen speciale bedoeling achter”, zegt Henk Hagoort, een van de EO-directeuren, desgevraagd. „In Katwijk zit gewoon een groot deel van onze achterban. En daarmee willen we in gesprek.”
Het valt in deze tijd niet mee mensen met het Evangelie te bereiken, benadrukt EO-voorzitter ds. A. van der Veer. „In het verleden probeerden we dat met de programma’s van Henk Binnendijk, met bijbelstudieprogramma’s. De laatste jaren hebben we gekozen voor een andere insteek: ”Catherine zoekt God”; ”Henny zoekt God”. Maar ook met dat laatste programma bereiken we niet de hoeveelheid kijkers die we zouden willen bereiken - en zouden móéten bereiken om op prime time, in de vroege avond, te kunnen blijven uitzenden.”
Huismans zoektocht naar God blijkt „voor de tv nog niet spannend genoeg”, blijkt uit een filmpje waarop Michiel Gouman, eindredacteur van de verkondigende programma’s bij de EO, en ds. Nynke Dijkstra, die vanuit de Samen op Weg-kerken de contacten onderhoudt met de evangelische wereld, met elkaar in gesprek zijn. Hoger dan 500.000 à 600.000 komen de kijkcijfers niet. „De achterban wil dat de EO mensen heel veel meegeeft; maar dat kan niet. Ellende, verlossing en dankbaarheid, om maar iets te noemen: de tv is er het medium niet voor. De tv is meer geschikt voor pre-evangelisatie.”
Moet de EO de film ”The Passion of the Christ” van regisseur Mel Gibson gaan uitzenden? Dat is de vraag waar de omroep voor staat, zegt ds. Van der Veer. „Stel dat we in 2006 -want eerder zal het niet zijn- de film gaan uitzenden, bedankt u dan allen massaal als lid?”
Ds. Dijkstra wil de film in elk geval zelf niet zien. Een van haar argumenten: „Ga ik hem nu bekijken, dan weet ik zeker dat ik de beelden al de jaren die hierop volgen, zal blijven zien. Die zitten dan vast in mijn hoofd.”
Evenmin enthousiast tonen zich ds. W. H. B. ten Voorde, hervormd predikant in Katwijk, en ds. H. Bakker, predikant van de vrije baptistengemeente Katwijk/ Rijnsburg, daarop bevraagd door EO-verslaggever Klaas Jan Baas. Ds. Bakker zag de film juist afgelopen zondag en schrok van het „excessieve geweld” en de vele „legendarische elementen” erin.
Toch zou hij zich kunnen voorstellen dat jongeren hem kunnen gebruiken als pre-evangelisatiemiddel. „Althans, fragmenten eruit. Ik zou de excessieve momenten, die alleen maar tegemoetkomen aan de voyeuristische behoeften van deze tijd, eruit willen houden.” Moet de EO de film gaan uitzenden? „Ik zou het niet doen. Ik zou het ontraden. Wat ik me wel zou kunnen voorstellen, is dat er een historisch wél betrouwbare film komt over het leven van Jezus. Want als we onderzoek zouden gaan doen naar de historische Jezus, zouden de meeste Jezus-films echt afvallen.”
Ds. Ten Voorde wil de film liever eerst gezien hebben in plaats van er al meteen een oordeel over te geven. „Maar op grond van wat ik erover hoor, vraag ik me af of The Passion als evangelisatiemiddel wel zo geschikt is. Tegen de EO zou ik willen zeggen: Kijk heel goed uit. Als je het doet, ga dan knippen in de film.”
Maar dat is nog niet zo eenvoudig, zegt directeur Henk Hagoort. „Je mag in een film monteren, maar nooit de intentie van de filmmaker schaden.”
”The Passion of the Christ moet door de EO uitgezonden worden”, luidt een van de stellingen die de 150 à 200 aanwezigen krijgen voorgelegd. „Bent u voor of bent u tegen?” De zaal van het hervormd centrum kleurt rood: de overgrote meerderheid toont zich tegen.
De beide discussieleiders, ds. Van der Veer en Henk Hagoort, lijken nog niet meteen geneigd zich bij deze uitslag neer te leggen. Een dame: „Er is toch niet één acteur die kan uitbeelden wat Jezus geleden heeft in de geest?” Ds. Van der Veer: „Kan een dominee dat dan wel? Wij kennen slechts ten dele, wij blijven stotteraars.” De vragenstelster: „Maar u wordt toch geleid door de Heilige Geest?” „Ja, kan dat met een acteur niet?”
Nog iets, zegt ds. Van der Veer: „Iémand in Nederland gaat de film uitzenden. Als wij nee zeggen, doet SBS6 of RTL4 het. En wat gebeurt er dan? Kijk, deze film is ook een kans. Als wij de film uitzenden, kunnen wij ook zorgen voor nazorg en dergelijke. En ook u kunt er, in uw gemeente bijvoorbeeld, verder mee. Vergeet ook niet dat de EO niet is opgericht voor kerkelijke mensen, maar juist om ongelovigen met het Evangelie te bereiken.” Meerderen stemmen in. Een vrouw: „Ik heb de film gezien en ben er diep van onder de indruk. Ik sprak ook een ongelovig meisje dat hem had gezien, en dat het heel erg moeilijk had. Ze zei: „Ik ben geen christen, maar wil hier zo graag meer van weten.” Wat dat betreft, ligt er heel veel werk voor ons. Ik heb de laatste keer ook heel anders aan het avondmaal gezeten nu ik gezien heb wat Jezus voor ons heeft gedaan.”
Een ander: „Daar heb je toch de Bijbel voor?”
Nog weer iemand: „Ik kan me op zich wel voorstellen dat The Passion ongelovige mensen gelovig kan maken. Maar ik denk dat deze film ongelovige mensen ook nóg ongeloviger kan maken dan ze al zijn.”
The Passion of the Christ heeft het achterliggende paasweekeinde in Nederland 85.000 bezoekers getrokken, maakte een woordvoerster van distributeur A-Film gisteren bekend. De film ging op 1 april in première en trok in ons land tot nu toe, inclusief voorvertoningen, 181.000 bezoekers. Hij draait in 101 zalen. Vooral op Goede Vrijdag deed de film het goed, aldus de woordvoerster.