Dat bevestigde woordvoerder Volker Heiligenmooser van de stad Bremerhaven vrijdag tegenover de Duitse protestantse nieuwsdienst Idea. Meer dan 100 leden van de Freie Evangeliums-Christen-Gemeinde zitten in quarantaine.

Eerder werd in Frankfurt een gemeente getroffen door het coronavirus. Meer dan 200 mensen uit de wijde omgeving raakten besmet.

Evenals in Frankfurt gaat het in Bremerhaven om een gemeente die overwegend bestaat uit Russische immigranten. Deze week werden aanvankelijk vijf personen positief getest op het coronavirus, aldus Idea, maar dit aantal steeg snel. En omdat de gemeente nogal wat grote gezinnen telt –tot wel zestien kinderen– vreest het crisisteam van Bremerhaven dat het niet bij 44 mensen blijft. „Dat kan wel verdrievoudigd worden”, aldus een woordvoerder van de stad vrijdag tegenover de Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ). Ook twee kinderen zouden zijn besmet.

Onduidelijk is hoe de besmetting ontstaan is. Naar eigen zeggen heeft de baptistengemeente zich aan alle hygiënevoorschriften gehouden. De deelstaat Bremen stond per 6 mei erediensten weer toe, mits de hygiëne- en veiligheidsrichtlijnen in acht genomen zouden worden. Vanwege de omstandigheden beperkte de kerkelijke gemeente het maximum aantal bezoekers tot 150 in plaats van de gebruikelijke 1000.

Infectieketen

Het crisisteam in Bremerhaven onderzoekt momenteel welke ‘weg’ het virus gegaan is. Wat het onderzoek bemoeilijkt, is dat veel gemeenteleden in naburige districten wonen, die tot Niedersachsen en daarmee tot een andere deelstaat behoren. „De verdenking dat de infectieketen in Bremerhaven in verband zou kunnen staan met die in Frankfurt zijn de autoriteiten tot dusver niet nagegaan”, aldus de Frankfurter.

Het lukte de krant niet een woordvoerder van de gemeente zelf te spreken te krijgen. Voorganger Janusz Blonski van de Evangelisch-Freikirchliche Gemeinde Bremerhaven, ook een baptistengemeente, verklaarde tegenover de FAZ dat de Freie Evangeliums-Christen-Gemeinde erg op zichzelf is, en zich bijvoorbeeld niet in oecumenische of evangelicale netwerken beweegt. „Ze werpen ons ook voor dat we te werelds en te laks zijn. Voor hen zijn wij verdorven”, aldus ds. Blonski.

Volgens de Frankfurter Allgemeine kenmerkt de Russisch-Duitse gemeente in zowel Bremerhaven als Frankfurt zich „door een eigenaardige vroomheid, met zowel conservatief-traditionele als extravert-charismatische trekken. Vrouwen worden geacht lange rokken te dragen en het haar te bedekken. Tegelijkertijd wordt tijdens de erediensten gehuild en extatisch in tongen gesproken.”

Pinkstergemeente

Voor wat –in elk geval– de gemeente in Frankfurt betreft, bestrijdt Filip Uijl van Stichting Friedensstimme Nederland dit laatste. Friedensstimme heeft veel contacten onder Russisch-Duitse gemeenten in Duitsland. „Deze gemeenten zijn doorgaans nog feller tegen het spreken in tongen dan reformatorische gemeenten in Nederland. Je kunt ze moeilijk in een hokje stoppen.”

Dat Duitse media dergelijke gemeenten typeren als pinkstergemeenten, begrijpt hij wel wat. „De Duitse kerk is behoorlijk hoogkerkelijk. Dan is de manier waarop zo’n baptistengemeente haar diensten vormgeeft, al snel afwijkend.” Overigens typeert ook de protestantse nieuwsdienst Idea de gemeente in Bremerhaven als pinkstergemeente.

Anders dan de gemeente in Frankfurt, waarmee Uijl „heel goede contacten” heeft, kent hij de gemeente in Bremerhaven niet. „Ik heb dus verder niet gehoord over deze besmettingen.”

Friedensstimme heeft contacten met drie soorten Russisch-Duitse baptistengemeenten, legt Uijl uit. „Een deel behoort tot de Vereinigung Evangeliums Christen Baptistengemeinden. Dat is de oudste vereniging. De gemeente in Frankfurt hoort bij deze vereniging, alhoewel dat een jonge gemeente is. Daarnaast heb je Eben-Haëzer, de gemeenten die daartoe behoren zijn wat strenger en nog iets meer piëtistisch. Hun levensstijl is nog een stap soberder dan van de andere gemeenten. Zij mijden ook het internet. En dan heb je nog de Broederschap van Christengemeenten in Duitsland, de BCD. Dat is een samenraapsel van andere Russisch-Duitse baptistengemeenten en mennonietengemeenten. Echter, deze drie kerkverbanden zijn voor de gemiddelde Nederlander die tot een reformatorische kerk behoort, nauwelijks van elkaar te onderscheiden.”

Daarnaast zijn er in Duitsland, aldus Uijl, „nog tal van andere groeperingen en gemeenten die gevormd zijn door Russische migranten – van luthers tot hypercharismatisch.” Tot welke stroming de gemeente in Bremerhaven behoort, durft hij niet te zeggen.

Stabiel slecht

Intussen is de situatie van voorganger Eugen Steiger van de gemeente in Frankfurt en zijn vrouw, die beiden in het ziekenhuis liggen vanwege corona, „stabiel slecht”, aldus Uijl.