Kerk & religie
Goede exegese versterkt geloofwaardigheid christelijk geloof

Kundige en trefzekere uitleg van de Bijbel draagt bij aan de geloofwaardigheid van het christelijk geloof, vindt dr. Wolter Rose. „Vergeleken met kerkvaders en reformatoren bevinden christenen in het Westen zich in een bevoorrechte positie.”

Klaas van der Zwaag
12 February 2021 19:15
Zicht op de oude stad Jeruzalem. beeld RD, Henk Visscher
Zicht op de oude stad Jeruzalem. beeld RD, Henk Visscher

Hij schrijft dat in een bundel waarin hij diverse bijdragen van zijn hand verzamelde over exegese, seksuele diversiteit en de betekenis van de puriteinen. Dr. Rose (1964) is universitair hoofddocent Semitische talen en culturen aan de Theologische Universiteit Kampen. Hij studeerde aan deze vrijgemaakt gereformeerde universiteit en promoveerde in de theologie in Oxford.

Rose laat zich inspireren door Luther, die zei: „Dit is zeker: waar de talen niet blijven, zal uiteindelijk het Evangelie ten onder gaan.” Dat studie en gebruik van Bijbeltalen onder zware druk staan, is een gegeven van alle tijden, zo verwijst Rose naar Melanchthon. Deze reformator constateerde dat al in de zestiende eeuw, waarbij hij als oorzaak noemde: „Vakken die in het algemeen beter in de markt liggen en meer winstgevend zijn.”

Zwoegen loont

Maar studenten hebben ook ervaren dat het zwoegen op de talen de moeite loont, aldus Rose. Hij benadrukt het belang van het ”strategisch” lezen, gericht op het geheel, in plaats van ”atomistisch” lezen, waarin het detail te veel aandacht krijgt. Fouten in de exegese blijven volgens Rose een aanstoot voor de hoorder die doorheeft wat er aan de hand is, vooral wanneer „waarheden verkondigd worden die niet of alleen met kunst- en vliegwerk met de tekst in verband gebracht kunnen worden.”

De schrijver behandelt uitvoerig de messiaanse verwachtingen in het Oude Testament. Hij laat zien dat het Nieuwe Testament niet iets volledig nieuws doet wanneer het gedeelten uit het Oude Testament messiaans herinterpreteert en op Jezus betrekt. De wortels van die manier van interpreteren liggen dus al in het Oude Testament zelf.

Voorbeeld: wanneer Jezus voor Zijn intocht in Jeruzalem een rit op een ezel „orkestreert”, functioneert Hij tegelijkertijd als regisseur van en hoofdpersoon in de enscenering van de vervulling van Zacharia’s profetie over de koning die Jeruzalem binnenkomt. Zacharia 9-14 speelt een belangrijke rol bij het duidelijk maken van de betekenis van cruciale momenten in het publieke leven van Jezus.

Puriteinen

Rose wijdt interessante bespiegelingen aan de puriteinen. Hij is bestuurslid van ”The Gospel Coalition” in Nederland, een organisatie die het puritanisme en calvinisme nieuw leven wil inblazen met eigentijdse lectuur. De puriteinen leerden hem het geheim van een gezond christelijk leven: een actief verstand en een vurig hart.

In de lijn van deze traditie zet Rose uiteen dat het Evangelie meer is dan vergeving van zonden. Hij vraagt aandacht voor een zijns inziens vergeten aspect in de theologie: de ”adoptie” van de mens in de familie van God. Als aangenomen kind van de Vader is er een rijkere relatie met God mogelijk. De genade is de krachtbron voor het nieuwe leven, en de motivatie is de liefde tot God.

Mooie dingen schrijft Rose over het zien van Gods glorie, dat hij omschrijft als „getuige zijn van Gods ultieme grootheid”, een belangrijk aspect van de theologie van Jonathan Edwards, die ook weer van invloed was op John Piper. Het christelijk leven is gericht op het zich verheugen in God, het genieten van Zijn glorie.

Homoseksualiteit

Vier hoofdstukken wijdt dr. Rose aan ”Evangelie en seksuele diversiteit”. Daarin stelt hij dat Gods spreken in de Bijbel duidelijk maakt „dat het tegen de wil van God ingaat een seksuele relatie met een partner van hetzelfde geslacht aan te gaan.” Hij vertelt dat hij al meer dan 25 jaar als „celibataire homo” leeft, wat bij hem nog steeds de beklemmende vraag oplevert: „Zal ik het vol kunnen houden?” Maar daarom ook: „En juist daarom kan ik geen dag zonder Christus en Zijn Evangelie.”

Hoe is dat in deze tijd om als homo bewust geen relatie aan te gaan?

„Toen eind jaren tachtig het kwartje viel: „Ik ben homo”, was dat een tijd waarin je jezelf moest verantwoorden als je een relatie wilde aangaan. Vandaag heb je wat uit te leggen wanneer je níét een relatie begint. Je kunt volgens mij niet zeggen dat de Bijbel homoseksualiteit, in de zin van een homoseksuele oriëntatie, afwijst. In plaats van het abstracte ”de Bijbel zegt” heb ik het liever over ”het onderwijs van Jezus en de apostelen”, vanuit het Evangelie. Jezus verwijst terug naar de situatie aan het begin van de wereld, waarin God de mens mannelijk en vrouwelijk schiep. Jezus heeft het Zelf nooit over homoseksualiteit gehad. Hij was, wat ongekend is in zijn wereld, een ongetrouwde rabbi.”

De Nashvilleverklaring gaat volgens Rose te ver wanneer die homoseksuele aantrekking per definitie als zondig verbiedt. „Homoseksualiteit is een gegeven dat als zodanig een mysterie blijft, waarin biologische verworteling en omgevingsfactoren beide een rol spelen. Tegenover de seksualisering van deze tijd, waarin je pas echt van een gelukkig leven zou kunnen spreken als er sprake is van een seksuele relatie, geef ik gehoor aan de oproep je vreugde in God te zoeken – en Hij stelt niet teleur, is mijn ervaring.”

”Hij is goed, Hij is de Koning. De profeet Zacharia, de Hebreeuwse taal, het Evangelie en Gods glorie”, dr. Wolter Rose; uitg. Van Wijnen; 319 blz.; € 19,95

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer