Nadenken over vreugde bij de puriteinen
Er kan geen geestelijk leven zijn zonder vreugde in God. Vreugde en blijdschap zijn niet iets extra’s, maar behoren tot de meest wezenlijke kenmerken van het geloof.
Dat zei dr. M. Klaassen zaterdag in Veenendaal op de Tabernakeldag, de ontmoetingsdag van Stichting De Tabernakel, waar zo’n 250 belangstellenden aanwezig waren. Stichting De Tabernakel is opgericht met als doel het puriteinse gedachtegoed te verspreiden, vooral door het vertalen van puriteinse preken en geschriften in hedendaags Nederlands. Het thema ”Verblijd u!” werd behandeld in drie lezingen.
Dr. Klaassen, hervormd predikant te Arnemuiden, die een lezing hield over ”Vreugde bij de puriteinen”, vroeg zich af waar toch dat slechte imago van de puriteinen vandaan komt. Met citaten uit de werken van puriteinen als Richard Sibbes en John Flavel illustreerde hij wat vreugde in God voor de puriteinen betekende. „Vreugde is voor hen geen optie, maar wezenlijk onderdeel om tot eer van God en tot zegen voor de naaste te leven.” God is de enige Bron van deze vreugde, zo benadrukte de predikant.
De puriteinen zagen de vreugde nooit los van de gemeenschap met Christus en daarom waarschuwden zij voor alles wat die gemeenschap bedreigen kan, aldus dr. Klaassen. „Omdat puriteinen ervan overtuigd zijn dat in Christus de volheid te vinden is, zijn hun geschriften vol raadgevingen en opwekkingen om uit de impasse te komen.”
In de lezing over ”Vreugde en karakter” behandelde H. van Groningen, directeur van stichting De Vluchtheuvel, verschillende soorten karakters en de invloed daarvan op de bekering en het geestelijk leven. Van Groningen noemde de vreugde „een van de beste evangelisatiemiddelen” en vond het daarom zo jammer dat geloof en geestelijk leven zo vaak met vreugdeloosheid worden geassocieerd. „Het altijd maar tobben en altijd maar bezorgd zijn is geen reclame voor het Koninkrijk van God. Vreugde is zeker een wezenlijk kenmerk van het ware geloof en om die reden is het verdrietig dat blijdschap soms meteen verdacht wordt gemaakt en algauw als oppervlakkig ”juichend christendom” wordt getypeerd.”
Volgens Van Groningen heeft niet allen het karakter invloed op het wel of niet voelen van vreugde, maar ook het geestelijk klimaat waarin men is opgegroeid. „Als in de prediking altijd maar de nadruk ligt op de onmogelijkheid en het gevaar zich te bedriegen in de toe-eigening van het heil, dan heeft dat uitwerking. Gelukkig is de Heilige Geest niet afhankelijk van karakters”, aldus Van Groningen.
Ds. J. C. den Ouden, hersteld hervormd predikant te Sint-Maartensdijk, die de Tabernakeldag met een appelwoord over ”Vreugde als opdracht” besloot, vond het veelzeggend dat het woord blijdschap of vreugde wel 400 keer in de Bijbel voorkomt.